Home Bez kategorii Margaryna – charakterystyka, skład, rodzaje, czy margaryna jest bezpieczna dla zdrowia

Margaryna – charakterystyka, skład, rodzaje, czy margaryna jest bezpieczna dla zdrowia

0

Margaryna jest produktem, który ma zastępować tradycyjne masło. Nie zawiera ona cholesterolu, co dla wielu osób jest ogromnym udogodnieniem. Czym różni się margaryna od masła? Kto powinien wybrać margarynę? Czy spożywanie jej jest bezpieczne dla naszego zdrowia?

Co to jest margaryna?

Margaryna jest emulsją tłuszczowo-wodną, którą wytwarza się z płynnych olejów roślinnych. Tłuszcze, które najczęściej wykorzystuje się do produkcji margaryny to olej sojowy, palmowy, rzepakowy, czy arachidowy. Poszczególne margaryny mogą się różnić zawartością tłuszczu – waha się ona od czterdziestu do osiemdziesięciu procent. Margaryna nie zawiera cholesterolu, dlatego dedykowana jest osobom z podwyższonym jego poziomem. Współcześnie w sklepach można spotkać między innymi margarynę twardą, którą wykorzystuje się do smażenia i pieczenia, a także margarynę miękką, która znakomicie nadaje się do smarowania pieczywa. Margaryna wzbogacana jest w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – A, E i D. Ponadto zawiera inne substancje dodatkowe takie jak stabilizatory, emulgatory, aromaty, konserwanty, czy barwniki. Margaryna zawiera niewielkie ilości tłuszczów trans.

Jakie właściwości posiada margaryna?

Dostępne na rynku margaryny różnią się składem. Zazwyczaj znajdziemy w nich syntetyczne witaminy A, E i D. Wiele margaryn jest ponadto wzbogacanych kwasami tłuszczowymi omega-3, witaminami z grupy B, sterolami roślinnymi. Margaryny produkowane są z olejów roślinnych. Najczęściej w ich składzie jest obecny olej rzepakowy, arachidowy, palmowy, słonecznikowy, czy sojowy. Część margaryn może nawet w jednej czwartej składać się z mleka.

Największym atutem margaryny jest brak cholesterolu (czym różni się od masła), dlatego często jest ona rekomendowana osobom cierpiącym na miażdżycę. Inną zaletą margaryny jest znaczne mniejsza niż w przypadku masła zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych. Wszystkie margaryny zawierają pewne ilości tłuszczów trans.

Margaryna zazwyczaj zawiera wiele substancji dodatkowych. Wśród nich znajdują się stabilizatory, których zadaniem jest zapobieganie rozwarstwiania się produktu. Emulgatory są natomiast niezbędne to tego, żeby tłuszcze połączyły się z wodą. Żółty kolor margaryny jest wynikiem zastosowania barwników – w tym wypadku najczęściej wykorzystuje się karotenoidy lub kurkuminę. Aromaty mają nadać emulsji pożądany zapach, natomiast sól, kwas cytrynowy czy cukier są dodawane w celu polepszenia smaku. W wielu margarynach obecne są konserwanty – najczęściej kwas sorbowy lub benzoesowy.

Tłuszcze trans w margarynie

masło roślinneTłuszcze trans (nienasycone kwasy tłuszczowe typu trans) są najbardziej szkodliwymi z kwasów tłuszczowych. Są one izomerami, które powstają w procesie utwardzania olejów roślinnych (proces ten polega na wzbogaceniu oleju w cząsteczki wodoru, a następnie poddaniu go działaniu bardzo wysokiej temperatury – dzięki temu zmienia on swoją konsystencję, staje się też bardziej trwały). Choć oleje roślinne same w sobie są bardzo zdrowe, proces uwodornienia sprawia, że zmieniają one swoje właściwości. Uważa się, że tłuszcze trans stanowią znacznie większe zagrożenie dla zdrowia niż nasycone kwasy tłuszczowe.

Nienasycone kwasy tłuszczowe typu trans występują również w maśle – w naturalnej formie nie stanowią jednak zagrożenia, a wręcz przeciwnie – sprzyjają zachowaniu zdrowia. Niektóre z nich posiadają bowiem właściwości antyoksydacyjne.

Sprawa wygląda zupełnie inaczej w przypadku tłuszczów trans obecnych w margarynie. Paradoksalnie podwyższają one stężenie złego cholesterolu zwiększając prawdopodobieństwo wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo tłuszcze trans obniżają stężenie cholesterolu dobrego (HDL), a także zwiększają stężenie triglicerydów.

Regularne spożywanie tłuszczów trans prowadzi do zwiększenia poziomu tkanki tłuszczowej w organizmie, przyczynia się szczególnie do odkładania się jej w okolicach brzucha. Innym efektem ich spożycia jest zmniejszenie wrażliwości tkanek na insulinę, a także zwiększenie ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II.

Tłuszcze trans mogą obniżyć płodność zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Zwiększają też prawdopodobieństwo zachorowań na nowotwory, przyczyniają się do zaniku mięśni. Warto dodać także, że negatywnie wpływają na pracę układu nerwowego – w skrajnych wypadkach wywołują depresję.

Współcześnie uważa się, że zawarte w margarynie tłuszcze trans są niebezpieczne dla kobiet w ciąży i małych dzieci.

Wielu producentów margaryn zdaje sobie sprawę ze szkodliwości zawartych w nich tłuszczów trans i stara się je wyeliminować. W tym celu zmienili sposób ich produkcji. Zamiast utwardzania stosuje się estryfikację tłuszczów roślinnych, która sprawia, że margaryna zachowuje więcej prozdrowotnych właściwości, a problem tłuszczów trans zostaje wyeliminowany.

Rodzaje margaryny dostępne na rynku

Zdecydowanie największą popularnością cieszą się margaryny miękkie, sprzedawane w kubkach wykonanych z tworzyw sztucznych. Używa się ich przede wszystkim do smarowania pieczywa – w przeciwieństwie do masła jest to możliwe nawet chwilę po wyjęciu z lodówki. Zawierają one witaminy i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. W porównaniu do innych margaryn cechuje je niższa zawartość tłuszczów trans.

Margaryny twarde (w kostkach) przeznaczone są do smażenia lub wypieków.

Spotkamy także margaryny cukiernicze, których cechą charakterystyczną jest bardzo dobra plastyczność, margaryny do produkcji ciasta francuskiego, które cechuje wyższa zawartość tłuszczów, a także margaryny płynne wykorzystywane do smażenia na patelni. Osobom odchudzającym się dedykowane są margaryny niskokaloryczne (posiadają one najniższą zawartość tłuszczu). Osoby z nadciśnieniem mogą kupić margaryny z obniżoną zawartością soli.

Kto powinien wybrać margarynę?

W założeniu margaryna jest przeznaczona dla wszystkich tych, którym z różnych przyczyn masło mogłoby zaszkodzić. Rekomenduje się ją osobami cierpiącymi na choroby krążenia, a także zagrożonym tymi chorobami. Margaryna jest także naturalnym wyborem dla ludzi, którzy zrezygnowali z jedzenia produktów pochodzenia zwierzęcego. Margaryna zawiera tylko tłuszcze roślinne, dlatego jej spożywanie (w rozsądnych ilościach) poleca się dzieciom, które ukończyły trzeci rok życia.

Przeciwwskazania do stosowania margaryny?

Z margaryny powinny zrezygnować osoby stosujące dietę beztłuszczową, a także wszyscy ci, którzy chcą schudnąć.

Jednocześnie należy uważać na margaryny gorszej jakości, które zawierają duże ilości tłuszczów trans.

Margaryna – trochę historii

Margaryna została po raz pierwszy wyprodukowana w 1869 roku przez francuskiego chemika Hippolyte Mège-Mouriès. Zgłosił on ją na konkurs zorganizowany przez Napoleona III. Dotyczył on zamienników masła – zamiennik miał być równie smaczny, a jednocześnie tani, gdyż masło w tamtych czasach należało do wyjątkowo drogich produktów. Pierwsza margaryna składała się z wody, mleka i łoju wołowego. Stała się ona bardzo szybko popularna wśród uboższej ludności Francji. Natomiast jej twórca otrzymał nagrodę w wysokości stu tysięcy franków w złocie.

Po upływie pewnego czasu produkcją margaryny zajęli się również Holendrzy. To oni po raz pierwszy stworzyli produkt tylko i wyłącznie na bazie olejów roślinnych.

Sprawa margaryny stała się bardzo głośna w Stanach Zjednoczonych. Była ona poważną konkurencją dla tradycyjnego masła. W 1886 roku na producentów, hurtowników i sprzedawców, w których sklepach dostępna była margaryna  nałożono podatki. W niektórych stanach wręcz próbowano zakazać sprzedaży tego zamiennika masła.

Jednym ze sposobów na odstraszenie klientów chętnych do zakupu margaryny był zakaz jej barwienia na żółto. W niektórych stanach aż do 1967 roku za użycie barwników do produkcji margaryny groziła kara więzienia.

Na margarynę zaczęto patrzeć przychylniej dopiero w latach czterdziestych dwudziestego wieku, kiedy to do jej produkcji używano już tylko i wyłącznie tłuszczów roślinnych. Opinie na jej temat ponownie zmieniły się na początku dwudziestego pierwszego wieku, kiedy to odkryto negatywny wpływ tłuszczów trans na ludzkie zdrowie.

5/10 - (1 vote)

NO COMMENTS

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Currently you have JavaScript disabled. In order to post comments, please make sure JavaScript and Cookies are enabled, and reload the page. Click here for instructions on how to enable JavaScript in your browser.

Exit mobile version