Kwas fitynowy – charakterystyka, właściwości, źródła

0

Kwas fitynowy jest obecny w wielu produktach spożywczych, które spożywamy na co dzień (szczególnie duże jego ilości zawierają rośliny strączkowe, a także orzechy i zboża). Choć jest on niezbędny roślinom, może negatywnie oddziaływać na organizm człowieka? Czym dokładnie jest kwas fitynowy? W jaki sposób wpływa on na nasze zdrowie?

Co to jest kwas fitynowy?

Mianem kwasu fitynowego (inne nazwy to fityna, sześciofosforan inozytolu, czy heksafosforan inozytolu) określamy organiczny związek chemiczny, który obecny jest w wielu produktach spożywczych pochodzenia roślinnego. W budowie kwasu fosforowego jest sześć grup fosforanowych. Jego zadaniem jest wiązanie i przechowywanie fosforu – składnika niezbędnego do wzrostu roślin. Ludzki organizm nie jest w stanie strawić kwasu fitynowego. Dodatkowo jego struktura chemiczna ma zdolność tworzenia stałych kompleksów z takimi pierwiastkami jak wapń, żelazo, magnez, kadm, czy rtęć. Największe ilości kwasu fitynowego występują w nieprzetworzonych produktach zbożowych. Wysoka zawartość tego związku w żywności ma negatywny wpływ na ludzkie zdrowie.

W jaki sposób działa kwas fitynowy?

Problemem w przypadku kwasu fitynowego jest fakt, że tworzy on nierozpuszczalne związki z różnymi pierwiastkami (są to tak zwane fityniany) – szczególnie z magnezem, żelazem, wapniem, czy fosforem. Są to pierwiastki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu, jednak w połączeniu z kwasem fitynowym nie one w stanie się wchłonąć. Długotrwałe spożywanie produktów zawierających duże ilości kwasu fitynowego może doprowadzić do poważnych w skutkach niedoborów.

Inną niekorzystną właściwością kwasu fitynowego jest fakt, że może on blokować funkcje enzymów trawiennych.

Gdzie występuje kwas fitynowy?

Duże ilości kwasu fitynowego są obecne w produktach roślinnych takich jak na przykład pieczywo pełnoziarniste, siemię lniane, pestki dyni, orzechy brazylijskie, nasiona chia, sezam, tofu, migdały kokos, kasza gryczana, owies, orzechy laskowe, orzechy ziemne, ciecierzyca, soczewica, orzechy włoskie, soja, awokado, szpinak, pszenica, czy brązowy ryż.

Jak zneutralizować szkodliwy wpływ kwasu fitynowego na nasz organizm?

Produkty zawierające kwas fitynowy są również niezwykle bogate w inne składniki odżywcze, dlatego nie powinniśmy z nich rezygnować. Na szczęście możemy zneutralizować szkodliwość kwasu fitynowego. Pomoże w tym na przykład moczenie nasion strączkowych, czy płatków owsianych – zalewamy je wodą z dodatkiem soku z cytryny (woda powinna mieć temperaturę pokojową). Następnie wodę odlewamy.

Jeżeli wybieramy pełnoziarniste pieczywo – postawmy do pieczone na zakwasie żytnim. Jest to ważne, gdyż bakterie fermentacji mlekowej zawarte w zakwasie wytwarzają fitazy (są one enzymami odpowiedzialnymi za rozkładanie wiązania pomiędzy pierwiastkami a kwasem fitynowym).

O negatywnym wpływie kwasu fitynowego na ludzki organizm powinny pamiętać zwłaszcza osoby stosujące dietę wegańską (opartą tylko i wyłącznie na produktach pochodzenia roślinnego). Nie mogą one dostarczyć sobie substancji odżywczych z innych źródeł, dlatego są bardzo narażone na powstawanie niedoborów.

4.9/10 - (4 votes)
reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here