Zespół Conna to poważna choroba, która nieleczona może doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Czym dokładnie jest hiperaldosteronizm pierwotny? Jakie są jego przyczyny? W jaki sposób objawia się choroba? Czy istnieją skuteczne sposoby na jej wyleczenie?
Co to jest hiperaldosteronizm pierwotny?
Zespół Conna (nazywany inaczej hiperaldosteronizmem pierwotnym) jest to choroba objawiająca się zwiększoną produkcją aldosteronu – hormonu sterydowego wytwarzanego przez korę nadnerczy. Jest on odpowiedzialny za gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Inną cechą charakterystyczną zespołu Conna jest zahamowanie aktywności reninowej osocza. Następstwem tego stanu rzeczy jest wystąpienie u chorego alkalozy metabolicznej oraz hipokalemii. Schorzenie może mieć wiele przyczyn. Leczenie polega na podawaniu choremu leków, których zadaniem jest obniżanie poziomu aldosteronu. Zaleca się także stosowanie diety zawierającej duże ilości potasu, a ograniczające sód.
Zespół Conna – przyczyny
Hiperaldosteronizm pierwotny jest najczęściej wynikiem obustronnego przerostu kory nadnerczy. Zdarza się, że choroba ta ma charakter dziedziczny.
Zdarza się, że schorzenie jest wynikiem choroby nowotworowej – nowotworu kory nadnerczy odpowiedzialnej za produkcję aldosteronu, ewentualnie raka jajników lub nerek.
Bardzo częstą przyczyną choroby Conna jest również gruczolak kory nadnerczy. W większości wypadków jest on jednostronny i ma łagodną postać.
Choroba u większości osób uaktywnia się pomiędzy dwudziestym a pięćdziesiątym rokiem życia.
Jak objawia się zespół Conna?
Hiperaldosteronizm pierwotny u poszczególnych osób może objawiać się nieco inaczej. U większości osób cierpiących na to schorzenie występuje nadciśnienie tętnicze (jest to wynikiem zatrzymania się wody w organizmie). Inne objawy to zwiększone pragnienie i co się z tym wiąże – częste oddawanie moczu. U niektórych osób może dojść do zatrzymania wody w organizmie i wystąpienia obrzęków.
Niskie stężenie potasu w organizmie sprawia, że pojawia się osłabienie mięśni, a także ich drżenie i bolesne skurcze. Osoby z zespołem Conna mają problemy z drętwieniem nóg, stóp, ramion i dłoni. Zazwyczaj odczuwają chroniczne zmęczenie. Choroba może powodować także zaburzenia rytmu serca.
Zespół Conna – diagnoza
Objawy hiperaldosteronizmu pierwotnego nie są charakterystyczne, co sprawia, że schorzenie jest późno wykrywane. W przypadku podejrzenia choroby endoktrynolog zleca wykonanie laboratoryjnych badań biochemicznych i hormonalnych, a także badań obrazowych (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, scyntygrafia).
Jak wygląda leczenie zespołu Conna?
Leczenie zespołu Conna jest uzależnione przede wszystkim od przyczyny schorzenia. W wielu wypadkach konieczne okazuje się leczenie operacyjne, które polega na usunięciu nadnerczy. Zazwyczaj zabieg ten umożliwia opanowanie ciśnienia tętniczego i pozwala na odstawienie leków obniżających ciśnienie.
Jeżeli mamy do czynienia z guzem, którego z różnych przyczyn nie można usunąć operacyjnie, zaleca się stałe leczenie farmakologiczne (chorym podaje się antagonisty receptora dla aldosteronu – spironolakton, ewentualnie lek o nazwie eplerenon), którego celem jest stabilizacja ciśnienia, a także stężenia potasu w organizmie.
W przypadku nowotworów zaleceniem jest usunięcie guza i poddanie pacjenta chemioterapii.
Choroba Conna – profilaktyka
Osobom, u których rozpoznano hiperaldosteronizm zaleca się zazwyczaj zmianę trybu życia. Bardzo ważne jest uregulowanie masy ciała (indeks glikemiczny nie powinien przekraczać 25).
Ważnym zaleceniem jest rzucenie palenia, a także ograniczenie spożywania alkoholu i napojów zawierających kofeinę – przyczyniają się one do podniesienia ciśnienia tętniczego.
Chory powinien zdecydować się na jakąś formę aktywności fizycznej – o lekkiej lub umiarkowanej intensywności. Ćwiczenia kilka razy w tygodniu mogą również wyregulować ciśnienie tętnicze.
W większości wypadków konieczna będzie ponadto zmiana diety – powinny dominować w niej produkty bogate w potas. Ważne jest także ograniczenie spożycia sodu, który znajduje się między innymi w:
- serach,
- wędlinach,
- konserwach,
- soli kuchennej,
- daniach gotowych.
W razie konieczności dieta przy zespole Conna powinna umożliwić nam osiągnięcie prawidłowej wagi.
