Zioła przeciwzapalne w łagodny sposób redukują stany zapalne w naszym organizmie. Często okazują się one dobrą alternatywą dla leków przeciwzapalnych, gdyż dają podobne efekty, a jednocześnie nie powodują przykrych efektów ubocznych. Jakie zioła wykorzystać do walki ze stanem zapalnym?
Jak radzić sobie ze stanami zapalnymi?
Stan zapalny jest naturalną reakcją naszego organizmu. Jest to swojego rodzaju alarm, który pojawia się w obliczu zagrożenia. Kiedy ludzki organizm działa prawidłowo, stany zapalne ulegają samoistnemu wyciszeniu, w momencie, gdy pozbędziemy się potencjalnego niebezpieczeństwa. Niestety nie zawsze tak się dzieje. Zdarza się, że stan zapalny ma charakter przewlekły. Jeżeli takie zjawisko utrzymuje się długo, organizm jest zagrożony rozwojem wielu niebezpiecznych schorzeń. W celu łagodzenia stanów zapalnych często sięgamy po leki, które choć zazwyczaj skuteczne, mogą powodować efekty uboczne. Zioła przeciwzapalne mogą okazać się skuteczną, a jednocześnie zupełnie wystarczającą alternatywą dla konwencjonalnych leków.
Czarny bez
Jedną z roślin, którą możemy wykorzystać zanim sięgniemy po tradycyjne leki przeciwzapalne jest czarny bez. Roślina ta od setek lat wykorzystywana była przez medycynę ludową (z jego właściwości korzystano także w starożytnym Egipcie, gdzie pomagał w leczeniu poparzeń). Zarówno kwiaty, jak i owoce czarnego bzu można zastosować w łagodzeniu stanów zapalnych towarzyszącym przeziębieniu. Dzięki wysokiej zawartości witaminy C i antyoksydantów pomoże on również wzmocnić odporność naszego organizmu. Pomocne mogą okazać się również przeciwbakteryjne, antywirusowe i przeciwgrzybicze właściwości czarnego bzu.
Krwawnik pospolity
Krwawnik pospolity jest bardzo wartościowym ziołem, które na terenie Polski występuje pospolicie. Warto wykorzystać ziele krwawnika (a także wysuszone kwiatostany) do przygotowania naparów o działaniu przeciwzapalnym. Roślina ta może być wykorzystywana zewnętrznie i wewnętrznie. Krwawnik może przyspieszyć gojenie się ran, owrzodzeń, czy oparzeń. Naparem z krwawnika warto przecierać oczy przy zapaleniu spojówek, czy nadmiernym krwawieniu. Oprócz działania przeciwzapalnego zioło to posiada również właściwości antybakteryjne, dlatego będzie pomocny w stanach zapalnych gardła i krtani. Nasze prababcie wykorzystywały olejek z krwawnika pospolitego do nacierania klatki piersiowej – skracało to czas trwania przeziębienia i grypy.
Rumianek pospolity
Do walki z przedłużającymi się stanami zapalnymi dobrze jest wykorzystać rumianek pospolity, który należy do najpopularniejszych ziół. Rumianek wchodzi w skład wielu preparatów i mieszanek leczniczych, jednak jeżeli mamy taką możliwość – zbierzmy go i ususzmy samodzielnie (wówczas będziemy mieć pewność, że dysponujemy surowcem najwyższej jakości). Rumianek będzie pomocny nie tylko przy przeziębieniach, ale też w stanach zapalnych błon śluzowych i skóry. Zioło to jest idealnym wyborem jeśli stan zapalny jest spowodowany alergią (na przykład zapalenie spojówek) – związki zawarte w rumianku są w stanie hamować wydzielanie histaminy.
Żywokost
Z żywokostu lekarskiego bardzo często produkuje się maści, nalewkę, czy olej. Związki zawarte w tej roślinie są niezwykle pomocne w leczeniu stanów zapalnych stawów i skóry. Stosuje się go zewnętrznie na obolałe, dotknięte stanem zapalnym miejsca. Przynosi on ulgę osobom cierpiącym na reumatoidalne zapalenie stawów, bóle mięśniowe, urazy kręgosłupa. Sprawdzi się nawet w przypadku złamań kości. Maść z żywokostu warto jest wykorzystać w przypadku odleżyn, poparzeń słonecznych, odmrożeń. Roślina ta będzie łagodzić objawy atopowego zapalenia skóry. W przypadku żywokostu bezpieczniej jest ograniczyć się do stosowania zewnętrznego, gdyż roślina ta zawiera związki, które mogą być toksyczne dla wątroby.
Nagietek lekarski
Kolejnym ziołem, które często zaleca się przy stanach zapalnych i chorobach skóry jest nagietek lekarski. Roślina ta nadaje się zarówno do stosowania zewnętrznego, jak i wewnętrznego. Na jego bazie możemy przygotować kremy, maści olejki, ale także i napary. Oprócz działania przeciwzapalnego nagietek lekarski wykazuje działanie przeciwgrzybicze, rozkurczowe i żółciopędne. Stosowany bezpośrednio na skórę przyspiesza gojenie się ran. Nagietek może być użyty do płukania jamy ustnej (przyspieszy leczenie stanów zapalnych gardła, a także dziąseł). Wielką zaletą nagietka lekarskiego jest fakt, że charakteryzuje się on dość łagodnym działaniem i jest bezpieczny prawie dla każdego.
Kora dębu
Kora dębu pomoże nam przy zapaleniu skóry i błon śluzowych, a także przy problemach trawiennych. Będzie ona odpowiednia do stosowania zewnętrznego i wewnętrznego. Jej działanie przeciwzapalne sprawia, że znajduje ona też zastosowanie w kosmetyce – poprawia kondycję skóry głowy, pomaga zwalczać łupież. Posiada ona również właściwości przeciwgrzybicze, antybakteryjne, ściągające i odkażające. Jednym z ważniejszych zastosowań kory dębu jest leczenie hemoroidów – w tym przypadku służy ona do nasiadówek. Nasiadówki z kory dębu zalecane są ponadto w leczeniu stanów zapalnych i grzybicy narządów płciowych. Choć kora dębu posiada właściwości przeciwzapalne i może przyspieszać gojenie się ran, nie powinno się jej stosować, gdy skóra jest uszkodzona na dużej powierzchni.
Tymianek
Tymianek jest kolejnym ziołem wykazującym silne działanie przeciwzapalne. Ekstrakty z tej rośliny dodawane są do syropów na kaszel, a także kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji skóry trądzikowej. Oprócz działania przeciwzapalnego tymianek wykazuje działanie przeciwwirusowe i antybakteryjne. Tymianek jest odpowiedni do stosowania wewnętrznego (jest przecież jedną z popularniejszych przypraw i zewnętrznego). Maści z dodatkiem tymianku przyniosą ulgę osobom zmagającym się z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Związki zawarte w tej roślinie pomagają w walce ze stanami zapalnymi narządów płciowych. Tymianek może ponadto posłużyć do odkażania kanałów zębowych. Trudno jest przedawkować tymianek używany w charakterze przyprawy (jeżeli użylibyśmy go za dużo, danie stałoby się niejadalne). Należy jednak zachować ostrożność w przypadku wewnętrznego stosowania olejku tymiankowego, gdyż w nadmiarze może się on okazać toksyczny.
Oregano
Oregano jest bardzo lubianą przyprawą, a jednocześnie rośliną leczniczą. Zawarte w nim związki (między innymi tymol i karwakrol) posiadają działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwbakteryjne, antywirusowe (jest to potwierdzone naukowo). Olejek z oregano wykorzystywany jest niekiedy do łagodzenia bólu zębów. Znajdziemy go również w składzie niektórych maści przeciwbólowych. Ziele oregano może być pomocne w leczeniu niektórych problemów skórnych. Przygotowane z niego napary służą na przykład do przemywania ciał osób obłożnie chorych – mogą w pewnym stopniu zapobiegać powstawaniu odleżyn.
Arnika
Arnika górska jest bardzo cennym ziołem, które w naturalnych warunkach występuje na terenach górskich i obecnie objęte jest ochroną. Arnika wykorzystywana w lecznictwie i przemyśle kosmetycznym pochodzi z upraw. Roślina posiada silne działanie przeciwzapalne. Bardzo często stosuje się ją zewnętrznie – na przykład w postaci maści lub żelu. Jest szczególnie pomocna w przypadku siniaków, urazów, obrzęków, zaczerwienień, a także dolegliwości bólowych, które pojawiają się często po wysiłku fizycznym.
Dziewanna
Ze względu na właściwości przeciwzapalne dziewanna jest pomocna w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych. Napary z tej rośliny nie tylko redukują stany zapalne, ale też rozrzedzają śluz, co sprawia, że ułatwiają odkrztuszanie. Zioło to przeznaczone jest do stosowania wewnętrznego i zewnętrznego. Na przykład okłady z dziewanny okazują się szczególnie skuteczne w przypadku stłuczeń, odleżyn, niewielkich ran, alergii. Olej z dziewanny dodany do kąpieli wykazuje działanie rozluźniające, a także przeciwbólowe (warto go wykorzystać, gdy mamy problemy z zakwasami). Dziewanna znalazła zastosowanie w kosmetyce – preparaty zawierające ekstrakty z tej rośliny idealnie sprawdzają się do pielęgnacji skóry trądzikowej (łagodzą podrażnienia, oczyszczają skórę, zmniejszają stany zapalne).
Szałwia lekarska
Łacińska nazwa szałwii lekarskiej – salvere wywodzi się od słowa leczyć. I rzeczywiście roślina ta zawiera wiele aktywnych substancji, które znajdują zastosowanie w lecznictwie. Posiadająca właściwości przeciwzapalne szałwia nadaje się do stosowania wewnętrznego i zewnętrznego. Połączenie działania przeciwzapalnego z właściwościami rozkurczowymi sprawia, że szałwia staje się naturalnym lekiem na dolegliwości kobiece (pomaga nie tylko zmniejszyć ból pojawiający się podczas miesiączki, ale też łagodzi nieprzyjemne dolegliwości towarzyszące menopauzie – na przykład ataki gorąca, bezsenność i wahania nastrojów). Szałwia często wykorzystywana jest w przemyśle kosmetycznym, gdyż pomaga w leczeniu łuszczycy, trądziku, grzybicy, a także innych problemów skórnych. Napary z szałwii lekarskiej pomagają skracać czas trwania infekcji.
Bylica boże drzewko
Bylica boże drzewko to roślina charakteryzującą się działaniem przeciwzapalnym, ściągającym, żółciotwórczym i żółciopędnym. Stosuje się ją przede wszystkim w chorobach wątroby i dróg żółciowych. Będzie jednak pomocna także w leczeniu stanów zapalnych żołądka i jelit, wrzodach żołądka, owrzodzeniach jelita grubego, krwawieniach z przewodu pokarmowego.
Macierzanka piaskowa
Macierzanka piaskowa to nieduży krzew, który przez swoje właściwości bardzo chętnie wykorzystywany jest w ziołolecznictwie. Zawiera ona substancje, które charakteryzują się silnym działaniem przeciwzapalnym, a także ściągającym i przeciwbakteryjnym. Macierzanka jest stosowana zewnętrznie do przemywania niewielkich ran, owrzodzeń, czy oparzeń. Przynosi ona ulgę w przypadku ukąszeń owadów. Nadaje się ponadto do pielęgnacji skóry trądzikowej, a także do łagodzenia łojotoku i leczenia grzybic. Jako, że macierzanka posiada działanie przeciwzapalne i wykrztuśne, dobrze sprawdzi się w leczeniu uporczywego kaszlu z zalegającą wydzieliną. Warto pić przygotowane z niej napary, a także robić inhalacje, które znakomicie oczyszczają drogi oddechowe.
