Pasternak to warzywo, które na pierwszy rzut oka przypomina nam popularną pietruszkę, jednak kiedy go spróbujemy, stwierdzimy, że w smaku jest znacznie bardziej podobny do marchewki. Pasternak cieszył się dużą popularnością w dawnej Polsce. Pojawiał się powszechnie na stołach naszych przodków, dopóki nie zastąpiła go włoszczyzna. Warzywo to posiada doskonałe walory smakowe i lecznicze, dlatego współcześnie znowu wraca do łask.
Co to jest pasternak?
Pasternak jest to dwuletnia roślina, którą zaliczamy do rodziny selerowatych. Naturalnie występował on w Europie i Azji. Współcześnie rośnie niemal na całym świecie. Jego korzeń jest wydłużony (osiąga nawet do trzydziestu pięciu centymetrów długości), posiada charakterystyczny biały miąższ o intensywnym zapachu. Bruzdowata łodyga pasternaku osiąga do stu dwudziestu centymetrów wysokości. Liście są pojedynczo pierzaste, a żółte kwiaty zebrane w baldach. Owocem jest rozłupnia, która rozpada się na dwie, spłaszczone rozłupki. Pasternak można spotkać w wielu miejscach – rośnie między innymi na łąkach, nieużytkach, przy drogach, na śmietniskach. Roślina ta ceniona jest za walory odżywcze i lecznicze. Uprawiali ją już starożytni Grecy i Rzymianie.
Jakie właściwości posiada pasternak?
Pasternak to roślina zawierająca duże ilości witaminy C, witamin z grupy B. W jego składzie znajdziemy spore ilości:
- błonnika,
- potasu,
- żelaza,
- wapnia,
- olejków eterycznych,
- białka.
W roślinie tej zawarte są rzadkie związki kumarynowe – furanokumaryny. Zaliczamy do nich między innymi bergapten, imperatorynę, ksantotoksynę i peucedaninę. Charakteryzują się one działaniem pzeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym, przeciwgrzybiczym i przeciwnowotworowym. Co więcej mają właściwości przeciwdrgawkowe.
Pasternak na odchudzanie
Osoby na diecie redukcyjnej nie powinny obawiać się pasternaku. Warzywo to w 100 g zawiera 75 kcal. Podczas odchudzania duże znaczenie ma błonnik, którego w roślinie tej jest pod dostatkiem. Po spożyciu warzywa i wypiciu wody, błonnik zaczyna pęcznieć zapewniając nam uczucie sytości na długie godziny. Jest on więc bardzo skuteczny w przypadku, kiedy na diecie czujemy się ciągle głodni. Pasternak to również dobre źródło potasu. Związek ten ma zdolność zapobiegania zastojom wody w naszym organizmie. Regularne spożywanie pasternaku może nam pomóc w uporaniu się z trudnym do zwalczenia cellulitem wodnym. Dodatkowo warzywo to pobudza wydzielanie soków żołądkowych i wspomaga procesy trawienne.
Pasternak na poprawę odporności
Po pasternak mogą sięgnąć także osoby, które chciałyby wesprzeć pracę swojego układu immunologicznego. Warzywo to przeciwdziała infekcjom, a także pomaga w zwalczeniu tych już istniejących. Wsparciem dla naszej odporności będą szczególnie furanokumaryny i witamina C, która jest silnym antyoksydantem.
Napar z nasion pasternaku na stres
Pasternak ma bardzo pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. W tym przypadku znacznie lepsze efekty uzyskamy wykorzystując nasiona, a nie korzeń rośliny. Zawierają one bowiem większe ilości magnezu, który zmniejsza nadpobudliwość, poprawia pamięć i koncentrację, a nade wszystko łagodzi napięcie nerwowe.
Uprawa pasternaku
Obecnie w polskich sklepach dość trudno kupić pasternak, dlatego znakomitym pomysłem wydaje się samodzielna jego uprawa. Warto zdawać sobie sprawę, że istnieje kilka odmian tej rośliny:
- pasternak półdługi biały,
- pasternak okrągły biały,
- White Gem.
Pasternak sieje się do gruntu, w odstępach od dwudziestu do czterdziestu centymetrów. Najlepszy czas na zasiewy to jesień, zima lub wczesna wiosna. Warzywo to intensywnie się rozrasta, dlatego uprawianie go w balkonowych donicach nie wchodzi w grę. Najlepsze do uprawy pasternaku są gleby próchnicze, żyzne, o odczynie pH obojętnym. Warzywo lubi dużą wilgotność, jest również odporne na niskie temperatury.
Po zebraniu pasternak można przechowywać do pół roku – optymalna temperatura to 0 st. C.
Jak zrobić krem z pasternaku?
Krem z pasternaku to rozgrzewająca zupa, która będzie idealna na jesienne chłody. Do jej przygotowania potrzebujemy:
- pasternaki – cztery większe sztuki,
- dwa ziemniaki,
- cebulę,
- pora,
- dwie łyżki oleju,
- selera,
- dwa ząbki czosnku,
- przyprawy takie jak: ziele angielskie, liść laurowy, majeranek, pieprz, sól, gałka muszkatołowa.
Ponadto będziemy potrzebować około dwóch litrów wody.
Warzywa – pasternak, ziemniaki i por kroimy na drobne cząstki, a następnie wrzucamy do wody. Dodajemy ziele angielskie, liść laurowy i gotujemy. Cebulę kroimy na drobną kostkę, a następnie smażymy na oleju. Do cebuli dodajemy przeciśnięty przez praskę czosnek. Kiedy gotujące się warzywa zmiękną przekładamy je do blendera, dodajemy cebulę i czosnek, a następnie wszystko mielimy na gładką masę.
Ciekawostki na temat pasternaku:
- Wyciągi z pasternaku stosowane są w przemyśle kosmetycznym. Leczą one między innymi bielactwo i łuszczycę, a ponadto stymulują porost włosów.
- Figa z makiem i pasternakiem to popularne danie, które do XVII wieku gościło na polskich wigilijnych stołach.
- Pasternak wykorzystywany jest między innymi jako pasza dla zwierząt, co zniechęciło do niego wielu ludzi.
- Pasternak jest w stanie łagodzić dolegliwości menstruacyjne.
