Komosa ryżowa (quinoa) to roślina znana i uprawiana przez starożytnych Inków już pięć tysięcy lat temu. W społeczeństwie Inków była uznawana za świętą roślinę, gdyż wielokrotnie pozwalała przetrwać okresy głodu. Wywodzi się ona z Ameryki Południowej, a w Europie pojawiła się w XVI wieku. Quinoa dostarcza nam cennych witamin i minerałów, ponadto jest doskonałym źródłem błonnika, zdrowych tłuszczów, a także antyoksydantów. Włączenie jej do codziennej diety pomaga schudnąć, chroni przed chorobami nowotworowymi, wzmacnia odporność, zapobiega chorobom układu krążenia, a także pozytywnie wpływa na wygląd skóry włosów i paznokci. Komosa ryżowa nie zawiera glutenu, dlatego polecana jest osobom na diecie bezglutenowej. Współcześnie cieszy się ona ogromnym powodzeniem, zaliczana jest nawet do superfoods. Co jeszcze powinniśmy o niej wiedzieć?
Czym jest komosa ryżowa?
Komosa ryżowa nazywana jest świętym zbożem Inków, choć tak naprawdę nie jest zaliczana do zbóż. To pseudozboże zawiera duże ilości skrobi, jednak spokrewnione jest ze szpinakiem i boćwiną. Quinoa to roślina jednoroczna osiągająca maksymalną wysokość półtora metra. Charakterystyczną jej cechą są trójkątne, ząbkowane liście. Zdobią ją liczne, drobne kwiaty koloru różowego. Do spożycia nadają się zarówno owoce, jak i liście quinoa.
Quinoa najlepiej czuje się w ciepłym klimacie, dlatego wciąż w ogromnej większości produkowana jest w Ameryce Południowej.
Możemy wyróżnić trzy rodzaje komosy ryżowej.
- Pierwszy z nich to komosa biała, która jest najtańsza, a tym samym najbardziej popularna.
- Czerwona quinoa po ugotowaniu jest znacznie twardsza od białej. Również jej smak jest bardziej intensywny. Warto wykorzystywać ją do sałatek.
- Czarna quinoa może mieć czarny, ale też ciemnobrązowy kolor. Po ugotowaniu jest twarda, cechuje ją także wyrazisty smak.
Właściwości komosy ryżowej
Coraz popularniejsza w Polsce komosa ryżowa posiada duże ilości dobrze przyswajalnego roślinnego białka. Zawiera ona ponadto duże ilości witaminy E, witaminę A, a także szereg witamin z grupy B. Odżywcza quinoa dostarcza nam takich minerałów jak:
- wapń,
- magnez,
- żelazo,
- fosfor,
- potas,
- sód,
- czy cynk.
Nasze pseudozboże to ponadto wspomagający procesy trawienne błonnik, a także nienasycone kwasy tłuszczowe.
Co więcej quinoa zawiera duże ilości flawonoidów, szczególnie kwercetyny i kemferolu. Dostarcza nam ona również aminokwasów egzogennych, takich jak na przykład lizyna czy metionina.
Zastosowanie komosy ryżowej
Spożywanie komosy ryżowej polecane jest osobom odchudzającym się, gdyż zawarte w niej substancje pomagają w pozbyciu się nadwagi i otyłości. Warto wiedzieć, że quinoa rekomendowana jest osobom na diecie bezglutenowej, weganom, a także chorującym na cukrzycę.
Wpływa ona pozytywnie na układ nerwowy i odpornościowy, dlatego warto ją stosować, kiedy dosięgają nas infekcje lub chandra. Wszechstronna komosa jest polecana osobom mającym problemy z układem krążenia. Bogactwo antyoksydantów sprawia, że może być ona wykorzystywana w profilaktyce nowotworów.
Roślina ta posiada bardzo interesujące walory smakowe, dlatego coraz częściej stawia się na nią w kuchni.
Komosa ryżowa na odchudzanie
Współcześnie komosa ryżowa jest coraz częściej wybierana przez osoby odchudzające się. I nie bez powodów. Zawiera ona umiarkowaną ilość kalorii – na 100 g ugotowanej komosy ryżowej przypada 120 kcal. Na diecie redukcyjnej ceniona jest za wysoką zawartość błonnika. To dzięki niemu szybko zyskujemy poczucie sytości i nie mamy ochoty na dodatkowe przekąski. Błonnik:
- przyspiesza przemianę materii,
- utrudnia przyswajanie tłuszczów w przewodzie pokarmowym,
- a także pomaga usunąć z naszego organizmu toksyny.
Obecność potasu pomaga usunąć nadmiar wody z organizmu. W ten sposób nie pozbędziemy się tkanki tłuszczowej, jednak zmniejszymy uczucie opuchnięcia i sprawiamy, że nasz ciało będzie wyglądało szczuplej i jędrniej.
Należy pamiętać, że samo włączenie komosy ryżowej do naszego menu nie zagwarantuje nam spadku wagi. Dzięki quinoa odchudzanie może być łatwiejsze, jednak nie zwolni nas ona od stosowania racjonalnej diety i aktywności fizycznej.
Komosa ryżowa dla wegan i uczulonych na gluten
Niezwykła quinoa będzie znakomitym uzupełnieniem diety wegańskiej. Zawiera ona duże ilości roślinnego białka, a także aminokwasów egzogennych, które muszą być dostarczane razem z pożywieniem.
Będzie ona doskonałym wyborem również dla osób uczulonych na gluten. Chorzy na celiakię muszą zrezygnować z tradycyjnych zbóż, jednak quinoa jest rośliną całkowicie bezglutenową.
Komosa ryżowa a cukrzyca
Po komosę ryżową mogą sięgać osoby chorujące na cukrzycę. Charakteryzuje się ona niskim indeksem glikemicznym (równym 35). Dodatkowo zawiera błonnik, który posiada właściwości obniżające poziom cukru we krwi.
Komosa ryżowa dla dzieci i osób starszych
Nie każdy zdaje sobie sprawę, że quinoa zawiera dwadzieścia razy więcej wapnia niż mleko, dzięki czemu zapewnia nam zdrowe zęby i mocne kości. Z tego względu powinna być spożywana zarówno przez dzieci (również dlatego, że stymuluje ona hormon wzrostu), jak i osoby starsze, które zagrożone są osteoporozą.
Komosa ryżowa a nowotwory
Cechująca się prozdrowotnymi właściwościami quinoa może stać się doskonałym uzupełnieniem diety przeciwnowotworowej. Jest ona źródłem antyoksydantów, które wypłukują z organizmu wolne rodniki. Zawarty w niej błonnik wiąże rakotwórcze substancje i pomaga w usuwaniu ich z naszego organizmu, co również może ograniczać ryzyko zachorowania na nowotwór jelita grubego.
Badania na szczurach pokazują, że wyciągi z komosy ryżowej hamują nowotwór prostaty u tych zwierząt. W celu potwierdzenia przeciwnowotworowych właściwości quinoa potrzeba jednak dodatkowych badań.
Quinoa w profilaktyce miażdżycy
Spożywanie komosy ryżowej zalecane jest osobom mającym problemy z układem krążenia. Komosa ryżowa może im pomóc, gdyż zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza kwas linolenowy, oleinowy, a także linolowy.
Komosa ryżowa dla urody
Interesującym jest, że quinoa nie tylko pozytywnie wpływa na nasze zdrowie, ale pomaga także zadbać o urodę. Niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że jest ona powszechnie wykorzystywana w kosmetyce, a to ze względu na zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E, czy cynku. Kosmetyki z jej dodatkiem doskonale chronią i nawilżają skórę. Zawarte w niej przeciwutleniacze spowalniają procesy starzenia. Cynk jest pomocny między innymi w leczeniu trądziku.
Ekstrakty z quinoa znajdziemy między innymi w balsamach, kremach, tonikach, żelach myjących czy peelingach. Może ona posłużyć również jako baza dla domowych maseczek.
Komosa ryżowa przeciwwskazania
Choć spożywanie komosy ryżowej polecane jest większości osób, warto mieć świadomość, że roślina ta może u niektórych może wywoływać alergie. Jednocześnie tego typu sytuacje należą do stosunkowo rzadkich.
Jak gotować komosę ryżową?
Ziarna komosy ryżowej zawierają saponiny, które odpowiedzialne są za ich cierpki smak. Na szczęście posmaku goryczy możemy się łatwo pozbyć. Wystarczy, że przed gotowaniem dokładnie je wypłuczemy. Po opłukaniu umieszczamy ziarna w garnku i zalewamy zimną wodą w proporcji 1:2. Niezwykle ważne jest, żeby nie wylewać wody, w której gotowała się quinoa, gdyż w ten sposób pozbędziemy się również wielu zawartych w niej odżywczych substancji. Jeżeli woda wyparuje szybciej niż ugotują się ziarna, możemy dodać jej więcej.
Czy wiesz, że:
- Biała komosa ryżowa ma zdecydowanie łagodniejszy smak niż jej odmiany czerwona bądź czarna.
- Komosa ryżowa może być przechowywana w lodówce nawet przez sześć miesięcy (pod warunkiem, że nie została uprzednio ugotowana).
- Komosa ryżowa została uznana za roślinę roku 2013. Tytuł ten został jej przyznany przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych. Celem tej kampanii było pokazanie jak wielką rolę roślina ta może odegrać w krajach dotkniętych problemem głodu i niedożywienia.
