Refluks żółciowy to schorzenie występujące bardzo często w krajach wysoko rozwiniętych. Nie należy go bagatelizować, gdyż znacząco pogarsza on jakość życia chorego. Czym dokładnie jest refluks żółciowy? Jakie są przyczyny i objawy tego schorzenia? Jak leczyć refluks żółciowy?
Co to jest refluks żółciowy?
Refluks żółciowy (inna powszechnie używana nazwa to refluks żołądkowo-przełykowy) jest to schorzenie, w wyniku którego treść dwunastnicy cofa się do przełyku. Dzieje się tak zazwyczaj po obfitym posiłku. Refluks powoduje szereg nieprzyjemnych objawów. Przyczyn występowanie refluksu żółciowego może być wiele. Jako, że jest on chorobą dotykającą przede wszystkim osoby żyjące w krajach wysoko rozwiniętych – jest on powiązany z niezdrową dietą i niewłaściwym stylem życia. Schorzenie to występuje czasem u noworodków i niemowląt, jednak w tym przypadku zanika wraz z wiekiem. W przypadku refluksu żółciowego bardzo często stosuje się leczenie farmakologiczne, którego celem jest przede wszystkim redukcja stanu zapalnego. Bardzo ważna jest także profilaktyka, która opiera się na zmianie diety i stylu życia.
Jakie są przyczyny refluksu żółciowego?
Duży wpływ na wystąpienie refluksu żółciowego ma niewłaściwa dieta. Schorzenie to jest typowe dla osób palących papierosy, nadużywających kawy i spożywających duże ilości alkoholu. Statystycznie refluks występuje częściej u ludzi z nadwagą i otyłością, unikających aktywności fizycznej.
Osoby cierpiące na refluks żółciowy mają zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, a ich dolny zwieracz przełyku nie funkcjonuje prawidłowo – przepuszcza treść żołądkową do przełyku.
Współcześnie choroba ta występuje nawet u młodzieży. Jest również obserwowana u noworodków i niemowląt, jednak u nich wynika z niewłaściwej budowy anatomicznej i ustępuje wraz z wiekiem.
W jaki sposób objawia się refluks żółciowy?
Objawy refluksu żółciowego można zaobserwować zazwyczaj po spożyciu bardzo obfitego posiłku. Są one dość charakterystyczne. U większości chorych pojawia się zgaga, nieprzyjemne kwaśne odbijanie, nudności i wymioty, pieczenie, a także ból w nadbrzuszu.
Do rzadszych i mniej charakterystycznych objawów należą ból gardła i napady kaszlu (mają one miejsce najczęściej w nocy), zapalenie dziąseł, zachrypnięty głos, a także ból za mostkiem.
U niektórych pojawia się zapalenie zatok, zapalenie ucha środkowego, a także astma. Dolegliwości te nie budzą skojarzeń z refluksem żółciowym.
Jeżeli refluks żółciowy trwa dłużej, może w znaczny sposób wpłynąć na jakość życia chorego. Bardzo często obniżeniu polega jego samoocena. Nieprzyjemne, ciągle powtarzające się objawy powodują rozdrażnienie.
Warto zdawać sobie sprawę, że refluks żółciowy jest dolegliwością, którą należy leczyć. Brak podjęcia leczenia na czas może doprowadzić do poważnych powikłań. Choroba może doprowadzić do zwężenia przełyku, krwotoków, utrudnień w przełykaniu. U chorych pojawia się niekiedy silny ból, który przypomina zawał serca lub zapalenie płuc. Towarzyszą mu często krwiste wymioty, a także utrata masy ciała. W wyniku utraty znacznych ilości krwi może pojawić się niedokrwistość.
Jak wygląda leczenie refluksu żółciowego?
Jeżeli podejrzewamy u siebie refluks żółciowy, powinniśmy koniecznie udać się do lekarza. Leczenie ma charakter farmakologiczny. Choremu podaje się leki, których zadaniem jest zmniejszenie stanów zapalnych. W skrajnych wypadkach konieczne jest podjęcie leczenia chirurgicznego.
W przypadku refluksu żółciowego ogromną rolę odgrywa profilaktyka. W przypadku stwierdzenia refluksu żółciowego zalecana jest zmiana diety – unikamy picia kawy i napojów alkoholowych. Zamiast trzech obfitych posiłków dziennie, jemy więcej, jednak mniejszych porcji. Przerwy pomiędzy posiłkami powinny wynosić co najmniej trzy godziny. Pamiętajmy również o tym, żeby ostatni posiłek spożyć na około trzy godziny przed snem (organizm musi mieć czas na jego strawienie).
Osoby chore na refluks żółciowy powinny unikać produktów powodujących wzdęcia. Na czarnej liście znajdują się groch, kapusta, czosnek, por, pomidory, owoce cytrusowe, a także cebula. Są one jak najbardziej zdrowie, jednak w przypadku refluksu żółciowego mogą one poważnie zaszkodzić. Niezalecane są także produkty zawierające duże ilości błonnika. Dla zdrowego człowieka są one wskazane, jednak tu mogą doprowadzić do podrażnienia błon śluzowych. Nie jest zalecane spożywanie surowych warzyw i owoców, pełnoziarnistego pieczywa, gruboziarnistych kasz, razowego makaronu.
Kiedy cierpimy na refluks żółciowy, powinniśmy zrezygnować z doprawiania dań ostrymi przyprawami. Należy ponadto unikać nadmiernego spożywania soli – optymalna ilość to 5 g soli dziennie (pamiętajmy, że sól jest zawarta w wielu produktach spożywczych; z tego względu warto jest czytać etykiety).
Unikamy również produktów tłustych (niewskazane jest zwłaszcza tłuste, czerwone mięso), które mogą nasilać stany zapalne. Z diety warto jest wyeliminować czekoladę i inne słodycze. Niewskazane są napoje gazowane, a także mocna herbata.
Przed spożyciem posiłku upewnijmy się, że nie jest on bardzo gorący, w przeciwnym razie może dojść do podrażnienia przełyku.
Postawmy na białe pieczywo, drobne kasze, produkty mleczne (wybierajmy jednak chude mleko).
Jeżeli cierpimy z powodu nadwagi i otyłości, dieta powinna umożliwić nam osiągnięcie prawidłowej masy ciała.
Po posiłku dobrze jest unikać leżenia w zgiętej pozycji. Unikamy również noszenia obcisłych ubrań, gdyż mogą one zwiększyć ciśnienie śródbrzuszne, a tym samym nasilić objawy refluksu.
Leczenie refluksu żółciowego domowymi sposobami
Refluks żółciowy można leczyć również domowymi metodami. Bardzo pomocne w zmniejszeniu przykrych dolegliwości okazują się zioła. Warunkiem jest wybór takich ziół, które nie wzmagają wydzielania soków trawiennych. Warto postawić na oregano, cynamon, koperek, słodką paprykę, majeranek, liść laurowy, ziele angielskie, liście laurowe.
Do picia dobrze jest wybierać ciepłą, przegotowaną wodę, która pomoże nam oczyścić przełyk.
