OMAD (one meal a day) – czy jedzenie jednego posiłku dziennie ma sens?

Współcześnie coraz bardziej powszechną praktyką jest spożywanie jednego posiłku dziennie. Tak długa przerwa pomiędzy posiłkami ma swoich zwolenników (tego typu dieta ma nieść ze sobą korzyści zdrowotne), a także przeciwników. Czy warto stosować OMAD i ograniczać się do jedzenia raz dziennie?

Czym jest OMAD?

OMAD, czyli one meal a day jest to przerywany post. Zakłada on jedzenie przez około jedną godzinę, a poszczenie przez dwadzieścia trzy kolejne. Możemy się spotkać z różnymi odmianami OMAD. Jedna zakłada jedzenie tylko zdrowych produktów (i pilnowanie, żeby dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych). Jest też odmiana, która pozwala jeść praktycznie to na co ma się ochotę, co więcej w dowolnych ilościach (na przykład pizzę lub hamburgery). Posiłkiem jest przykładowo obiad, choć równie dobrze może być to śniadanie i kolacja. Po jego spożyciu nie można pozwalać sobie nawet na najdrobniejsze przekąski. Należy podkreślić, że badania dotyczące tego jak ludzki organizm reaguje na tego typu dietę przeprowadzono jak dotąd tylko na mężczyznach.

Jakie są zalety OMAD?

Zwolennicy spożywania jednego posiłku w ciągu dnia podkreślają, że takie rozwiązanie ma wiele zalet. Długie okienko pomiędzy posiłkami sprawia, że wszystko co zjemy zostanie dokładnie strawione. Jedzenie raz dziennie może być więc dobrym rozwiązaniem dla osób cierpiących na dolegliwości trawienne (choć nie zawsze). Może też korzystnie wpłynąć na stan zdrowia osób zmagających się z cukrzycą typu II. W ich przypadku po każdym posiłku zawierającym węglowodany pojawia się senność, dlatego zredukowanie częstotliwości jedzenia wydaje się mieć sens.

Stosując OMAD nie musimy liczyć kalorii, pomimo to zazwyczaj tracimy na wadze. Jest to również idealny sposób odżywiania dla osób zapracowanych, które nie chcą ciągle myśleć o jedzeniu. Jeden posiłek dziennie pozwala nam na dużą elastyczność i oszczędność czasu.

Zdaniem niektórych taki styl jedzenia pomaga pozbyć się problemów z zasypianiem (pod warunkiem, że nie jemy bezpośrednio przed snem). U części osób zredukowanie ilości posiłków w ciągu dnia wiązało się z poprawą pamięci i lepszym funkcjonowaniem układu krążenia.

Spożywanie tylko jednego posiłku w ciągu dnia wydaje się dla człowieka dość naturalne. To, że obecnie mamy jedzenia pod dostatkiem jest czymś stosunkowo nowym. Nasi praprzodkowie jedli tylko wtedy, gdy udało się im coś upolować, zebrać w lesie jagody lub grzyby. Z pewnością często się zdarzało, że nie mieli co jeść i przymusowo pościli.

Współcześnie wielu dietetyków przekonuje nas, że należy jeść co trzy godziny i to co najmniej pięć razy dziennie. Taki styl odżywiania być może sprawdza się u osób młodych, aktywnych fizycznie, z bardzo szybką przemianą materii. Jednak w przypadku ogromnej części społeczeństwa jedzenie tak często sprawia, że organizm nie nadąża z trawieniem, co w dłuższej perspektywie czasu jest przyczyną wielu poważnych dolegliwości. Jeżeli i my należymy do tej grupy – OMAD może stać się dla nas wybawieniem.

Nie od dziś mówi się, że ograniczenie jedzenia może wydłużyć nasze życie. Niemal wszystkie osoby, które dożyły wieku powyżej stu lat zgodnie podkreślają, że nigdy się nie przejadały. Warto zdawać sobie sprawę, że dla naszego zdrowia ważniejsze jest to czego nie zjemy, niż to co spożywamy. Regularne poszczenie jest więc bardziej efektywne niż jedzenie dużej ilości produktów, które uchodzą za bardzo zdrowe.

Jakie wady ma OMAD?

Jedzenie tylko jednego posiłku dziennie budzi liczne kontrowersje. Przede wszystkim dla wielu ludzi jest to sposób na bezkarne (przynajmniej pozornie) objadanie się słodyczami i daniami typu fast-food. Taka dieta być może sprawi, że schudniemy, ale wiąże się też z ryzykiem niedoborów ważnych składników odżywczych i poważnymi chorobami. Jeden posiłek dziennie może mieć sens pod warunkiem, że zrobimy wszystko, by odżywiać się zdrowo.

Przeciwnicy OMAD podkreślają, że nawet zdrowe odżywianie nie zagwarantuje w stu procentach zaspokojenia zapotrzebowania naszego organizmu na substancje odżywcze. Warto podkreślić, ze badania dotyczące wpływu takiego sposobu odżywiania się na zdrowie człowieka były prowadzone wyłącznie na mężczyznach. Nawet jeśli taka dieta sprawdza się u panów, nie oznacza to, że nie zaszkodzi kobietom. Pamiętajmy, że kobiety potrzebują większych ilości żelaza. Nawet jeśli zadbamy o to, żeby w jednym dużym posiłku znajdowały się odpowiednie ilości tego pierwiastka, musimy zdawać sobie sprawę, że żywność zawiera związki, które mogą osłabiać wchłanianie żelaza. Nie należy łączyć żelaza z wapniem, a jednak wapń także jest nam bardzo potrzebny. Kobiety, które zamierzają jeść tylko raz dziennie nie obędą się bez suplementacji.

Należy być przygotowanym na to, że początki takiej diety mogą być bardzo trudne. Wiele osób skarży się na ciągłe uczucie głodu (można je stłumić pijąc większe ilości wody). Jedząc raz dziennie możemy być osłabieni, zmęczeni, głodni, typowe są również problemy z pamięcią i koncentracją (powinny jednak ustąpić po kilkunastu dniach diety).

OMAD w żadnym wypadku nie sprawdzi się u chorych na cukrzycę typu I.

Co więcej OMAD nie jest najlepszym sposobem na odchudzanie. Osoby, które mają skłonności do kompulsywnego objadania się mogą na tej diecie nawet przytyć (godzina jedzenia słodyczy i fast foodów może skończyć się tragicznie dla naszej sylwetki, nawet jeśli przez resztę dnia będziemy pościć).

Zbilansowanie jednego posiłku jest zadaniem bardzo trudnym. Często nie obejdzie się bez pomocy dietetyka.

Jeżeli uprawiamy sport, OMAD nie jest dla nas najlepszym sposobem odżywiania. Jedząc tylko jeden raz dziennie musimy wyeliminować posiłek przedtreningowy lub potreningowy.

Jeden posiłek dziennie nie sprawdzi się w przypadku osób starszych i chorych. Pamiętajmy, że w wielu wypadkach żołądek nie może przyjmować jednorazowo dużych ilości jedzenia.

Stosować OMAD, czy nie?

Trudno jednoznacznie powiedzieć, czy spożywanie jednego posiłku dziennie nam zaszkodzi, czy pomoże. Do wszystkich zaleceń żywieniowych warto podchodzić z dystansem, gdyż podejście dietetyków może w każdej chwili diametralnie się zmienić. Jeszcze nie tak dawno popularnością cieszył się pogląd, że mięso jest niezdrowe i powoduje raka. Dziś wiemy, że jest to nieprawdą. To samo dotyczy zaleceń spożywania produktów z dużą ilością błonnika – wielu osobom to zaszkodzi.

Jeżeli nie ma żadnych przeciwwskazań zdrowotnych, możemy spróbować przez jakiś czas stosować OMAD. Bardzo ważne jest jednak, żebyśmy przez ten czas uważnie słuchali swojego organizmu. W przypadku, gdy czujemy, że taki styl odżywiania nam służy, a wyniki badań mamy wzorcowe, nie powinniśmy słuchać osób, które wmawiają nam, że jedząc tak rzadko zrobimy sobie krzywdę. Weźmy pod uwagę fakt, że naturalnym jest, że przez pierwsze tygodnie na jednym posiłku dziennie możemy nie czuć się najlepiej. Po pewnym czasie jednak przykre dolegliwości powinny ustąpić. Gdy tak się nie dzieje, oznacza to, że coś robimy źle.

Jednocześnie bardzo ważne jest, żeby nie podchodzić do nowych pomysłów dotyczących żywienia bezkrytycznie. Nawet jeżeli naszej koleżance służy określony sposób odżywiania, nie oznacza to wcale, że będzie odpowiedni też dla nas. W kwestiach takich jak dieta zdecydowanie dobrze jest kierować się zdrowym rozsądkiem.