Szafran jest najdroższą przyprawą świata, a jednak powszechnie używa się go w kuchni śródziemnomorskiej, a także bliskowschodniej. Ceni się go za unikalny smak i aromat, a także właściwości lecznicze. Jak szafran działa na nasz organizm? Czy z jego spożyciem wiążą się jakieś efekty uboczne? Jak kupić przyprawę najwyższej jakości?
Czym jest szafran?
Szafran jest to przyprawa pozyskiwana ze znamion słupków rośliny o nazwie szafran uprawny. Wywodzi się on z Azji, na szerszą skalę zaczęto uprawiać go w Grecji. Historia zastosowań szafranu liczy sobie już ponad pięć tysięcy lat. Przyprawa ta wykorzystywana jest w medycynie, kosmetyce, a także w kuchni. W dawnych czasach używano go ponadto do barwienia tkanin o przeznaczeniu liturgicznym. Szafran posiada właściwości lecznicze, z których od wieków korzysta medycyna naturalna. Spożycie tej przyprawy ułatwiało poród, łagodziło choroby dróg oddechowych, pomagało zwalczyć przykre dolegliwości związane z zespołem napięcia przedmiesiączkowego. Szafran obniża ciśnienie tętnicze, chroni również przed miażdżycą. Doceniono również jego pozytywny wpływ na układ nerwowy – regularne spożywanie szafranu może zapobiegać między innymi depresji. Najdroższa przyprawa świata wzmacnia naszą odporność, a nawet wspomaga proces odchudzania. Jednocześnie spożycie jej w nadmiarze jest niebezpieczne dla zdrowia.
Jakie właściwości ma szafran?
Szafran posiada pewne ilości witamin i minerałów, jednak ze względu na fakt, że spożywa się go w śladowych ilościach, nie ma mowy, żeby za jego pomocą uzupełnić nasze dzienne zapotrzebowanie na te składniki.
Jednocześnie nawet niewielkie ilości tej przyprawy mają pozytywny wpływ na zdrowie. Jedną z substancji zawartych w szafranie jest krocyna, która nadaje mu piękny żółto-pomarańczowy kolor., a jednocześnie wykazuje silne działanie antyoksydacyjne. Inna aktywna substancja odpowiedzialna za prozdrowotne działanie szafranu to safranal (to jemu przyprawa zawdzięcza charakterystyczny gorzki smak).
Szafran to źródło karotenoidów – luteiny i zeaksantyny, a także flawonoidów – kwercetyny i kemferolu.
Wpływ szafranu na układ nerwowy
Regularne spożywanie szafranu pozytywnie wpływa na ludzki układ nerwowy. Przyprawa ta:
- działa na nas uspokajająco,
- poprawia nastrój,
- poprawia pamięć i koncentrację,
- łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego,
- jest w stanie nawet uchronić nas przed depresją.
Irańscy lekarze uważają go za skuteczny środek do walki z obniżonym nastrojem. Okazuje się, że działanie szafranu jest porównywalne do tradycyjnych leków przeciwdepresyjnych. Różnicą jest jednak brak efektów ubocznych przy leczeniu tą substancją.
Dotychczas przeprowadzone badania pozwalają przypuszczać, że szafran jest silnym afrodyznakiem.
Szafran na odchudzanie
Luksusowa przyprawa nie wpływa bezpośrednio na redukcję tkanki tłuszczowej, jednak reguluje procesy trawienne sprawiając, że szybciej tracimy zbędne kilogramy. Co więcej przyczynia się on do redukcji stresu, który jest jedną z ważniejszych przyczyn nadwagi i otyłości (w tym niebezpiecznej dla zdrowia otyłości brzusznej).
Zastosowanie szafranu w kosmetyce
Szafran jest niekiedy używany jako składnik luksusowych kosmetyków. Dzięki przeciwutleniaczom opóźnia on procesy starzenia się skóry. Co więcej preparaty z jego dodatkiem nawilżają skórę i chronią przed utratą wilgoci, wyrównują koloryt, są również w stanie w znacznym stopniu rozjaśniać przebarwienia.
Współcześnie na rynku można znaleźć kremy, olejki, balsamy, a także mydła z dodatkiem szafranu.
Zakup szafranu
Szafran jest współcześnie najdroższą przyprawą na świecie, dlatego musimy liczyć się z tym, że za jeden gram żółtego proszku zapłacimy około trzydziestu złotych.
Wysoki koszt sprawia, że szafran jest bardzo często fałszowany. Z tego względu warto kupować go u sprawdzonych dostawców. Podróbki mogą zawierać paprykę, kurkumę, sproszkowane liście cebuli, a także płatki nagietka lub arniki.
Zastosowanie szafranu w kuchni
W wielu kuchniach świata (między innymi europejskiej, indyjskiej, arabskiej) szafran uchodzi za bardzo ważną przyprawę. Dodaje się go do sosów, mięs, potraw z ryżu, owoców morza, zup, likierów, co ciekawe nadaje się również do deserów – przyprawia się nim bułeczki, puddingi, ciasta, lody, a także tradycyjną babę wielkanocną. Jego smak określa się jako gorzki, korzenny, a nawet lekko ostry. Z tego względu należy uważać z ilością tej przyprawy, gdyż w nadmiarze może on zepsuć smak dania.
Jak zrobić herbatę z szafranem?
Herbata z szafranem to tradycyjny napój w Kuwejcie. Do przygotowania napoju potrzebujemy dobrej jakości, mocnej, czarnej herbaty, a także szczyptę szafranu. Herbatę zalewamy wrzącą wodą, parzymy przez około trzy minuty, następnie odcedzamy. Dodajemy do niej szafran i ewentualnie słodzimy.
Ciekawostki na temat szafranu:
- W Indiach i Chinach szafran do dziś używany jest jako barwnik szat sakralnych. Niestety kolor uzyskany przy jego pomocy szybko blaknie.
- Bardzo wysoka cena szafranu wynika z faktu, że drobne słupki kwiatowe zbiera się ręcznie. Szacuje się, że do wyprodukowania 450 g przyprawy potrzeba 75 000 kwiatów.
- Już Avicenna zauważył, że spożywanie szafranu pozytywnie wpływa na nastrój.
