Szanta zwyczajna – charakterystyka, wartości odżywcze, jak szata zwyczajna wpływa na zdrowie

0

Szanta zwyczajna jest to niezwykła roślina, z której walorów leczniczych korzystali prawdopodobnie już starożytni Egipcjanie. Jaki jest skład szanty zwyczajnej? W leczeniu jakich schorzeń może być ona pomocna? Czy są osoby, które powinny zrezygnować z kuracji szantą zwyczajną?

Czym jest szanta zwyczajna?

Szanta zwyczajna jest to wieloletnia roślina lecznicza zaliczana do rodziny jasnotowatych. Owłosiona, gałęzista łodyga szanty osiąga w sprzyjających warunkach do 50 centymetrów wysokości (jej grubość to średnio 7 mm). Ogonkowe liście są jajowate, ewentualnie okrągłe. Na obu stronach liścia znajdują się cienkie, wełniste włoski. Białe, drobne kwiaty szanty zebrane są w gęste skupienia w kątach liści. Okres kwitnienia rozpoczyna się w czerwcu i trwa do sierpnia. Korzeń jest prosty, biały i drewniejący. Owocami są odwrotnie jajowate, podługowate rozłupki. Szanta zwyczajna w naturalnych warunkach rośnie w Afryce Północnej, znacznej części Azji i cieplejszych krajach europejskich. W Polsce znajduje się ona na liście gatunków zagrożonych wyginięciem. Szantę można spotkać przy drogach, w siedliskach ruderalnych, na pastwiskach i na łąkach. Szanta zwyczajna jest rośliną miododajną.

Szanta zwyczajna – skład

W składzie ziela szanty zwyczajnej znajdziemy związki terpenowe (marubina, premarubina), sterole, triterpeny, alkohole diterpenowe, flawonoidy (kwercetyna, apigenina, luteolina), taniny, garbniki, alkaloidy, olejki eteryczne, saponiny, sole mineralne, kwasy organiczne. Roślina jest ponadto źródłem witamin A, E i K, chlorofilu, związków śluzowych, hormonów roślinnych, kwasów żywicznych.

Szanta zwyczajna – wpływ na zdrowie

Szanta zwyczajna charakteryzuje się silnym działaniem przeciwzapalnym, przeciwbólowym, przeciwhistaminowym, antybakteryjnym, przeciwutleniającym.

Związki zawarte w tej roślinie są w stanie obniżać poziom złego cholesterolu we krwi, co wiąże się ze zmniejszeniem prawdopodobieństwa zachorowania na miażdżycę.

Szanta działa żółciopędnie, dzięki czemu wykazuje pozytywny wpływ na wątrobę, a także drogi żółciowe. Posiada również działanie wykrztuśne, dlatego stosuje się ją podczas infekcji górnych dróg oddechowych (na przykład w przypadku zapalenia oskrzeli). Szanta zwyczajna okazuje się pomocna w łagodzeniu objawów astmy.

Właściwości moczopędne sprawiają, że roślina ta zapobiega obrzękom, przyspiesza usuwanie toksyn z organizmu, działa ochronnie na nerki.

Szanta pobudza łaknienie, sprawdzi się także w leczeniu niestrawności. Może działać łagodnie uspokajająco.

Napary z ziela szanty obniżają poziom glukozy we krwi, dzięki czemu mogą okazać się wsparciem dla osób z cukrzycą.

Zewnętrznie szantę zwyczajną stosuje się w przypadku hemoroidów, nadmiernej potliwości stóp, a także różnego rodzaju infekcjach intymnych.

Przeciwwskazania do stosowania szanty zwyczajnej

Szanta zwyczajna posiada wiele prozdrowotnych właściwości, jednak nie jest odpowiednia na każdego. Przeciwwskazaniem do jej stosowania jest ciąża, a także karmienie piersią. Nie powinno się podawać jej osobom z nadwrażliwością lub alergią.

Dodatkowo trzeba zdawać sobie sprawę, że odpowiednie dawkowanie szanty zwyczajnej ma ogromne znaczenie. Spożycie zbyt dużej jej ilości może doprowadzić do nadmiernego spadku ciśnienia tętniczego, a także zaburzeń rytmu serca.

Osoby, które przyjmują leki powinny skonsultować stosowanie szanty zwyczajnej z lekarzem.

Uprawa szanty zwyczajnej

Szanta zwyczajna nie ma wielkich walorów dekoracyjnych, jednak warto posadzić ją w przydomowym ogrodzie ze względu na walory lecznicze, i fakt, że jest ona bardzo cenna dla pszczół.

Walorem szanty zwyczajnej są stosunkowo niskie wymagania jeżeli chodzi o uprawę. Należy zapewnić jej stanowisko nasłonecznione. Idealna gleba pod uprawę szanty zwyczajnej jest przepuszczalna, o pH kwaśnym do obojętnego.

W przypadku szanty zwyczajnej najważniejszymi zabiegami pielęgnacyjnymi są odchwaszczanie, nawożenie, a także spulchnianie gleby. Szanta jest rośliną odporną na mróz, zdolną przystosować się do różnych warunków klimatycznych.

Ziele szanty ścina się w pełni kwitnienia (zazwyczaj ma to miejsce w czerwcu). Powinno się je suszyć w cienistym, przewiewnym miejscu, w temperaturze do 350 stopni Celsjusza. Natomiast nasiona dojrzewają pod koniec lipca i na początku sierpnia. Od tego czasu mają one zdolność kiełkowania przez cztery lata.

Czy wiesz, że:

– Inne stosowane nazwy szanty zwyczajnej to gojnik, krzeszyna, gorzkie ziele, czy krzecina.

– Wzmianki o szancie zwyczajnej można znaleźć w zapiskach Hipokratesa.

– Szanta zwyczajna, a konkretnie jej korzeń stosowany jest w preparatach podawanych w przypadku ukąszenia przez grzechotnika.

– W dawnych czasach wierzono, że szanta zwyczajna jest w stanie odpędzać złe moce.

– W XVII wieku wykorzystywano szantę zwyczajną do produkcji piwa.

– Po szantę zwyczajną często sięgała święta Hildegarda.

– Marrubium vulgarel, czyli nazwa botaniczna  szanty zwyczajnej pochodzi od hebrajskiego słowa marrob, co oznacza gorzki sok.

– Tradycyjnie szantę zwyczajną używano do przygotowywania twardych cukierków, które miały poprawiać trawienie, zmniejszać stany zapalne i łagodzić ból gardła.

4.7/10 - (2 votes)
reklama
blank
Artykuł sprawdzony merytorycznie przez ekspertów portalu StaloweZdrowie.pl

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here