Ser żółty możemy kupić w każdym sklepie spożywczym. Zajmuje on również ważne miejsce w naszych kuchniach. Jest niezbędnym dodatkiem do kanapek, zapiekanek, pizzy, czy spaghetti. Czym dokładnie jest żółty ser? Czy jest to produkt zdrowy? Czy żółty ser jest odpowiedni na diecie redukcyjnej?
Czym jest żółty ser?
Ser żółty to produkt spożywczy, który wytwarzany jest w wyniku wytrącenia z mleka białka i tłuszczu, a następnie poddania ich dalszej obróbce. Nazwa ta odnosi się do produktów nabiałowych, których wilgotność nie jest większa niż 40%. Sery żółte zawierają duże ilości białka, tłuszczów, wapnia, witamin z grupy B. Tego typu sery mogą być ponadto dobrym źródłem witamin A, E, K i D. Są też bogate w minerały (oprócz wapnia zawierają pokaźne ilości magnezu, miedź, potasu, selenu, sód, a także chrom, cynk, żelazo, czy fosfor). Co ciekawe ser żółty wcale nie musi posiadać żółtej barwy. W języku angielskim jest on określany mianem twardego sera i ta nazwa wydaje się zdecydowanie bardziej trafna.
Jak wygląda produkcja żółtego sera?
Produkcja żółtych serów nie jest skomplikowana. Pierwszym jej etapem jest podgrzanie mleka (może być ono pasteryzowane lub nie) do temperatury 32 stopni. Następnie dodaje się do niego kultury bakterii i enzym podpuszczki (powoduje on kwaśnienie). Podczas gotowania z białka zaczynają wyodrębniać się grudki, które oddziela się od serwatki (czyli po pozostałego płynu). Grudki są ugniatane, a namaczane w solance. Namoczone formowane są w określone kształty (najczęściej dyski). Ostatnim etapem produkcji jest dojrzewanie sera. W zależności od gatunku ser żółty dojrzewa od kilku miesięcy do nawet kilku lat.
Ser żółty – najpopularniejsze odmiany
Najpopularniejsze odmiany żółtego sera to:
– Gouda – to ser holenderski, współcześnie najpopularniejszy ser żółty na świecie (a jednocześnie jeden z najstarszych). Wywodzi się on z miasteczka o tej samej nazwie. Gouda jest półtwarda, charakteryzuje się łagodnym, orzechowym smakiem.
– Cheddar to angielski ser odznaczający się intensywnym, żółtym kolorem i ostrym, wyrazistym smakiem. Zanim trafi on na sklepowe półki, musi leżakować od 9 do 18 miesięcy.
– Comte jest to ser wywodzący się z Francji. Na tle innych żółtych serów wyróżnia się słodko-słonym smakiem.
– Parmezan to niezwykle popularny na świecie włoski ser. Jego cechy charakterystyczne to wyrazisty smak i zbita, twarda konsystencja.
– Gryuere jest to ser żółty tradycyjnie produkowany w Szwajcarii. Odznacza się on słodko-ostrym smakiem w wyraźną orzechową nutą.
– Pecorino jest to włoski ser produkowany już w siódmym wieku przed naszą erą. Wytwarza się go z mleka owczego. Pecorino jest ceniony za złożony, wyraźny, ale również delikatny smak.
– Ser Salami pochodzi z Mazur. Charakteryzuje się niewielkimi dziurkami i charakterystycznym, delikatnym smakiem.
– Ser Podlaski to ser tradycyjnie wytwarzany w Polsce. Jego smak jest delikatny z wyczuwalnymi kwaskowatymi nutami.
Czy żółty ser jest zdrowy?
Żółte sery należą do produktów budzących wiele kontrowersji. Mają swoich zwolenników, ale również zagorzałych przeciwników. Wprawdzie zawierają one sporo kalorii i tłuszczu, jednak są także skarbnicą odżywczych substancji. Już niewielka ilość żółtego sera dostarcza nam cennych witamin i minerałów. Są one także bogate w probiotyki, czyli dobre bakterie zasiedlające nasze jelita. Sery żółte pomagają w zbudowaniu dobrej mikroflory jelitowej, a ta z kolei jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego.
Serów żółtych nie powinny obawiać się nawet osoby zmagające się z problemami dotyczącymi układu sercowo-naczyniowego. Dostarczają nam one bowiem nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także witaminy K2, które zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania na wiele chorób układu krążenia.
Dobrej jakości żółte sery wzmacniają nasze kości i chronią zęby (zawarte w nich związki mogą nawet chronić przed próchnicą). Obecny w żółtym serze cynk poprawia między innymi kondycję naszej skóry, włosów i paznokci.
Ser żółty na odchudzanie
Z żółtego sera nie muszą rezygnować osoby odchudzające się, pod warunkiem, że będą go spożywały z umiarem. Żółty ser w 100 g zawiera około 400 kcal (w zależności od rodzaju). Nie należy obawiać się wysokiej zawartości tłuszczu, gdyż wbrew temu co jeszcze do niedawna głosili dietetycy – tłuszcz jest niezbędny do prawidłowej pracy ludzkiego organizmu. Co więcej daje nam długotrwałe uczucie sytości, a to sprzyja chudnięciu. Warto wspomnieć, że w żółtych serach znajduje się wiele substancji poprawiających nasz nastrój (między innymi witaminy z grupy B, czy magnez). Pomagają one obniżyć stres, a w efekcie uniknąć objadania się pod wpływem negatywnych emocji.
Choć na diecie redukcyjnej możemy mieć taką ochotę, powinniśmy unikać produktów seropodobnych o obniżonej zawartości tłuszczu.
Ser żółty – zagrożenia
Negatywne opinie na temat żółtych serów biorą się prawdopodobnie stąd, że w polskich sklepach sprzedawanych jest wiele produktów seropodobnych, które jednak z prawdziwymi serami mają niewiele wspólnego.
Pamiętajmy, że w składzie prawdziwego żółtego sera znajduje się tylko mleko, sól i bakterie kwasu mlekowego. Tymczasem składy serów sprzedawanych w wielu sklepach są znacznie dłuższe. Producenci dodają do swoich wyrobów tłuszczów roślinnych (między innymi utwardzonego oleju palmowego), łoju, mleka w proszku, modyfikowanej genetycznie skrobi kukurydzianej, licznych konserwantów. Za żółty smak niektórych „serów” odpowiadają barwniki (bardzo popularny jest annato), które mogą wywoływać alergie i nietolerancje pokarmowe.
Będąc w sklepie powinniśmy dokładnie czytać etykiety serów. Uważajmy także na sztuczki producentów, którzy w nazwie produktu nie podają słowa ser, a jedynie „Gouda”, „Edamski”, „Morski”. W rzeczywistości nie są to sery, a wyroby je imitujące. Tego typu produkt rzeczywiście mogą szkodzić naszemu zdrowiu. Nie mamy jednak prawa na tej podstawie powiedzieć, że wszystkie sery są niezdrowe.
Czy wiesz, że:
– Z wykopalisk archeologicznych wynika, że ludzie produkowali sery przynajmniej i pół tysiąca lat temu – wytwarzano wówczas sery przypominające dzisiejszą mozzarellę.
– Wiemy, że wytwarzaniem serów trudnili się starożytni Egipcjanie, a także Sumeryjczycy.
– W Europie największymi producentami serów są Francja, Szwajcaria, Polska, Holandia i Włochy (wynika to z bogatej tradycji hodowli bydła).
– Smak żółtego sera jest uzależniony od rodzaju mleka i technologii produkcji.
– Ser gouda jest zdecydowanie najpopularniejszym serem na świecie. Stanowi on nawet 60% światowego spożycia serów.
– Sery żółte wcale nie są specjalne lubiane przez myszy (jak wynika z animowanych bajek).
– Za najzdrowszy żółty ser uważany jest parmezan.
– Sery żółte formowane były na kształt dysku, w celu ułatwiania transportu (można było je toczyć).
– W angielskim hrabstwie Gloucestershire organizowane są zawody w toczeniu sera (mają ponad 200-letnią tradycję).
– Charakterystyczne dziury w serze powstają na skutek wydzielania się dwutlenku węgla.
– Sery żółte nie zawierają laktozy (lub mogą zawierać jedynie śladowe jej ilości).
– Żeby wyprodukować kilogram żółtego sera potrzeba aż 10 kilogramów mleka.
Wiem jedno na własnym przykładzie, jak nie stosuje sera żółtego na chleb to waga jest okej, jak się robi z nim kanapki co dziennie na przykład do pracy to nagla przybiera się szybko na wadze. Na własnej obserwacji widzę że za kaloryczny do mojej pracy czyli siedzącej.