Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) to poważna choroba, która może doprowadzić nawet do ograniczenia ruchomości kręgosłupa. Jej dokładna przyczyna nie jest znana, a współczesna medycyna nie jest w stanie jej w pełni wyleczyć. Możemy jednak spowolnić jej rozwój i złagodzić objawy. Pomoże nam w tym specjalna dieta.
Czym jest zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa?
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK, choroba Bechterewa) jest to przewlekłe schorzenie kręgosłupa, które objawia się stanami zapalnymi, dolegliwościami bólowymi i miejscowym zesztywnieniem. Choroba może mieć różne natężenie. W skrajnie trudnych przypadkach elastyczne połączenia kręgów zostają zastąpione przez zespolenia kostne, co prowadzi do niepełnosprawności ruchowej, a także deformacji sylwetki.
Bezpośrednie przyczyny choroby nie są obecnie znane. Przypuszcza się, że do jej wystąpienia przyczyniają się czynniki genetyczne (więcej niż 90% chorych rasy białej posiada tzw. antygen HLA B27 będący markerem genetycznym tej choroby), a także środowiskowe (na przykład oddychanie zanieczyszczonym powietrzem). Choroba może się rozwinąć w wyniku nieprawidłowego działania układu immunologicznego. Przypuszcza się także, że może zostać wywołana przez zakażenie bakteryjne. ZZSK najczęściej ujawnia się pomiędzy siedemnastym, a trzydziestym piątym rokiem życia. Charakterystycznym jest, że częściej cierpią na nią mężczyźni niż kobiety. Choroba może zająć także inne narządy. Istnieje wiele technik leczenia ZZSK. Sposobem na zmniejszenie stanów zapalnych jest także dieta.
Dieta przy zesztywniającym zapaleniu stawów
Współcześnie nie stworzono jeszcze listy zaleceń dietetycznych dla osób cierpiących na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Jednocześnie można z dużym prawdopodobieństwem przypuszczać, że dieta może być bardzo pomocna w leczeniu tego typu dolegliwości. Nie można rozpatrywać choroby w oderwaniu od psychiki człowieka, a także diety i tryby życia jakie prowadzi.
Jako, że ZZSK może wynikać z nieprawidłowej pracy układu odpornościowego, powinniśmy położyć szczególny nacisk na jego wzmocnienie.
Komponując dietę warto mieć na uwadze, że osoby chorujące na zesztywniające zapalenie stawów mają nawet siedemdziesiąt procent większą (od osoby zdrowej) szansę zachorowania na choroby układu krążenia. Są również znacznie bardziej narażeni na zachorowanie na cukrzycę, czy nowotwory. Prawdopodobnie jest to wynikiem przewlekłego stanu zapalnego utrzymującego się w organizmie.
Dobrze skomponowana dieta powinna zawierać produkty o silnym działaniu przeciwzapalnym. Dieta przy zesztywniającym zapaleniu stawów nie powinna być niskokaloryczna, gdyż organizm potrzebuje energii do walki z chorobą. W dużej mierze opiera się ona na diecie śródziemnomorskiej, która współcześnie uważana jest za najzdrowszy dla człowieka sposób odżywiania. Powinna ona zawierać także produkty, które wspierają pracę układu nerwowego – przewlekły stres może się bowiem przyczynić do rozwoju wielu schorzeń, w tym również ZZSK.
Żywność, która działa przeciwzapalnie
Do produktów, które obowiązkowo powinny znaleźć się w jadłospisie osoby chorującej na ZZSK są tłuste ryby morskie, awokado, siemię lniane, olej lniany, a także pestki i orzechy. Zawierają one nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które charakteryzują się bardzo silnym przeciwzapalnym działaniem. Dodatkowo (również ze względu na obecność witamin z grupy B i minerałów) korzystnie oddziałują na układ nerwowy, co sprawia, że jesteśmy szczęśliwsi i bardziej odporni na stres. Co więcej nienasycone kwasy tłuszczowe mają bardzo pozytywny wpływ na układ krążenia, przez co są w stanie zapobiegać nadciśnieniu, miażdżycy, udarom mózgu i zawałom serca.
Dieta dla osoby z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa powinna zawierać nawet pięć porcji warzyw dziennie. Można dodawać je do każdego posiłku. Wyjątkowo korzystny wpływ mają w tym przypadku zielone warzywa liściaste (między innymi ze względu na zawartość chlorofilu), a także warzywa krzyżowe. W menu nie może również zabraknąć cebuli i czosnku, które wykazują bardzo silne przeciwzapalne właściwości.
Trzy, maksymalnie cztery razy w ciągu dnia warto pozwolić sobie na owoce. Warto postawić przede wszystkim na owoce jagodowe – jagody, borówki, aronię, jeżyny, które zawierają ogromne ilości związków zmniejszających stan zapalny.
Zdecydowanie dobrym wyborem są produkty pełnoziarniste – pełnoziarniste pieczywo, makarony, gruboziarniste kasze, brązowy ryż. Są one bogate między innymi w minerały i witaminy z grupy B, które wspierają pracę mózgu i całego układu nerwowego. Dzięki nim lepiej radzimy sobie ze stresem, poprawia się także nasza pamięć i koncentracja. Zawierają one ponadto duże ilości błonnika, dzięki czemu usprawniają procesy trawienne, a także pomagają oczyścić organizm z toksyn.
O ile nie ma ku temu przeciwwskazań, dobrze jest włączyć do menu produkty sojowe. Ich zaletą jest zawartość izoflawonów, które posiadają duży potencjał antyoksydacyjny. Do potraw warto jest dodawać przypraw posiadających właściwości przeciwzapalne. Należą do nich między innymi kurkuma, imbir, pieprz cayenne, goździki, rozmaryn, czy cynamon.
Dieta przy zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa powinna być alkaliczna. Oznacza to, że w siedemdziesięciu, a nawet osiemdziesięciu procentach powinna składać się z produktów o zasadowym pH, które alkalizują organizm. Należy zdawać sobie sprawę, że stany zapalne rozwijają się, kiedy stworzymy im sprzyjające środowisko (w tym przypadku zakwaszony organizm).
Do picia wybierajmy niegazowaną wodę mineralną. Należy pić ją w dużych ilościach, a jednak małymi łykami. Napojem, który sprzyja naszemu zdrowiu jest także zielona herbata – jest ona źródłem polifenoli, które charakteryzują się silnymi przeciwzapalnymi właściwościami.
Unikamy jedzenia trzech bardzo obfitych posiłków dziennie. Zamiast tego jemy pięć, a nawet sześć razy dziennie. Staramy się jednak znacznie zmniejszyć porcje.
