Tran wielu osobom kojarzy się z lekiem na wzmocnienie odporności, który charakteryzuje się bardzo nieprzyjemnym smakiem i intensywnym rybim zapachem. Chociaż olej z wątroby dorsza rzeczywiście nie smakuje najlepiej, warto się nim zainteresować ze względu na liczne prozdrowotne właściwości. Współczesny konsument oprócz czystego tranu ma do wyboru preparaty o przyjemnych owocowych smakach i zapachu.
Czym jest tran?
Tran jest to olej, który pozyskuje się z wątroby dorsza, a także innych ryb należących do rodziny dorszowatych. Choć nazwa handlowa tran zarezerwowana jest jedynie dla dorszowatych, na rynku można spotkać tran z wątroby rekinów, a także wielorybów lub fok. Sekretem popularności tranu jest zawartość znacznych ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych (omega-3 i omega-6), które wykazują bardzo pozytywny wpływ na zdrowie. Cenny olej zawiera również witaminy A, D i E. Negatywne skojarzenia z tranem wynikają z tego, że w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych dwudziestego wieku podawano go (bez dodatków smakowych i zapachowych) dzieciom w wieku przedszkolnym w celu wzmocnienia ich odporności. Spożywanie tranu zaleca się również w profilaktyce krzywicy, a także stwierdzonych niedoborach witamin A i D. Co więcej tran wykazuje pozytywny wpływ na nasze kości, skórę, mózg, a także układ krążenia. Tran wywodzi się z Norwegii, gdzie produkowany jest od setek lat.
Jakie właściwości posiada tran?
Olej z wątroby dorszowatych jest specyfikiem pełnym odżywczych substancji. Zawiera on przede wszystkim witaminy rozpuszczalne w tłuszczach:
- witaminę A,
- witaminę D,
- i witaminę E.
Dobrej jakości tran dostarcza nam również nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 (szczególnie kwas eikozapentaenowy – EPA, i dokozaheksaenowy – DHA) i omega-6.
Spożywanie oleju z wątroby dorsza rekomendowane jest szczególnie w sezonie jesienno-zimowym, kiedy naszym problemem jest obniżona odporność. Jednocześnie suplementacji nie należy stosować wiosną i latem, ze względu na ryzyko przedawkowania witaminy D (jest ona wytwarzana przez naszą skórę pod wpływem promieniowania słonecznego).
Wszechstronny suplement:
- pozytywnie wpływa na układ krążenia,
- wzmacnia nasze kości,
- wspiera pracę mózgu,
- ma również bardzo pozytywny wpływ na skórę.
Co więcej wykazuje on pozytywny wpływ na wzrok, zalecany jest również w profilaktyce przeciwnowotworowej.
Olej z wątroby dorsza na wzmocnienie odporności
Spożywanie tranu jest polecane w okresach obniżonej odporności. Zawiera on pokaźne ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6, które charakteryzują się silnym działaniem przeciwzapalnym. Zawarta w tym specyfiku witamina A przyczynia się do uszczelnienia błon śluzowych, co sprawia, że drobnoustroje chorobotwórcze nie mogą przez nie przeniknąć.
Należy pamiętać, że tran sprawdzi się jedynie w prewencji chorób. Jeżeli jesteśmy już przeziębieni, powinniśmy zaprzestać suplementacji i wznowić ją dopiero, kiedy pokonamy chorobę. Dzięki temu nasz osłabiony organizm szybciej się zregeneruje.
Tran a układ krążenia
Przyjmowanie tranu jest zalecane również w profilaktyce chorób układu krążenia. Zawarte w nim nienasycone kwasy tłuszczowe, szczególnie kwasy omega-3 zapobiegają tworzeniu się zakrzepów, działają przeciwzapalnie, chronią przed miażdżycą naczyń krwionośnych, udarami mózgu, a także chorobą niedokrwienną serca.
Tren obniża ciśnienie tętnicze, zwiększa również stężenie dobrego cholesterolu we krwi.
Olej z wątroby dorsza na wzmocnienie kości
Pełen odżywczych substancji tran ma pozytywny wpływ na kości, co docenią osoby w każdym wieku, a szczególnie młodzież, dzieci i kobiety przechodzące menopauzę. Wzmacnianie kości wynika z wysokiej zawartości witaminy D, która poprawia wchłanianie, a następnie wykorzystanie wapnia i fosforu – dwóch pierwiastków, dzięki którym układ kostny funkcjonuje prawidłowo.
Suplementacja tranem polecana jest w profilaktyce krzywicy.
Bardzo ważne jest jednak, żeby przyjmować zalecane dawki oleju z wątroby dorsza. Spożywanie tego suplementu w nadmiarze przez dłuższy czas może doprowadzić do osteoporozy. Dzieje się tak za sprawą wysokiej zawartości witaminy A, która w zbyt dużych ilościach rozrzedza masę kostną.
W jaki sposób tran poprawia pracę mózgu?
Tran wykazuje bardzo korzystny wpływ na pracę naszego mózgu, a także całego układu nerwowego. A to za sprawą zawartości witaminy E i nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Rola kwasów tłuszczowych polega przede wszystkim na poprawie ukrwienia mózgu.
Regularne przyjmowanie tranu zapewnia prawidłowy rozwój dzieciom, dodatkowo likwiduje on problemy z pamięcią i koncentracją, a w przypadku osób starszych zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na demencję, Parkinsona lub Alzheimera.
Spożywanie tranu polecane jest dzieciom z ADHD.
Wpływ tranu na skórę
Przyjmowanie tranu (w umiarkowanych ilościach) pozytywnie wpływa na skórę. Dzięki obecności nienasyconych kwasów tłuszczowych zmniejsza on stany zapalne. Obecna w nim witamina A przyspiesza gojenie się ran, regeneruje, nawilża i odżywia skórę. Zawartość witaminy E sprawia, że tran opóźnia procesy starzenia.
Pozytywne efekty daje zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne stosowanie tranu.
Tran w profilaktyce przeciwnowotworowej
Suplementacja tranem może zapewnić dobre efekty w profilaktyce nowotworów. Jest to możliwe, gdyż olej z wątroby dorsza wykazuje działanie przeciwzapalne. Spożywanie tranu może przynieść wiele korzyści osobom zmagającym się z rakiem piersi, jelit czy jajników. Tran przyczynia się do redukcji guzów, a także zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia przerzutów.
Tran chroni nasze oczy
Jako, że olej z wątroby dorsza zawiera duże ilości witaminy A, dzięki czemu może istotnie przyczynić się do poprawy naszego wzroku, a także zapobiegać wielu chorobom oczu. Witamina A jest szczególnie pomocna przy:
- zapaleniu spojówek,
- kurzej ślepocie,
- zwyrodnieniu plamki żółtej,
- a nawet zapaleniu spojówek.
Przeciwwskazania do spożywania tranu
Oleju z wątroby dorsza nie należy spożywać w okresie letnim, kiedy nasz organizm pod wpływem promieniowania słonecznego wytwarza duże ilości witaminy D. Przeciwwskazaniem do przyjmowania tranu jest hiperkalcemia, czyli schorzenie, które objawia się zwiększonym stężeniem wapnia we krwi.
Nie powinny sięgać po niego także osoby które przyjmują leki przeciwzakrzepowe, a także chorzy na kamicę nerkową.
W żadnym wypadku nie należy łączyć tranu z innymi suplementami zawierającymi witaminy A i D.
Jak wybrać tran?
Współczesny konsument nie jest skazany na tran, który w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku przyjmowały przedszkolaki. Obecnie bez problemy znajdziemy tran w lubianym przez nas smaku. Dodatkowo możemy wybierać pomiędzy tranem w kapsułkach, a suplementem w postaci płynnej.
Warto zdawać sobie sprawę z faktu, że nazwa tran jest zarezerwowana jedynie dla oleju z dorsza. Pomimo to olej pozyskiwany z wątroby rekina lub wieloryba również ma pozytywny wpływ na zdrowie.
Przed zakupem tranu należy uważnie przeczytać etykietę. Szczególnie istotne będzie dla nas stężenie kwasów EPA i DHA – im jest ono wyższe, tym lepiej.
