Kwas chlebowy jest napojem stosunkowo mało znanym w Polsce. Jednocześnie cieszy się ogromną popularnością w Rosji i na Ukrainie, gdzie spożywa się go od szesnastego wieku. Warto się nim zainteresować nie tylko ze względu na ciekawe walory smakowe, ale też właściwości prozdrowotne. Co powinniśmy wiedzieć o kwasie chlebowym?
Co to jest kwas chlebowy?
Mianem kwasu chlebowego określamy bezalkoholowy (choć w rzeczywistości zawiera on niewielkie ilości alkoholu) napój, który otrzymywany jest poprzez fermentację chleba. W średniowieczu cieszył się on wielką popularnością w całej Europie. Później nieco o nim zapomniano, choć w Rosji i na Ukrainie traktowany jest jako napój narodowy. Można przygotować go w warunkach domowych. Od dziewiętnastego wieku jest również wytwarzany na skalę przemysłową. Kwas chlebowy charakteryzuje się jasno-brązowym kolorem, słodko-kwaśnym zapachem i unikalnym smakiem pieczonego chleba. W Rosji, na Białorusi, czy Ukrainie jest sprzedawany na ulicach – nalewa się go prosto z beczki. Jest on ceniony między innymi ze względu na fakt, że bardzo dobrze gasi pragnienie. Kwas chlebowy sapieżyński kodeński umieszczony został na Liście Produktów Tradycyjnych MriRW.
Jakie wartości odżywcze ma kwas chlebowy?
Kwas chlebowy charakteryzuje się wysoką zawartością witamin z grupy B, które wykazują bardzo pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. W jego składzie możemy znaleźć także związki mineralne, które są niezbędne do utrzymania naszego organizmu w zdrowiu – zawiera między innymi duże ilości cynku i selenu.
Napój ten zawiera także witaminę C, dzięki czemu korzystnie wpływa na układ immunologiczny.
Kwas chlebowy – wpływ na zdrowie
Kwas chlebowy od wieków doceniany jest za korzystny wpływ na ludzkie zdrowie. Chętnie pije się go zwłaszcza podczas letnich, upalnych dni, gdyż bardzo dobrze gasi pragnienie. Witaminy z grupy B, witamina C i minerały sprawiają, że po jego wypiciu mamy lepszy nastrój. Kwas chlebowy może pomóc nam walczyć ze stresem i bezsennością.
W dawnych czasach kwas chlebowy był nieodzownym elementem obfitych szlacheckich uczt. Pito go nie tylko ze względu na smak i właściwości poprawiające nastrój. Był on niezwykle pomocny w walce ze skutkami przejedzenia. Jego skuteczność wynika z faktu, że jest on naturalnym probiotykiem (w jego składzie znajdują się przede wszystkim bakterie kwasu mlekowego).
Picie kwasu chlebowego jest polecane po spożyciu ciężkostrawnych potraw. Pomaga on uniknąć wzdęć, nadkwasoty, a także innych dolegliwości trawiennych. Korzystny wpływ kwas chlebowego na mikroflorę jelitową sprawia również, że poprawia się jakość funkcjonowania naszego układu immunologicznego (za odporność ludzkiego organizmu w dużej mierze odpowiedzialne są jelita). Zgodnie z przekazami ludowymi – osoby, które piją kwas mlekowy trzy razy dziennie rzadziej chorują.
Kwasem chlebowym powinny zainteresować się osoby cierpiące na choroby układu sercowo-naczyniowego lub też zainteresowani ich profilaktyką. Będzie on tu szczególnie pomocny, gdyż wykazuje zdolność obniżania złego cholesterolu we krwi.
Kwas chlebowy na odchudzanie
Kwas chlebowy może być również pomocny osobom odchudzającym się. Może być on pomocny w walce z nadprogramową tkanką tłuszczową, gdyż przyspiesza przemianę materii. Dodatkowo kwas chlebowy poprawia nasz nastrój i obniża stres – dzięki tym właściwościom może pomóc schudnąć osobom jedzącym pod wpływem silnych negatywnych emocji. Należy jednak pamiętać, że napoju tego nie można spożywać bez ograniczeń. Jedna jego szklanka dostarcza nam około sześćdziesięciu sześciu kalorii (jest to wartość średnia, zawartość kalorii może się różnić w zależności od rodzaju kwasu chlebowego).
Przeciwwskazania do spożywania chlebowego
Choć kwas chlebowy jest niewątpliwie napojem o ciekawych właściwościach, pamiętajmy, że nie będzie odpowiedni dla każdego. Nie powinny pić go kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią, gdyż zawiera on alkohol (minimalne ilości, jednak i takie mogą być szkodliwe dla organizmu dziecka).
Należy również pamiętać, że kwas chlebowy, który znajdziemy na sklepowych półkach (w przeciwieństwie do napoju wytwarzanego metodami tradycyjnymi) może być niebezpieczny dla zdrowia. Z tego względu przed jego zakupem należy koniecznie przeczytać etykietę. W niektórych produktach tego typu znajdziemy duże ilości konserwantów i barwników, które mogą doprowadzić do wielu problemów zdrowotnych (między innymi alergii).
Jak zrobić kwas chlebowy?
Jeżeli chcemy mieć pewność, że mamy do czynienia z kwasem chlebowym najwyższej jakości, nie pozostaje nam nic innego, jak tylko przygotować go samodzielnie.
Żeby kwas chlebowy się udał, będziemy potrzebowali dobrej jakości chleba (najlepiej użyć takiego, który upieczemy samodzielnie).
Powinniśmy przygotować około dwa i pół litra wody (jej jakość ma ogromne znaczenie, dlatego najlepiej jest wybierać wodę źródlaną), potrzebujemy też około 300 g razowego chleba, 250 g drożdży, kilkunastu rodzynek, pół szklanki cukru (możemy zastąpić go miodem o delikatnym smaku – świetnie sprawdzi się miód wielokwiatowy).
Chleb należy pokroić w kostkę i włożyć do piekarnika. Pieczemy go do momentu aż się zarumieni. Wodę gotujemy i studzimy.
Upieczony chleb przekładamy do miski, a następnie zalewamy go ciepłą (wcześniej przegotowaną) wodą. Całość odstawiamy na czas około trzech godzin.
Miód (lub cukier) i drożdże rozpuszczamy w letniej wodzie, a następnie przelewamy do miski z chlebem i wodą. Wszystkie składniki dokładnie mieszamy i odstawiamy w ciepłe miejsce /(o temperaturze pokojowej) na około dwadzieścia cztery godziny.
Następnym krokiem jest odcedzenie roztworu i przelanie kwasu chlebowego do butelek (należy je wcześniej wyparzyć, a napój nalewać jedynie do 3/4 wysokości). Przed zamknięciem do każdej butelki wkładamy po kilka rodzynek i umieszczamy je w chłodnym miejscu (koniecznie w pozycji leżącej) na około trzy dni.
Kwas chlebowy może być przechowywany przez tydzień do maksymalnie miesiąca. Podczas otwierania butelek powinniśmy zachować szczególną ostrożność. Napój znakomicie smakuje po schłodzeniu.