Większość z nas zna kasztany jadalne przede wszystkim ze słyszenia. Nie cieszą się one w Polsce wielką popularnością, choć można je kupić w sklepach ze zdrową żywnością i dobrze wyposażonych supermarketach. Warto zainteresować się nimi bliżej, gdyż posiadają wiele cennych dla zdrowia właściwości. Kto szczególnie powinien spróbować kasztanów jadalnych? W jaki sposób je przyrządzić?
Czym są kasztany jadalne?
Kasztany jadalne (Castanea sativa; nazywane niekiedy maronami) to owoce drzewa o tej samej nazwie. Kasztan jadalny zaliczany jest do rodziny bukowatych. Jest on drzewem wysokim, bo sięgającym nawet trzydziestu pięciu metrów. Jego liście są dość duże, podłużnie lancetowate. Kwiaty żeńskie występują w małej ilości, natomiast kwiaty męskie są zebrane w stojące kwiatostany. Owoce to jadalne orzechy, które dojrzewają na przełomie października i listopada. Pierwotnie kasztany jadalne występowały jedynie w rejonach na południe od Alp. Zmieniło się to od czasów starożytnych Rzymian, którzy rozpowszechnili je w Europie Zachodniej i na północy Afryki. Marony zawierają pokaźne ilości witamin i minerałów. Są również źródłem białka, zdrowych tłuszczów i błonnika. Ich spożywanie poprawia kondycję układu nerwowego, pozytywnie wpływa na serce, dodatkowo kasztany jadalne są lekkostrawne.
Jakie właściwości posiadają kasztany jadalne?
Kasztany jadalne całkowicie różnią się od kasztanów, które pojawiają się jesienią w polskich parkach. Nasze rodzime kasztany są gorzkie i praktycznie niejadalne (są paszą jedynie dla dzików). Zupełnie inaczej jest z aromatycznymi, słodkimi kasztanami jadalnymi, które są skarbnicą witamin z grupy B, zawierają także witaminę C i minerały. Najwięcej jest w nich potasu, magnezu i wapnia, z tego względu mają szczególnie pozytywny wpływ na mózg. Znajdziemy w nich również kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, lecytynę, aminokwasy i kwas gamma-aminomasłowy. Spożywając kasztany jadalne dostarczamy sobie również zdrowych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Są one ponadto bogate w błonnik i białko.
Kasztany jadalne na odchudzanie
Jedzenie kasztanów jadalnych polecane jest osobom odchudzającym się, a także uprawiającym sport. W porównaniu do innych orzechów zawierają one stosunkowo mało kalorii – w stu gramach kasztanów znajdziemy około 180 kcal.
Co są one lekkostrawne i zawierają błonnik, który pod wpływem wody zaczyna pęcznieć w przewodzie pokarmowym. W efekcie po spożyciu kasztanów jeszcze długo nie mamy ochoty na dodatkowe przekąski.
Marony są źródłem dobrej jakości roślinnego białka, które jest budulcem mięśni. Z tego względu powinny włączyć je do swojej diety osoby uprawiające sport.
Jako, że kasztany jadalne nie zawierają glutenu, mogą stać się ważnym elementem diety osób chorujących na celiakię.
Kasztany jadalne na wzmocnienie odporności
Jako, że kasztany jadalne zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminę C i przeciwutleniacze, są w stanie wzmacniać naszą odporność. Regularne ich spożywanie (zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym) sprawi, że będziemy bardziej odporni na infekcje.
Kasztany jadalne dla zdrowego serca i mózgu
Aż dwie trzecie tłuszczów zawartych w kasztanach jadalnych stanowią nienasycone kwasy tłuszczowe, które są bezcenne dla prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu krwionośnego. Kluczowe dla naszego mózgu są również zawarte w nich witaminy z grupy B, magnez, potas i wapń, a także lecytyna. Dzięki obecności dużych ilości potasu, kasztany jadalne mają właściwości obniżające ciśnienie krwi.
Kasztany jadalne na trzustkę, wątrobę i bóle głowy
Marony od dawna wykorzystywane były przez medycynę naturalną. Na dolegliwości trzustki i wątroby rekomendowała je sama św. Hildegarda. Zalecała ona mieszanie rozdrobnionych kasztanów z miodem, a następnie spożywanie tego miodu do momentu aż dolegliwości ustąpią. Jej zdaniem kasztany mogły uśmierzać także bóle głowy. Miały one pomagać także w łagodzeniu stresu.
Przeciwwskazania do spożywania kasztanów jadalnych
Choć kasztany jadalne mogą przynieść nam wiele korzyści, przy ich spożywaniu należy zachować szczególną ostrożność, gdyż są one w stanie wywoływać alergię. Niestety znajdują się na liście najsilniej alergizujących produktów. Na kasztany powinny uważać osoby uczulone na lateks, gdyż w ich przypadku może wystąpić alergia krzyżowa.
Czym się kierować przy zakupie kasztanów jadalnych?
Kasztany jadalne coraz częściej można kupić w polskich sklepach. Przy zakupie należy zwracać szczególną uwagę na ich wygląd – muszą być one lśniące, ich skorupka nie może być uszkodzona, powinna być jednolitego koloru, bez przebarwień.
Jak jeść kasztany jadalne?
Jest wiele sposobów na spożywanie kasztanów jadalnych. Zdecydowanie najprostszym jest jedzenie ich na surowo – należy jednak pamiętać, żeby obrać je ze skórki.
Możemy je także upiec. Przed pieczeniem należy dokładnie je oczyścić, a także naciąć od wypukłe strony. Kolejnym krokiem jest przełożenie kasztanów do garnka i zalanie wodą. Powinny tam pozostać przez około pół godziny, do momentu, kiedy wyłożymy je na blachę i wstawimy do piekarnika. Kasztany jadalne pieczemy w temperaturze dwustu stopni Celsjusza przez około dwadzieścia minut. Najlepiej smakują jeszcze gorące.
Ciekawostki na temat kasztanów jadalnych:
- W Niemczech niezwykle popularnym daniem jest zupa z kasztanów jadalnych.
- Kasztan jadalny jest symbolem przezorności.
- Jadalne kasztany potrzebują do wzrostu wysokich temperatur, z tego względu nie mogą być uprawiane w Polsce.
- Kasztany jadalne są w Polsce stosunkowo drogie – cena za kilogram to zazwyczaj około siedemdziesięciu złotych.
- Marony często mieli się na mąkę. Jej słodki smak sprawia, że jest ona doskonała do przyrządzania naleśników.
- W Katalonii dzień wszystkich świętych to jednocześnie święto kasztana. Kasztany jadalne są wówczas sprzedawane nawet na ulicach.
