Kuchnia norweska jest w dużej mierze uwarunkowana położeniem geograficznym – (Norwegowie przez cały rok mają dostęp do świeżych ryb i owoców morza), a także długimi i mroźnymi zimami. Jak wyglądają najpopularniejsze norweskie dania? Czy kuchnia norweska jest zdrowa?
Najpopularniejsze produkty w kuchni norweskiej
Norwegowie mają dostęp do dobrej jakości ryb i owoców morza, dlatego bardzo chętnie korzystają z walorów położenia swojego kraju. W ich menu znajdziemy także sporo dziczyzny. Jako, że Norwegia w przeszłości była krajem rolniczym, w tradycyjnej kuchni nie brakuje warzyw (szczególnie warzyw korzeniowych – bardzo popularne w tym kraju są ziemniaki).
Cechą charakterystyczną norweskiej kuchni jest unikanie nadmiernego przyprawiania potraw (wielu Norwegów korzysta jedynie z soli i pieprzu), a także opieranie swojej diety na produktach nisko przetworzonych.
Najpopularniejsze ryby na norweskich stołach to dorsz, łosoś (robi się z niego tatar, a także podaje na wiele innych sposobów), śledź, czy makrela. Ryby spożywa się tu pod wieloma postaciami – świeże, wędzone, marynowane, czy suszone. Ważne miejsce w tradycyjnej norweskiej kuchni zajmuje zupa rybna (znanych jest wiele jej wariantów).
Norwegowie mają dostęp do dobrej jakości mięsa. Bardzo chętnie wybierają dziczyznę (cenią sobie między innymi takie przysmaki jak mięso renifera, a także mięso łosia). Poza tym norweskie dania często bazują na baraninie i jagnięcinie. Współcześnie chętnie spożywa się też mięso drobiowe – na przykład indyka lub kurczaka.
Owoce morza, w których gustują Norwegowie to przede wszystkim krewetki, małże, czy kraby.
Współcześni Norwegowie chętnie przyrządzają mięso tak jak czynili to ich przodkowie – jest ono podawane w formie, solonej, suszonej, a także wędzonej – wówczas najdłużej zachowuje trwałość.
W Norwegii spożywa się także dania na bazie mąki (choć nie tak chętnie jak w Polsce) – w menu Norwegów od czasu do czasu pojawiają się naleśniki, kluski, czy knedle.
Najwięcej tradycyjnych potraw pojawia się na stołach w okresie świątecznym.
Zwyczaje żywieniowe Norwegów
Wielu Norwegów spożywa trzy, a maksymalnie cztery posiłki w ciągu dnia. Charakterystycznym dla tego kraju zwyczajem jest jedzenie śniadania na zimno i popijanie go kawą. Pierwszy posiłek dnia to najczęściej kanapki z serem, mięsem, dżemem, czy różnego rodzaju pastami. Inną propozycją na śniadanie jest owsianka z jogurtem, czy musli.
Przed obiadem spożywa się jeszcze jeden posiłek, zazwyczaj lekki. Dania obiadowe składają się z mięsa i warzyw. Typowy obiad spożywa się późno, bo pomiędzy godziną szesnastą a siedemnastą. Dodatkowo nierzadko popija się go kawą. Nie wszyscy w Norwegi jedzą kolację, jeżeli jednak zdecydują się na zakończenie dnia takim posiłkiem, podają go do godziny dwudziestej.
Powszechne konserwowanie żywności
Typowa dla Norwegii jest długa i bardzo mroźna zima. Problemy z dostępem do żywności w tym okresie sprawiły, że bardzo powszechne stało się jej konserwowanie (czyli po prostu przedłużenie trwałości, by żywności wystarczyło na zimę). Takie zwyczaje przetrwały do dziś, choć obecnie Norwegia nie ma problemów ze sprowadzaniem produktów z całego świata.
Sery, słodycze i norweskie odkryte kanapki
W norweskiej kuchni znajdziemy wiele rodzajów serów. Zdecydowanie największą popularnością wśród nich cieszy się brunost, czyli brązowy karmelizowany ser serwatkowy. Sery produkuje się z różnych rodzajów mleka – owczego, koziego, a także krowiego.
Na norweskich stołach bardzo często goszczą tak zwane odkryte kanapki, które nadają się zarówno na śniadanie, lunch, jak i kolację. Podaje się je na bardzo cienkich kromkach chleba, cechuje je duża ilość dodatków. Dużą popularnością cieszą się kanapki z wędzonym łososiem, koperkiem, zimną jajecznicą, krewetkami, serem różnymi rodzajami mięs, ogórkiem konserwowym, papryką.
Tradycyjne norweskie słodycze to cukierki o nazwie turecki pieprz (są to twarde cukierki lukrecjowe, w których znajduje się nadzienie z chlorku amonu i pieprzu), a także cukierki Kvikk Lunsj. Na deser chętnie spożywa się naleśniki (mogą przyrządzane zarówno na słodko, jak i na słono). Popularnym przysmakiem jest również multekrem, czyli malina maroszka podawana z bitą śmietaną.
Co do picia?
Norwegia prowadzi bardzo restrykcyjną politykę alkoholową, dlatego dostęp do wysokoprocentowych trunków jest mocno ograniczony (wielu Norwegów decyduje się więc na samodzielną produkcję alkoholu). Napojem alkoholowym, który cieszy się dużą popularnością w tym kraju jest Glögg, czyli po prostu grzane wino. Bardzo chętnie spożywa się je w okresie świątecznym. Alkoholem dobrze znanym w Norwegii jest też wódka Akvavit, która powstaje na bazie zboża lub ziemniaków.
Czy kuchnia norweska jest zdrowa?
Norwegowie zaliczają się do najzdrowszych narodów na świecie, co jest z pewnością wypadkową wielu czynników. Dieta z pewnością również się do nich zalicza. Norweska kuchnia opiera się na produktach nisko przetworzonych. Jeżeli chodzi o zboża – w Norwegii uprawia się przede wszystkim owies i jęczmień. Nie ma tu wszechobecnej pszenicy, która współcześnie charakteryzuje się znacznie gorszą jakością niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu.
W norweskiej kuchni dominują ryby i owoce morza, które zawierają duże ilości nienasyconych kwasów omega 3. Ze zdrowotnego punktu widzenia duże znaczenie ma także dostęp do wysokiej jakości mięsa.
Norweskie posiłki są proste, zawierające wszystkie niezbędne składniki odżywcze.
Na niekorzyść kuchni tego kraju przemawia stosunkowo mała ilość warzyw, a także spożywanie żywności konserwowanej, która jest negatywnie oceniana przez dietetyków.