Współczesne społeczeństwo stawia przed nami wiele wymagań. Jednym z nich jest sprostanie wszechobecnemu kultowi ciała. W przypadku kobiet jest to młodo wyglądająca twarz i bardzo szczupła sylwetka. Piękne modelki z bilbordów reklamowych przekonują nas, że kiedy uda się nam osiągnąć określone parametry, zmieni się nasze życie, odniesiemy sukces. Niestety dla wielu osób sprostanie aktualnym kanonom urody jest praktycznie niemożliwe. Część z nich to zaakceptuje, część będzie chciała zmienić swoje ciało bez względu na konsekwencje. Zanim kobiety te zachorują na anoreksję, pojawia się u nich syndrom gotowości anorektycznej. Czym on jest? Jak go rozpoznać?
Co to jest syndrom gotowości anorektycznej?
Anoreksja to poważna choroba, która może doprowadzić nawet do śmierci chorego. Dotyczy ona przede wszystkim bardzo młodych kobiet. Ich bliscy zazwyczaj nie są w stanie zauważyć momentu, kiedy odchudzanie staje się śmiertelnie niebezpieczne. Powinni się oni dowiedzieć o syndromie gotowości anorektycznej, który nie jest jeszcze chorobą, jednak prędzej czy później może do niej doprowadzić.
Osobę z syndromem gotowości anorektycznej można rozpoznać między innymi po tym, że ma ona zaburzony obraz własnego ciała. Jej waga może być prawidłowa, a nawet zbyt niska, jednak będzie ona uparcie powtarzać, że jest za gruba i musi przejść na kolejną dietę. Taka osoba bardzo często porównuje się z innymi. Najprawdopodobniej będzie czuła się gorsza od szczuplejszej koleżanki. Co więcej będzie o tym obsesyjnie myśleć. W przypadku syndromu gotowości anorektycznej na pierwszym miejscu jest ciało, które jest zawsze niedoskonałe. Wszystkie inne aspekty życia schodzą na dalszy plan. Taka osoba często wycofuje się z relacji społecznych. Zajmuje się przede wszystkim kontrolowaniem swojej wagi i stosowaniem kolejnych diet cud.
Młode osoby z syndromem gotowości anorektycznej często mają niewłaściwe relacje ze swoimi rodzicami lub opiekunami. Może się to objawiać nadopiekuńczością, brakiem samodzielności dziecka, brakiem odpowiedniego dystansu pomiędzy rodzicem a potomkiem. Zdarza się też, że relacje te przybierają całkowicie inną postać – potrzeby dziecka mogą nie być zaspokajane, często stawia się mu wygórowane oczekiwania, którym nie jest w stanie sprostać. Bywa, że młody człowiek jest pozbawiony możliwości podejmowania jakichkolwiek decyzji. Wszystko to przekłada się na bardzo niską samoocenę, która zwiększa prawdopodobieństwo pojawienia się problemów z odżywianiem.
Warto wspomnieć o samoocenie kobiety cierpiącej na syndrom gotowości anorektycznej. Różni się ona od samooceny chorującej na anoreksję. Charakterystyczne dla SGA jest poczucie bycia gorszym jeżeli chodzi o wygląd. Jednocześnie osoba taka może czuć się lepsza od innych w pozostałych obszarach życia (może na przykład czuć się inteligentniejsza). W przypadku anoreksji zaniżenie samooceny odnosi się do wszystkich aspektów życia.
Młode kobiety są bardzo podatne na wpływ reklam. Nie zdają sobie sprawy (lub nie chcą zdawać), że modelki prezentowane na okładkach kobiecych magazynów w rzeczywistości tak nie wyglądają. Nad ich wizerunkiem pracuje szereg specjalistów. Często zdjęcia są poprawiane przez programy do obróbki graficznej. Porównują się one do kobiet pokazywanych w reklamach, często próbują je także naśladować.
Kolejnym sygnałem świadczącym o występowaniu syndromu gotowości anorektycznej jest nieumiejętność radzenia sobie ze stresem. Osoba taka w przeciwieństwie do chorej na anoreksję nie odchudza się stale. Zachowania typowe dla anoreksji ujawniają się u niej pod wpływem stresowych sytuacji. Nie jest ona w stanie poradzić sobie z napięciem psychicznym inaczej niż przez zastosowanie kolejnej diety i wykonanie wyczerpującego treningu. Nie dochodzi w tym przypadku do znacznej utraty masy ciała, dlatego takie zachowanie nie budzą niepokoju otoczenia.
Syndrom gotowości anorektycznej – jak sobie radzić?
Diagnozy syndromu gotowości anorektycznej w żadnym wypadku nie powinno się bagatelizować. Jedynie wczesne podjęcie działań zapobiegawczych może uchronić młodą osobę przed ciężką chorobą, które zostawi swoje piętno na całym jej życiu. Rodzic powinien zdawać sobie sprawę, że sam może nie podołać temu problemowi. W przypadku syndromu gotowości anorektycznej groźby i szantaże mogą jedynie pogorszyć sytuację. Z drugiej strony rozmowa z osobą, której wszystkie myśli kręcą się wokół odchudzania może nie przynieść oczekiwanych rezultatów.
Zdecydowanie zalecany jest kontakt z psychologiem, a także dietetykiem.
Bardzo ważne jest, żeby nauczyć młodą osobę skutecznych metod radzenia sobie ze stresem. Niezwykle pomocne może okazać się znalezienie alternatywnych wzorców kobiecej urody. Pozytywny wpływ na niektóre osoby może mieć rozpoczęcie uprawiania sportu. Skupienie się na wynikach sportowych może odciągnąć jej uwagę od kolejnych diet, a jednocześnie poprawić wygląd ciała. Dodatkowo sportowiec, który chce coś osiągnąć w swojej dyscyplinie musi odżywiać się zdrowo i racjonalnie. Być może sposobem na rozwiązanie problemów z odżywianiem będzie zmiana otoczenia dziecka – w sytuacji, kiedy wszystkie koleżanki się odchudzają, młodej osobie bardzo trudno jest dobrze się odżywiać.
Jakie są osoby cierpiące na syndrom gotowości anorektycznej?
Cechą osób cierpiących na syndrom gotowości anorektycznej jest duża ambicja. Mają one wielkie aspiracje, często także skłonności do perfekcjonizmu, jednak nie potrafią poradzić sobie z porażkami. Chcą być idealne, a kiedy im się to nie udaje – bardzo cierpią. Takie osoby bardzo często rywalizują z innymi. Utrata kilogramów sprawia, że czują się one silne, mają poczucie kontroli nad sytuacją.
