Tuńczyk jest jedną z najpopularniejszych na świecie ryb. Posiada on charakterystyczny smak, który pasuje do wielu potraw. Co równie ważne – zawiera on wiele składników odżywczych. Co powinniśmy wiedzieć zanim kupimy tuńczyka? Czy ryba ta jest bezpieczna dla zdrowia?
Co to jest tuńczyk?
Mianem tuńczyków określamy grupę dużych, drapieżnych ryb morskich zaliczanych do rodziny makrelowatych. Są one średniotłustymi rybami żyjącymi w wodach słonych. Można je spotkać przede wszystkim w Pacyfiku, Atlantyku, Morzu Śródziemnym. Cechą charakterystyczną tuńczyków jest torpedowy kształt ciała z księżycowo wciętą płetwą ogonową. Są to ryby duże – dorosłe osobniki osiągają nawet do czterech metrów długości i do siedmiuset kilogramów wagi. Tuńczyki żyją w ławicach. Typowe są dla nich długie wędrówki w poszukiwaniu pożywienia. Warto wspomnieć, że tuńczyki należą do jednych z najszybciej pływających gatunków ryb.
Tuńczyk – odmiany
Największą popularnością na rynku cieszą się:
- tuńczyki błękitnopłetwe (nazywane także tuńczykami pospolitymi), które osiągają nawet do siedmiuset kilogramów wagi,
- tuńczyki opatsun (wielkookie), których waga sięga stu osiemdziesięciu kilogramów,
- znacznie mniejsze tuńczyki długopłetwe, których waga nie przekracza sześćdziesięciu kilogramów,
- a także małe tuńczyki bonito, które zazwyczaj nie ważą więcej niż dwadzieścia kilogramów.
Połowy tuńczyków są bardzo ważne dla branży rybołówstwa, jednocześnie wprowadzono tu pewne ograniczenia, gdyż populacja tych ryb w ostatnich latach znacząco się zmniejszyła. Dodatkowym powodem ograniczenia połowów tuńczyków jest ochrona delfinów, które żywią się tymi rybami.
Jakie wartości odżywcze ma tuńczyk?
Tuńczyk jest rybą o bogatych wartościach odżywczych. Nawet dwadzieścia pięć procent zawartego w nim tłuszczu stanowią zdrowe, nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Wspierają one naszą odporność, przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania mózgu, a co więcej skutecznie chronią przed chorobami układu krążenia.
Po tuńczyka warto sięgać szczególnie w sezonie jesienno-zimowym, gdyż jest on dobrym źródłem witaminy D. Kiedy chronicznie brakuje nam słońca, poziom tej witaminy w naszym organizmie spada. Jedzenie tuńczyka może być dobrym sposobem, żeby zapobiegać niedoborom tej ważnej substancji.
Kiedy zjemy tuńczyka zazwyczaj czujemy się świetnie. Jesteśmy zrelaksowani, spokojniejsi, poprawia się nasza pamięć i koncentracja. Dzieje się tak dlatego, że ryba ta zawiera duże ilości witamin z grupy B niezbędnych między innymi do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego mózgu (lista ich zadań jest znacznie dłuższa).
Dodatkowo ryba ta zawiera duże ilości selenu, magnezu, potasu i fosforu.
Tuńczyk na odchudzanie
Jedzenie tuńczyka jest często polecane osobom na diecie redukcyjnej. Jedną z większych zalet tej ryby jest fakt, że zawiera ona niewiele kalorii (100 g tuńczyka to niewiele więcej niż sto kalorii), a jednocześnie dostarcza dużych ilości dobrze przyswajalnego białka.
Tuńczyk zaspokaja nasze zapotrzebowanie na wiele witamin i minerałów, co jest szczególnie ważne, kiedy decydujemy się na ograniczenia kaloryczne.
Czy tuńczyk jest zdrowy?
Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także cennych witamin i minerałów sprawia, że tuńczyk ma pozytywny wpływ na zdrowie większości ludzi. Problemem jest jednak zanieczyszczenie tej ryby metalami ciężkimi. Tuńczyk jest rybą dużą, drapieżną, żyje nawet kilkadziesiąt lat, dlatego w jego organizmie kumulują się duże ilości rtęci i innych metali ciężkich.
Dodatkowym problemem jest fakt, że rtęć obecna w tuńczykach (i innych rybach) jest dobrze przyswajalna przez ludzki organizm. Większe jej ilości przyczyniają się do uszkodzenia układu nerwowego.
Nie oznacza to jednak, że musimy całkowicie rezygnować z jedzenia tuńczyka. Zakłada się, że dwie porcje (po 100 g) w ciągu tygodnia korzystnie wpływają na ludzki organizm i nie wyrządzają nam szkód (większe ograniczenia powinny wprowadzić jedynie kobiety w ciąży i karmiące piersią). Należy jednak pamiętać, żeby kupować tylko i wyłącznie tuńczyka z pewnego źródła.
Unikanie tuńczyka jest zalecane osobom wrażliwym na histaminę. Ryba ta zawiera takie ilości tego hormonu, które mogą wywołać reakcje alergiczne.
Tuńczyk w kuchni
Tuńczyk ma szerokie zastosowanie w kuchni. Surowy jest ważnym składnikiem sushi. Na sklepowych półkach znajdziemy przede wszystkim tuńczyki w puszce (należy pamiętać, że im większe rozdrobnienie mięsa, tym gorsza jest jego jakość). Występują one w sosie własnym, oliwie z oliwek lub innych olejach.
Tuńczyk jest znakomitym dodatkiem do kanapek, na jego bazie często przygotowuje się pasty rybne. Równie dobrze będzie komponował się z sałatkami i makaronami. Stek z tuńczyk będzie doskonałym dodatkiem do obiadu.
Czy wiesz, że:
- Tuńczyk w puszcze został po raz pierwszy wyprodukowany w Australii w 1903 roku.
- Mięso tuńczyk ma zazwyczaj ciemny kolor – jest to wynikiem silnego ukrwienia mięśni.
- Tuńczyk błękitnopłetwy uważany jest za jedną z najcenniejszych ryb na świecie. W Japonii jego ceny dochodzą do trzystu sześćdziesięciu dolarów za kilogram.
- Tuńczyki błękitnopłetwe znajdują się pod częściową ochroną.
- Najwięcej (bo aż sześćdziesiąt osiem procent) tuńczyków pochodzi z Oceanu Spokojnego. Dwadzieścia dwa procent to tuńczyki z Oceanu Indyjskiego. Natomiast dziesięć procent wszystkich złowionych tuńczyków pochodzi z Oceanu Atlantyckiego i Morze Śródziemnego.
- Połów tuńczyków to jedna z dyscyplin wędkarstwa pełnomorskiego.
