Zespół policystycznych jajników to bardzo poważne schorzenie, które jeżeli nie będzie odpowiednio leczone, może nawet uniemożliwić kobiecie zajście w ciążę. Charakterystycznym jest, że dolegliwość ta występuje stosunkowo często – szacuje się, że na zespół policystycznych jajników może cierpieć nawet piętnaście procent młodych kobiet. Jakie są przyczyny i objawy PCOS? Jak przebiega jego leczenie? Jakie szanse na urodzenie dziecka mają kobiety nim dotknięte?
Co to jest zespół policystycznych jajników (PCOS)?
Zespół policystycznych jajników (określany również jako zespół wieotorbielowatych jajników, zespół Steina-Leventhala) jest schorzeniem, które najprawdopodobniej ma podłoże genetyczne. Polega ono na dysfunkcji jajników, która w konsekwencji prowadzi do bezpłodności, a często również do wczesnych poronień.
W jajnikach kobiety cierpiącej a PCOS można zaobserwować większą ilość niedojrzałych pęcherzyków Graafa (tworzą one torbiele, produkują także nadmierne ilości androgenów), które uniemożliwiają komórce jajowej wydostanie się do jajowodów.
Przyczyny i objawy zespołu policystycznych jajników?
Współczesna medycyna nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić jakie są przyczyny PCOS. Podejrzewa się, że kluczową rolę odgrywają tu czynniki genetyczne. U chorych kobiet występują zaburzenia hormonalne. Częstym objawem są nieregularne miesiączki, choć zdarza się również, że kobiety z PCOS miesiączkują regularnie.
W wielu przypadkach czas napięcia przedmiesiączkowego jest znacznie dłuższy niż u zdrowej kobiety.
Zespół wieotorbielowatych jajników często wiąże się ze nadmiernym owłosieniem – chore kobiety mogą obserwować u siebie owłosienie w nietypowych miejscach, na przykład na plecach, twarzy, udach, pośladkach. Jednocześnie mogą mieć przerzedzone włosy na głowie.
Typowym objawem zespołu policystycznych jajników może być nasilony łojotok i trądzik – nie tylko na twarzy, ale również na plecach i klatce piersiowej.
Zdarza się, że chora kobieta tyje (zwłaszcza w okolicach talii), chociaż pilnuje diety. Bywa, że ma podwyższony poziom cukru we krwi.
Szacuje się, że nawet dziewięćdziesiąt procent kobiet cierpiących na zespół Steina-Leventhala jest bezpłodnych, a u tych, które zajdą w ciążę często dochodzi do poronień.
W jaki sposób leczy się zespół policystycznych jajników?
Współcześnie uważa się, że PCOS to choroba, której nie da się do końca wyleczyć, gdyż po pewnym czasie problem się odnawia.
Proces leczenia zależy przede wszystkim od tego, czy kobieta chce zajść w ciążę. Jeżeli nie, podaje się jej tabletki antykoncepcyjne, które powodują między innymi zmniejszenie objętości jajników. Współcześni lekarze zalecają kobietom z PCOS kontrolować wagę, a także bezwzględnie zrezygnować z palenia tytoniu. Należy pamiętać, że kobiety, które nie myślą o posiadaniu dzieci powinny być pod stałą opieką lekarską. Nieleczony PCOS może doprowadzić do tak poważnych chorób jak:
- miażdżyca,
- rak macicy,
- a nawet zawał serca.
W przypadku kobiet, które chcą w przyszłości urodzić dziecko bardzo ważne jest wczesne wykrycie choroby. Leczenie może bowiem okazać się długotrwałe. Często terapia hormonalna połączona jest z odpowiednią dietą. Terapia PCOS zawsze ma charakter indywidualny. Jeżeli leczenie hormonami okaże się nieskuteczne, jedynym rozwiązaniem może okazać się zabieg chirurgiczny.
Dieta przy PCOS
W przypadku schorzenia jakim jest zespół Steina-Leventhala sposób odżywiania ma ogromne znaczenie. Dieta w każdym przypadku jest jednak ustalana indywidualnie. W wielu wypadkach ważne jest, żeby prowadziła ona do utraty masy ciała. Zbyt duża ilość tkanki tłuszczowej jest bowiem często równoznaczna z nadmiarem androgenów. Często rekomenduje się chorej zmniejszenie spożycia węglowodanów, a także spożywanie produktów o niskim indeksie glikemicznym.
