Cukrzyca jest poważną i powszechnie występującą chorobą. Jej leczenie wymaga zmiany diety i stylu życia. Często konieczne jest również przyjmowanie leków. Niekiedy zdarza się, że na cukrzycę typu II pracujemy latami. Nie należy liczyć, że same zioła pomogą nam wyleczyć tę chorobę. Jednocześnie nie należy bagatelizować ich znaczenia, gdyż mogą znacznie złagodzić jej przebieg. Przedstawiamy trzynaście skutecznych ziół, które warto zastosować w profilaktyce cukrzycy.
Zioła na cukrzycę – jak działają?
Zioła rekomendowane w profilaktyce cukrzycy typu II mają za zadanie obniżać poziom glukozy we krwi. Co więcej usprawniają one funkcjonowanie trzustki i wątroby, zmniejszają lub całkowicie redukują przykre objawy towarzyszące wahaniom cukru we krwi. Dobrze dobrane zioła pomogą nie tylko w przypadku zdiagnozowanej cukrzycy, ale także w poprzedzającym ją stanie przedcukrzycowym.
W profilaktyce cukrzycy warto jest stosować pojedyncze zioła. Jednocześnie jeżeli nie mamy wiedzy jak je łączyć (tu bardzo ważne są proporcje), unikajmy tworzenia własnych mieszanek ziołowych. Osoby, które stosują leki na cukrzycę ewentualną kurację ziołami powinny skonsultować z lekarzem.
Mniszek lekarski
W profilaktyce cukrzycy bardzo pomocny może okazać się występujący pospolicie na terenie Polski mniszek lekarski. Z dotychczas przeprowadzonych badań wynika, że zioło to hamuje reabsorpcję glukozy przez nerki, obniżenia poziom poposiłkowej glukozy we krwi i hamuje przepływ kanału potasowego, co więcej zmniejsza aktywność enzymów węglowodanowych. Skuteczność działania mniszka lekarskiego wynika między innymi z zawartości w tej roślinie kwasu chlorogenowego, a także CGA (to one odpowiadają za spowolnienie uwalniania glukozy do krwi po posiłku). Aktywne substancje obecne w zielu mniszka lekarskiego zwiększają wrażliwość komórek na insulinę, wykazują ponadto działanie antyoksydacyjne.
Morwa biała
Morwa biała to roślina, która większości z nas kojarzy się z leczeniem cukrzycy typu II. I słusznie – liście i owoce morwy białej są bogate w kwercetynę, która jest niezwykle pomocna w obniżaniu poziomu cukru we krwi. Roślina zawiera ponadto kemferol, rutynę, astragalinę, białko, błonnik pokarmowy i duże ilości związków mineralnych. W liściach morwy białej znajduje się związek o nazwie: DJN (1-dezoksymanojirimycin), który odpowiada za regulację nadmiernego stężenia glukozy we krwi. W przeciwieństwie do wielu popularnych leków przeciwcukrzycowych nie powoduje on skutków ubocznych (typowe efekty uboczne to: senność, biegunki, czy wzdęcia). Jego dodatkowym atutem jest fakt, że reguluje on poziom insuliny we krwi, przez co może zapobiegać insulinooporności.
Pokrzywa
Pokrzywa jest ziołem o wielu zastosowaniach. Wiemy, że posiada ona właściwości moczopędne i korzystnie wpływa na kondycję naszej skóry, włosów i paznokci. Dla osób zmagających się z cukrzycą lub też chcących tej choroby uniknąć duże znaczenie ma działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne tego zioła. Udowodniono również, że po spożyciu naparu z pokrzywy poziom glukozy we krwi znacząco się obniża. Jako, że pokrzywa chroni przed stresem oksydacyjnym, może zmniejszać prawdopodobieństwo powikłań cukrzycy.
Kozieradka
Kozieradka to kolejna roślina, która może skutecznie obniżać poziom cukru we krwi. Została ona przebadana na grupie osób chorujących na cukrzycę typu I i cukrzycę typu II. W obu wypadkach po spożyciu kozieradki zaobserwowano zmniejszenie poziomu insuliny w surowicy, a także spadek poziomu glukozy w oddawanym moczu. O ile nie ma przeciwwskazań lekarskich warto jest włączyć nasiona kozieradki do codziennej diety (można przygotowywać z nich napary lub dodawać do potraw jako przyprawę). Działanie przeciwcukrzycowe zawdzięcza kozieradka między innymi: aminokwasowi 4-hydroksyleucynie, galaktomannanom, saponinom i związkom fenolowym.
Kwiat czarnego bzu
W stanie przedcukrzycowym i w cukrzycy warto sięgać po czarny bez. Aromatyczne kwiaty czarnego bzu dostarczają nam flawonoidów, kwasów organicznych, kwasów fenolowych, triterpenów, związków śluzowych, garbników, olejków eterycznych, witamin, minerałów, czy steroli. Picie naparów z kwiatów czarnego bzu obniża poziom cukru we krwi, a dodatkowo wspiera pracę układu immunologicznego (dla osób cierpiących na cukrzycę jest to równie ważne).
Liście poziomki
Właściwości lecznicze poziomki odkryto już w czasach średniowiecza. Pozytywny wpływ na nasze zdrowie mają zarówno owoce, jak i liście tej rośliny. Osoby chore na cukrzycę mogą spożywać owoce poziomki (posiadają one niski indeks glikemiczny). Szczególnie pomocne będą jednak liście tej rośliny, które obniżają poziom glukozy we krwi. Liście poziomki zawierają duże ilości garbników, flawonoidów, olejków eterycznych, a także kwas chlorogenowy, kwas kawowy, kwas salicylowy, czy kwas cynamonowy.
Kora cynamonu
Dobrej jakości cynamon może być bardzo pomocny w obniżaniu poziomu cukru we krwi. Przyprawa ta poprawia nastrój, znakomicie rozgrzewa, ale i pomaga w leczeniu cukrzycy. Korzystne działanie cynamonu polega na tym, że jest on w stanie spowolnić procesy trawienne, w efekcie węglowodany uwalniane są do naszej krwi znacznie wolniej. Bardzo dobre efekty można uzyskać już przy minimalnym spożyciu cynamonu (wystarczy codziennie dodawać pół łyżeczki tej przyprawy do posiłków). Osoby, którym nie odpowiada smak cynamonu mogą zdecydować się na zakup suplementów diety z jego dodatkiem.
Szałwia lekarska
Korzystny wpływ szałwii w leczeniu cukrzycy został zaobserwowany podczas badań na zwierzętach i na ludziach. Regularne spożywanie niewielkich ilości szałwii nie tylko obniżało poziom cukru we krwi, ale zwiększało też wrażliwość tkanek na insulinę. Substancje czynne, które okazują się szczególnie pomocne w przypadku cukrzycy to flawonoidy, garbniki, olejki eteryczne, triterpeny, saponiny, kwasy organiczne, witaminy i związki mineralne. Działanie szałwii lekarskiej jest tak silne, że porównuje się ją do niektórych leków przeciwcukrzycowych (z tego też względu nie powinno się jej łączyć z lekami bez zgody lekarza).
Ziele rutwicy
W profilaktyce cukrzycy bardzo pomocne może okazać się stosowanie ziela rutwicy. W jej składzie znajdują się pochodne guanidyny, która odpowiada za hamowanie glukagonu (co z kolei ma wpływ na poziom cukru we krwi). Ziele rutwicy może wspomagać leczenie cukrzycy również ze względu na zawartość chromu, który jest w stanie pobudzać komórki trzustki i wpływać na zwiększenie produkcji insuliny. Regularne przyjmowanie rutwicy pomaga w walce z nadwagą i otyłością, co pośrednio ma znaczenie dla osób zmagających się z cukrzycą (badania pokazują, że znaczna część chorych na cukrzycę ma problem również z nadmierną masą ciała).
Owoc jałowca
Jagody jałowca są cennym źródłem flawonoidów, garbników, terpenów (kamfen, limonen, terpineol, czy pinen), związków mineralnych, goryczy, czy żywic. Najlepsze walory smakowe i odżywcze mają, gdy zbiera się je pod koniec jesieni (najlepiej po pierwszych przymrozkach). Powinny być one suszone w temperaturze poniżej czterdziestu stopni (w wyższej mogą stracić nie tylko walory smakowe, ale też lecznicze właściwości). Owoce jałowca wspierają pracę układu trawiennego, mogą również obniżać poziom glukozy we krwi.
Liście borówki czernicy
Stosowanie liści borówki czernicy zalecane jest w leczeniu pierwszych stadiów cukrzycy (można po nie sięgać także w przypadku stanów przedcukrzycowych). Roślina dostarcza nam dużych ilości flawonoidów, garbników, kwasów fenolowych triterpenów, czy związków mineralnych (w szczególności manganu i chromu). Regularne picie naparów z suszonych liści borówki czernicy może skutecznie obniżyć poziom glukozy we krwi. Co więcej posiada ona działanie grzybobójcze, przeciwwirusowe, a dodatkowo zmniejsza stężenie złego cholesterolu we krwi.
Owocnia fasoli
Owocnia fasoli to mało znany, a jednocześnie bardzo wartościowy produkt. W jej składzie znajdziemy między innymi flawonoidy, związki mineralne (a przede wszystkim krzemionkę, która charakteryzuje się bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie), trygonelinę, alantoinę, kwasy pipekolinowy i traumatynowy, aminokwasy i cholinę. Owocnia fasoli jest w stanie obniżyć poziom cukru we krwi. Dodatkowo wykazuje właściwości moczopędne i przeciwzapalne. Zaleca się picie naparów z owocni fasoli (jedną łyżkę owocni zalewamy szklanką wrzątku i odstawiamy do zaparzenia na piętnaście minut). Pamiętajmy, że owocnia fasoli nie powinna być stosowana u osób z niewydolnością serca i nerek.
Gorzki melon
Gorzki melon jest rośliną o cennych właściwościach leczniczych. Jego stosowanie zaleca się między innymi w stanach przedcukrzycowych, czy zdiagnozowanej cukrzycy typu II. Ekstrakty z gorzkiego melona obniżają poziom glukozy we krwi, a dodatkowo zwiększają stężenie insuliny w ludzkim organizmie. Substancje aktywne odpowiadające za lecznicze działanie gorzkiego melona to między innymi: triterpeny, saponiny, glikozydy, proteiny, czy sterole.
Suszone liście moringi olejodajnej
Bardzo skuteczne w walce z cukrzycą mogą okazać się liście wiecznie zielonego drzewa moringa. Są one szczególnie bogate w witaminy, związki mineralne, aminokwasy, nienasycone kwasy tłuszczowe, flawonoidy (ramnetynę, apigeninę, rutynę, kwercetynę), garbniki, kwasy fenolowe, steroidy, terpeny, saponiny. Moringa olejodajna obniża poziom glukozy we krwi, a dodatkowo wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne, antywirusowe, przeciwgrzybicze, antybiotyczne. W celu uzyskania pożądanych efektów zaleca się spożywanie jednej łyżeczki sproszkowanych liści moringi dziennie (zalewamy je wrzącą wodą i parzymy przez około dziesięć minut).
Korzeń żeń-szenia
Żeń-szeń nie bez przyczyny zaliczany jest do najpopularniejszych ziół na świecie. Choć kojarzy się on przede wszystkim z korzystnym oddziaływaniem na układ nerwowy i potencję, korzyści z jego stosowania odczują także osoby zmagające się z cukrzycą. Żeń-szeń reguluje poziom glukozy we krwi, a dodatkowo zwiększa wrażliwość komórek na insulinę. Wykazuje on ponadto korzystny wpływ na trzustkę. Jeżeli przyjmujemy leki na cukrzycę, dodatkową suplementację żeń-szeniem uzgodnijmy z lekarzem.