Dieta makrobiotyczna powstała nieco ponad sto lat temu, jednak jej korzenie sięgają aż do starożytnych Chin. Opiera się ona na koncepcji Yin i Yang, która zakłada charakterystyczny sposób łączenia pokarmów. Jakie są szczegółowe zasady diety makrobiotycznej? Jakie są jej wady i zalety?
Czym jest dieta makrobiotyczna?
Dieta makrobiotyczna to sposób odżywiania, który w 1911 roku stworzył George Oshawa. Autor inspirował się starożytną filozofią chińską, a konkretnie koncepcją Yin i Yang. Według niej w świecie istnieją dwie przeciwstawne siły, które uzupełniają się nawzajem. Zgodnie z tą ideą większość produktów spożywczych przypisanych jest do jednej z tych sił. Istnieje również grupa produktów neutralnych. Zgodnie z dietą makrobiotyczną powinno się spożywać właśnie jak najwięcej produktów neutralnych. Dobrze zbilansowana dieta powinna opierać się tylko i wyłącznie na produktach nieprzetworzonych (do tego stopnia, że każdy produkt należy spożywać w całości). Cechą charakterystyczną tego sposobu odżywiania jest obniżenie spożycia białka i postawienie na węglowodany złożone, a także owoce. Dieta ta pozwala schudnąć, co więcej dzięki niej możemy także oczyścić organizm z toksyn.
Zasady diety makrobiotycznej
Dietę makrobiotyczną można sklasyfikować jako dietę wegetariańską, a do tego niskobiałkową.
Produkty zaliczane do grupy Yin charakteryzują się właściwościami rozgrzewającymi i chłodzącymi (do tej kategorii można zaliczyć słodycze, alkohol, czarną kawę i herbatę, oleje rafinowane, czy słodkie mleko). Grupa Yang to produkty, które nas wzmacniają (np. ryby) i ogrzewają (przyprawy). Inne produkty Yang to mięso, jaja, sery, sól.
O ile tylko mamy taką możliwość, wybierajmy produkty najwyższej jakości, pochodzące z gospodarstw ekologicznych. Podstawowym pożywieniem na diecie makrobiotycznej są zboża (powinny stanowić nawet sześćdziesiąt procent naszego dziennego menu). Warto wybierać przede wszystkim:
- brązowy ryż,
- kasze gruboziarniste,
- płatki owsiane,
- produkty wytworzone z pełnoziarnistej mąki, na przykład makaron razowy.
Bardzo ważną rolę odgrywają także warzywa (mogą one stanowić nawet do trzydziestu pięciu procent spożywanych pokarmów). Dobrym wyborem są warzywa lokalne. Zrezygnujmy jednak z pomidorów, buraków, awokado, szpinaku, bakłażanów i ziemniaków (mają one właściwości Yin). Zdaniem twórcy diety makrobiotycznej najlepsze dla zdrowia warzywa to:
- por,
- seler,
- kalafior,
- sałata,
- brokuły,
- kapusta,
- marchew.
Warto postawić także na rośliny strączkowe, orzechy, pestki dyni, owoce (sprawdzą się zarówno świeże, jak i suszone).
Z menu eliminujemy mięso i produkty mleczne. Można spożywać ryby, jednak w ograniczonych ilościach. Stawiamy na zdrowe tłuszcze pochodzenia roślinnego – ograniczamy się jednak jedynie do łyżki oleju dziennie.
Znaczenie ma sposób przygotowywania potraw. Nie należy ich smażyć na głębokim tłuszczu ani piec. Znacznie lepiej jest postawić na gotowanie w niewielkiej ilości wody, gotowanie na surowo. Jeżeli tylko jest to możliwe – jedzmy je na surowo.
Podczas diety rezygnujemy z żywności wysoko przetworzonej. Niewskazane są jedzenie z puszek, mrożonki, produkty, do których dodaje się sztucznych aromatów.
Twórca diety kładzie nacisk na spożywanie produktów w całości. W praktyce oznacza to, że jeżeli mamy ochotę zjeść natkę pietruszki, spożywamy także jej korzeń. Wybierając szczypiorek, pamiętamy o cebuli. Co więcej nawet rybę należy zjeść z głową i ogonem (z tego względu należy wybierać małe ryby). Według twórcy diety poprawi to zdolność naszego organizmu do przyswajania kluczowych substancji odżywczych.
Niezwykle ważne jest dokładne przeżuwanie pokarmu. Jedzmy powoli i spokojnie. Nigdzie się nie spieszmy. Ostatni posiłek jemy nie później niż trzy godziny przed położeniem się spać.
Tego typu dietę można stosować od dziesięciu dni do dwóch tygodni. Choć nie ma tu restrykcji kalorycznych, można liczyć na utratę trzech – czterech kilogramów (orientacyjnie).
Dieta makrobiotyczna – wady
Choć dieta makrobiotyczna uważana jest zdrową, należy zdawać sobie sprawę, że wykluczenie produktów pochodzenia zwierzęcego niesie ze sobą pewne konsekwencje. Jeżeli będziemy stosować ją dłużej, naszemu organizmowi może brakować pełnowartościowego białka. Bardzo prawdopodobne jest również wystąpienie niedoborów żelaza i witaminy B12, a w konsekwencji anemii. Rezygnacja z produktów mlecznych i zbyt małe ilości ryb mogą doprowadzić do deficytów wapnia.
Zalety diety makrobiotycznej
Jedną z zalet diety makrobiotycznej jest brak konieczności wprowadzania ograniczeń kalorycznych.
Dieta wymusza na nasz rezygnację z produktów wysoko przetworzonych, dzięki czemu pozytywnie wpływa na zdrowie. Duże znaczenie ma także fakt, że pomaga ona oczyszczać organizm z toksyn.
Podczas stosowania tego rodzaju diety cieszymy się dobrym samopoczuciem, nie odczuwamy też głodu. Spożywamy duże ilości produktów bogatych w błonnik, które pozytywnie oddziałują na nasz układ trawienny.
Niektórzy uważają, że dieta makrobiotyczna jest w stanie leczyć choroby nowotworowe. Prawdopodobnie nie zastąpi ona leczenia w momencie, kiedy choroba już się pojawiła. Niemniej jednak będzie ona wspierała leczenie konwencjonalne. Tego typu dieta to również dobry sposób na profilaktykę przeciwnowotworową.
