Cukrzyca typu II to choroba przewlekła, która powszechnie występuje we współczesnym społeczeństwie. W przeciwieństwie do cukrzycy typu I można ją wyleczyć niemal wyłącznie za pomocą diety. Czym charakteryzuje się sposób żywienia dla osoby cierpiącej na cukrzycę typu II. Jakie produkty są dla niej wskazane, a czego powinna stanowczo unikać?
Kiedy możemy mówić o cukrzycy?
Cukrzycę diagnozujemy na podstawie badania krwi. U chorych poziom cukru na czczo to powyżej 126 mg/dl, z kolei po spożyciu posiłku przekracza 200 mg/dl. W przypadku cukrzycy typu II nie jest konieczne przyjmowanie leków, gdyż chorobę tę można opanować za pomocą odpowiednio skomponowanej diety.
Węglowodany w diecie dla cukrzycy typu II
Węglowodany mają ogromne znaczenie dla osoby chorującej na cukrzycę typu II. Niepożądany jest zarówno nadmiar, jak i niedobór węglowodanów. W diecie powinny one stanowić od czterdziestu do pięćdziesięciu procent dostarczanej energii. Niezwykle ważna jest jakość spożywanych węglowodanów. Chory powinien całkowicie zrezygnować z węglowodanów prostych, czyli słodyczy, cukru, słodzonych soków owocowych, słodkich gazowanych napojów, dżemów i konfitur. Wykluczone jest również picie alkoholu.
Odpowiednim wyborem w takiej diecie są węglowodany złożone. Nie powodują one gwałtownych skoków cukru we krwi, gdyż organizm trawi je znacznie dłużej niż cukry proste. W codziennym menu powinny znaleźć się pełnoziarniste pieczywo, razowe makarony, kasze, otręby, płatki owsiane, ryż brązowy i czarny. Doskonałym i jednocześnie bardzo zdrowym źródłem złożonych węglowodanów są warzywa – należy spożywać je na surowo, ewentualnie gotować na parze, gdyż długotrwała obróbka termiczna zwiększa ich indeks glikemiczny.
Należy zadbać także o to, żeby w ciągu dnia spożywać do 40 g błonnika, który reguluje procesy trawienne, a jednocześnie obniża poziom cukru we krwi.
Białko w diecie osoby chorującej na cukrzycę typu II
W przypadku cukrzycy typu II warto spożywać białko pochodzące z produktów roślinnych i zwierzęcych w proporcji 50:50. Jego ilość jest zależna od masy ciała. Zaleca się spożywanie 0,8 do 1 g białka na każdy kilogram masy ciała. Nierzadko zdarza się, że osoby z cukrzycą typu II cierpią również na niewydolność nerek. W takich sytuacjach zaleca się zmniejszenie spożycia białka, gdyż bardzo obciąża ono nerki.
Spożycie tłuszczów przy cukrzycy typu II
W diecie przy cukrzycy typu II nie może zabraknąć tłuszczów. Ich ilość jest zależna między innymi od tego czy chory ma nadwagę. Jeżeli tak – dieta powinna umożliwić mu zgubienie nadprogramowych kilogramów. W takich sytuacjach ilość tłuszczów powinna zostać zredukowana do około dwudziestu procent dziennego zapotrzebowania kalorycznego. W pozostałych przypadkach optymalna ilość tłuszczów waha się od trzydziestu do trzydziestu pięciu procent. Przynajmniej połowę tłuszczów powinny stanowić tłuszcze nienasycone pochodzenia roślinnego. W diecie dla osoby z cukrzycą typu II nie może zabraknąć produktów zawierających kwasy tłuszczowe omega-3 (znajdziemy je w tłustych rybach morskich, siemieniu i oleju lnianym czy owocach awokado).
Czego unikać na diecie przeciwcukrzycowej?
Warto mieć świadomość, że wiele produktów, które znajdziemy na sklepowych półkach (które reklamowane są jako zdrowe) może nam zaszkodzić. Należą do nich między innymi tłuszcze TRANS (nazywane inaczej tłuszczami utwardzanymi), które możemy znaleźć w popularnych margarynach czy tak zwanych masłach roślinnych.
Bezwzględnie rezygnujemy z alkoholu i papierosów.
Nieodpowiednie dla osoby cierpiącej na cukrzycę są tłuste mięsa, tłusty nabiał, śmietana, tłuszcze takie jak smalec, masło, olej palmowy, słonina.
Dieta przy cukrzycy typu II – o czym jeszcze pamiętać?
Jeżeli chcemy, żeby dieta spełniła swoje zadanie, koniecznie pamiętajmy o regularnym spożywaniu posiłków. Zaleca się jedzenie nawet pięciu niewielkich posiłków dziennie w odstępach co trzy godziny, o stałych porach. Ponadto ważne jest, żeby każdy posiłek składał się z białka, węglowodanów i tłuszczów. Połączenie ich sprawi, że glukoza będzie wchłaniała się wolniej.
Niezmierne ważne jest dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu – pijemy niegazowaną wodę mineralną lub źródlaną. Odpowiednia ilość to minimum dwa litry dziennie.
Leczenie cukrzycy zakończy się sukcesem jeżeli wyeliminujemy nadwagę. Dobrze skomponowana dieta powinna umożliwić choremu redukcję masy ciała.
Bardzo ważny jest także sposób przygotowania posiłków. Zdecydowanie odradza się smażenia na głębokim tłuszczem. Jeżeli nie możemy zrezygnować z obróbki termicznej, zdecydujmy się na gotowanie, gotowanie na parze, duszenie lub pieczenie.
Liczy się indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny to pojęcie doskonale znane każdej osobie chorującej na cukrzycę. Jest on wskaźnikiem, który pokazuje o ile wzrośnie poziom glukozy we krwi po spożyciu określonego produktu. Optymalna dieta powinna opierać się na produktach o niskim i średnim indeksie glikemicznym.
Jeżeli indeks glikemiczny nie przekracza 39, możemy mówić o produktach o niskim indeksie glikemicznym. Żywność o indeksie od 40 do 54 to produkty o średnim indeksie glikemicznym. Wszystkie produkty o indeksie powyżej 55 określane są mianem produktów o wysokim indeksie glikemicznym.
Przykładowy dzienny jadłospis przy cukrzycy typu II
Śniadanie: trzy kromki razowego chleba, trzy plasterki chudej szynki, sałatka z dwóch pomidorów i połówki czerwonej cebuli.
II śniadanie: twarożek z rzodkiewką i szczypiorkiem, dwie kromki chleba razowego.
Obiad: makaron pełnoziarnisty z łososiem, cukinią, koperkiem i łyżeczką klarowanego masła.
Podwieczorek: szklanka maślanki z dwoma łyżkami otrębów pszennych, kilkoma truskawkami i jednym kiwi.
Kolacja: filet z piersi kurczaka z czosnkiem, oliwą z oliwek, mizeria z zielonego ogórka i jogurtu naturalnego, do tego brązowy ryż.
