Bigoreksja to zaburzenie psychiczne o mechanizmach do złudzenia przypominających anoreksję. Dotyczy ona przede wszystkim mężczyzn, którzy zatracają obiektywny obraz własnego ciała. Choć całe dnie poświęcają jego udoskonalaniu i tak nigdy nie są usatysfakcjonowani. Jak rozpoznać bigoreksję? Jak wygląda leczenie tej choroby?
Co to jest bigoreksja?
Bigoreksja znana także jako dysmorfia mięśniowa lub odwrócona anoreksja to choroba psychiczna, która polega na niezadowoleniu z wyglądu własnego ciała. Chodzi przede wszystkim o niedostateczną ilość tkanki mięśniowej. Schorzenie to jest typowe dla mężczyzn. Szacuje się, że cierpi na nie jeden na dziesięciu mężczyzn uprawiających kulturystykę. Chęć dążenia do perfekcji sprawia, że chory zaczyna trenować kompulsywnie, nie myśląc o swoim zdrowiu. Nadmierne zaabsorbowanie własnym ciałem sprawia, że cierpią relacje społeczne i zawodowe chorego. Wielu mężczyzn chorych na bigoreksję sięga po sterydy. Choroba ta często prowadzi do depresji, a w dłuższej perspektywie czasu do wyniszczenia organizmu. Leczenie bigoreksji to przede wszystkim terapia behawioralna, a w przypadku, gdy towarzyszą jej stany depresyjne – również farmakoterapia.
Kto choruje na bigoreksję?
Bigoreksja przypada zazwyczaj na okres wczesnej dojrzałości. Często zapadają na nią młodzi mężczyźni, którzy w przeszłości borykali się z otyłością lub bardzo szczupłą sylwetką. Zaburzenie to jest typowe także dla osób z problemami natury społecznej – cierpiący na bigoreksję często mają problemy z nawiązywaniem kontaktów, czują się wyobcowani z grupy rówieśniczej. Zdarza się także, że bigoreksja jest owocem problemów z własną seksualnością, czy problemów w związku lub rodzinie.
Osoby chore na bigoreksję podobnie jak cierpiący na anoreksję mają poczucie, że uzyskanie idealnej sylwetki to klucz do rozwiązania wszystkich ich problemów. Jednocześnie niezależnie od tego jak będą wyglądali, nigdy nie zaakceptują własnego ciała.
Jak przebiega bigoreksja?
Bigoreksja jest zaburzeniem, które nie ustępuje samoistnie, a jednocześnie przebiega fazami. Chory jest w stanie ćwiczyć obsesyjnie, nawet dwa lub trzy razy dziennie. Długotrwały wysiłek bez niezbędnych przerw często prowadzi do kontuzji. Urazy ciała często wymuszają chwilowe zaprzestanie ćwiczeń, jednak zazwyczaj na krótko. Po krótkiej przerwie chory zazwyczaj powraca do ćwiczeń, nawet pomimo kontuzji.
Nieodbycie treningu wiąże się z silnym, negatywnym napięciem psychicznym, dlatego mężczyzna chory na bigoreksję dostosowuje do treningów cały plan dnia. Może on zwolnić się z pracy, czy odwołać rodzinne przyjęcie, byleby tylko zjawić się na siłowni.
Bigoreksji zazwyczaj towarzyszy stosowanie niezdrowych diet lub suplementów diety, których zadaniem jest pomoc w osiągnięciu wymarzonej sylwetki. Chory w ich wyborze kieruje się tylko i wyłącznie skutecznością. Nie zastanawia się nawet jaki wpływ na jego zdrowie wywierają.
Kiedy chory na bigoreksję akurat nie ćwiczy, i tak obsesyjnie myśli o swoim ciele. Ma on skłonność do mierzenia obwodów wszystkich części swojego ciała. Stale też zdobywa informacje na temat nowych metod udoskonalania swojego ciała. Godzinami patrzy też w lustro stale doszukując się niedoskonałości własnej sylwetki.
Pomimo, że bigorektyk obsesyjnie pracuje nad swoim ciałem, nigdy nie jest z niego zadowolony. Takie osoby unikają chodzenia do miejsc, gdzie konieczne jest eksponowanie swojego ciała. Nie spotkamy ich w saunie, na basenie, czy na plaży. Często obiecują oni sobie, że wybiorą się na plaże jak tylko udoskonalą daną partię mięśni, jednak to nigdy nie następuje.
Efektem bigoreksji jest wyniszczenie organizmu. Nie następuje to tak szybko jak w przypadku anoreksji, jednak rezultaty są podobne. Chory nie jest w stanie zaprzestać obsesyjnych treningów pomimo uszczerbku na zdrowiu i pogorszeniu się samopoczucia.
Bigoreksja a środki dopingujące
Bigoreksja jest chorobą niebezpieczną między innymi ze względu na fakt, że duża część chorych prędzej czy później sięga po środki dopingujące. Choć sterydy dostępne są tylko i wyłącznie na receptę, współcześnie nie ma większych problemów z ich zdobyciem. Chorzy rozpoczynają kurację na własną rękę. Choć sterydy znacznie przyspieszają budowę tkanki mięśniowej, blokują również tworzenie naturalnego testosteronu, co wywołuje szereg poważnych problemów.
Krótkotrwałe i długotrwałe skutki bigoreksji
Bigoreksja zmienia całe życie chorego na wszystkich płaszczyznach. Osoba z bigoreksją izoluje się od ludzi i całe swoje życie podporządkowuje dążeniu do idealnej sylwetki. Takie postępowanie często doprowadza do kryzysów w związkach. Chory często zaniedbuje też obowiązki zawodowe, co może się wiązać z utratą pracy.
Choroba powoli prowadzi do wyniszczenia organizmu, co skutkuje między innymi pogorszonym samopoczuciem, niedoborami witamin i minerałów. Bigorektycy bardzo często cierpią też na depresję.
Jako, że chory nie myśli o swoim zdrowiu często przetrenowuje się i sięga po substancje, które mają zgubny wpływ na jego organizm. Takie zachowanie prowadzi do licznych kontuzji, a w przypadku zażywania sterydów prędzej lub później pojawiają się problemy z potencją, płodnością, jeżeli chory jest nastolatkiem – także zahamowanie wzrostu.
Jak sobie radzić z bigoreksją?
Podstawowym problemem w leczeniu bigoreksji jest fakt, że chory zazwyczaj nie zdaje sobie sprawy z problemu. Często przekonuje, że prowadzi jedynie zdrowy tryb życia i dba o swoje ciało. W początkowych fazach trudno jest rozpoznać chorobę. W wielu wypadkach leczenie rozpoczyna się dopiero wtedy, kiedy pojawiają się wyraźne, negatywne, często nieodwracalne konsekwencje zdrowotne.
Zazwyczaj w przypadku bigoreksji zaleca się terapię behawioralną, która dostosowana jest do potrzeb konkretnej osoby. W leczeniu niezmiernie ważne jest wsparcie bliskich osób.
W przypadku bigoreksji często konieczne jest leczenie farmakologiczne. Konieczne może być podawanie składników odżywczych, których niedobory stwierdzono. W wielu wypadkach wykorzystuje się również leki przeciwdepresyjne.
