Brak apetytu u dziecka jest powodem zmartwień wielu rodziców. Choć w większości wypadków nie ma powodów do niepokoju, czasem niechęć do jedzenia może być spowodowana poważniejszym dolegliwościami. Co może być przyczyną braku apetytu u dziecka? Jak rozwiązać ten problem?
Błędy żywieniowe popełniane przez rodziców
W większości wypadków niechęć dzieci do jedzenia spowodowana jest błędami popełnianymi przez rodziców. Dziecko posiada instynkt, który podpowiada mu jakie produkty powinno jeść i w jakiej ilości. Z wiekiem większość osób żyjących we współczesnym społeczeństwie zatraca tę zdolność.
Rodzice często zmuszają dzieci do zjedzenia większej ilości pokarmu, niż one rzeczywiście potrzebują. Zapominają o tym, że dzieci mają inne zapotrzebowanie energetyczne i nie są w stanie zjeść tyle, ile dorosły człowiek. Zmuszanie do jedzenia powoduje bunt i jest to jak najbardziej prawidłowa postawa. Jeżeli rodzic na odmowę reaguje nerwowo lub agresywnie, niechęć do jedzenia staje się jeszcze większa. Dziecko zaczyna kojarzyć posiłki z negatywnymi emocjami.
Zdarza się również, że maluch nie dostaje takiego pożywienia jakiego potrzebuje. Posiłki mało urozmaicone i nieapetyczne sprawiają, że dziecko odmawia jedzenia.
Poważnym błędem, który popełniają rodzice jest nieprzestrzeganie godzin posiłków. Jeżeli przed obiadem zrobimy dziecku kanapkę lub co gorsza poczęstujemy je słodyczami lub słodkimi napojami, nie należy się dziwić, że nie ma ono ochoty na główny posiłek.
W powyższych sytuacjach postępowanie jest proste. Należy gotować zróżnicowane posiłki, a jeżeli nie mamy wielkiego pojęcia w jaki sposób żywić dziecko – skorzystajmy z pomocy dietetyka. Jeżeli nasze potrawy są niesmaczne – być może dobrym rozwiązaniem będzie zapisanie się na kurs gotowania?
Kiedy denerwuje nas, że dziecko odmawia zjedzenia kolejnego obiadu, nie karmmy go przed nim. Jeżeli to tej pory maluch otrzymywał słodycze na każde zawołanie, nasza odmowa wywoła w nim protest, nie powinniśmy jednak ulegać. Zmiana przyzwyczajeń może nie być prosta, jednak z czasem dziecko nauczy się jedzenia o stałych porach.
Bardzo ważne jest również zadbanie o właściwą atmosferę przy jedzeniu. Jadalnia nie powinna być miejscem kłótni rodzinnych. Istotne jest ładne podanie jedzenia i brak pośpiechu. Pozwólmy dziecku jeść wszystko w takich ilościach jakich potrzebuje. Jednocześnie jeżeli pociecha godzinę po obiedzie powie nam, że jest głodna, spokojnie zasygnalizujmy, że musi poczekać na kolację.
Bardzo istotnym aspektem, który może sprawić, że dziecko będzie chętniej jadło jest aktywność fizyczna. Żyjące we współczesnym społeczeństwie dzieci coraz mniej czasu spędzają na świeżym powietrzu. Aktywność fizyczna w ich wypadku zostaje zastąpiona przez gry komputerowe. Jeżeli dziecko większość dnia spędza w pozycji siedzącej, nic dziwnego, że nie ma ochoty na jedzenie. Jego zapotrzebowanie energetyczne jest znacznie niższe niż w przypadku aktywnych rówieśników. Obowiązkiem rodziców jest zapewnienie dzieciom odpowiedniej dawki ruchu.
Alergie pokarmowe u dzieci
Niekiedy zdarza się, że przyczyną braku apetytu u dziecka nie są błędy rodziców. Współcześnie wiele dzieci cierpi z powodu alergii pokarmowych. Produktów, które wywołują alergie jest wiele – często są to:
- cytrusy,
- białka mleka krowiego,
- soja,
- ryby,
- owoce morza,
- pszenica,
- czy orzechy.
Dziecko po zjedzeniu alergizującej żywności odczuwa bóle brzucha, na jego skórze może pojawić się wysypka, niekiedy występują także biegunki i wymioty. Ból odczuwany po zjedzeniu konkretnego produktu sprawia, że dziecko go unika i jest to jak najbardziej właściwe podejście. Warto słuchać dziecka i w przypadku każdego podejrzenia alergii udać się do lekarza.
Należy mieć świadomość, że w niektórych wypadkach alergie pokarmowe mogą być tragiczne w skutkach.
Inne dolegliwości powodujące zaburzenia apetytu
Jednym z powodów, dla których nasze dziecko unika jedzenia są dolegliwości pokarmowe takie jak wzdęcia czy zaparcia. Zazwyczaj nasilają się one po zjedzeniu posiłku. Dziecko zaczyna kojarzyć jedzenie z bólem i dyskomfortem układu pokarmowego, dlatego odmawia jedzenia.
Często za niechęć do jedzenia odpowiadają różnego rodzaju infekcje. Kiedy jesteśmy chorzy, zazwyczaj nie mamy ochoty na jedzenie. Nie inaczej jest z dziećmi. Jeżeli brak apetytu nie zdarza się często, warto zabrać dziecko do lekarza.
Czasem brak apetytu to reakcja organizmu dziecka na brak żelaza. Sygnałem, że to właśnie może być przyczyną braku apetytu jest spożywanie kredy, lizanie tynku czy papieru. Suplementacja żelaza zazwyczaj nie jest wskazana. Znacznie lepsze efekty uzyskamy dzięki wprowadzeniu zróżnicowanej, dobrze zbilansowanej diety. Dobrymi źródłami żelaza są podroby, owoce morza, wołowina (jest w niej niemal dwa razy więcej żelaza niż w mięsie wieprzowym), kasza gryczana, kasza jaglana, orzechy, buraki, groch, quinoa, kakao, niełuskany sezam, pestki dyni, zielone warzywa liściaste, brukselka, natka pietruszki, brokuły, fasola (różne gatunki), soczewica, ciecierzyca, produkty sojowe.
Co robić kiedy dziecko nie chce jeść?
Jeżeli wprowadziliśmy regularne posiłki, aktywność fizyczną i nie dajemy naszemu dziecku słodyczy, a ono i tak nie chce jeść określonych pokarmów, możemy pomyśleć o wprowadzeniu ich zamienników. Ważne jest, żeby dostarczyć dziecku odpowiednich składników odżywczych. Jeżeli więc unika marchewki, która zawiera duże ilości beta karotenu, możemy spróbować podawać mu bataty lub inne czerwone warzywa.
Sprawdźmy również, czy atrakcyjność wizualna posiłków nie sprawi, że dziecko ziemi co do nich zdanie. Układanie jedzenia w fantazyjne wzory czy postaci jest wprawdzie czasochłonne, ale może wzbudzić zainteresowanie dziecka. Można spróbować zamienić jedzenie w zabawę – warzywa mogą stać się w niej paliwem zapewniającym bohaterom super moc.
Jeżeli wszystkie sposoby na poprawę apetytu dziecka zawiodą, a niechęć do jedzenia trwa już przez dłuższy czas, powinniśmy udać się do lekarza. W aptekach dostępne są różnego rodzaju syropy lub tabletki na poprawę apetytu dla najmłodszych. Pamiętajmy, że należy stosować je (tak jak i inne leki) w ostateczności. Typowe preparaty na poprawę apetytu zawierają między innymi pepsynę (enzym biorący udział w trawieniu białek), kwas cytrynowy, witaminę C czy ekstrakty z aloesu.
