Komputery pojawiły się stosunkowo niedawno, jednak współcześnie większość osób wykorzystuje je w swojej pracy. W praktyce może to oznaczać wpatrywanie się w ekran emitujący niebieskie światło nawet przez osiem i więcej godzin dziennie. Jest to niebezpieczne dla naszego zdrowia, a szczególnie dla oczu. Większość z nas nie jest w stanie zrezygnować z pracy przy komputerze. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że zawsze możemy zrobić coś by chronić nasze oczy.
Praca przed komputerem ma wpływ na pogarszanie się wzroku
Wielogodzinna praca przed komputerem sprawia, że nasze oczy pracują bardzo intensywnie. Zdaniem okulistów nawet dziewięciu na dziesięciu pracowników spędzających przynajmniej trzy godziny dziennie przed komputerem skarży się na problemy z oczami. Musimy pamiętać, że długotrwałe patrzenie w ekran komputera jest dla nas nienaturalne. Oko człowieka przystosowane jest do spoglądania raz na dalsze, raz na bliższe nam przedmioty. Skupienie przez długi czas na jednym obiekcie ma negatywne konsekwencje.
Efektem ubocznym rozwoju technologii jest pojawienie się nowych schorzeń. Jednym z nich jest computer vision syndrom (CSV). Osoby zmagające się z tym schorzeniem skarżą się na suchość, pieczenie, dolegliwości bólowe oczu, są one zaczerwienione i podrażnione. Typowe dla CSV jest niewyraźne widzenie, widzenie podwójne. Długotrwała praca przed ekranem komputera doprowadza do zmniejszenia częstotliwości mrugania (zdrowy człowiek mruga nawet dwadzieścia razy na minutę, człowiek cierpiący na CSV znacznie rzadziej).
Praca przed komputerem u wielu ludzi doprowadza do obniżenia czucia kontrastu. Osoby takie widzą gorzej nocą, podczas trudnych warunków pogodowych, czy prowadzenia samochodu.
Spędzanie długich godzin przed komputerem skutkuje również przedwczesną starczowzrocznością. Objawia się ona zmniejszeniem zakresu akomodacji (pojęcie to oznacza odległość pomiędzy najdalszym i najbliższym punktem, który widzimy wyraźnie).
Wpatrywanie się w ekran komputera sprawia, że oczy bardzo szybko się męczą. Bardzo często pojawiają się też silne bóle głowy, czy zaburzenia koncentracji.
Należy podkreślić, że nie tylko komputer zagraża naszym oczom. Równie zgubny wpływ na nie mają tablety, smartfony i inne urządzenia elektroniczne, bez których współczesny człowiek nie wyobraża sobie życia.
Komputery, czy smartfony to źródło promieniowania niebieskiego, a także emisji pola elektrostatycznego, które ma właściwość przyciągania wirusów, bakterii i cząsteczek kurzu. Ich kontakt z narządem wzroku powoduje stany zapalne.
Dodatkowymi czynnikami, które mają negatywny wpływ na nasze oczy są często obecne w biurach klimatyzacja i intensywne sztuczne światło.
Dużym problemem jest fakt, że większość osób nie podchodzi poważnie do kwestii dbania o swoje oczy. Jako, że komputery i inne urządzenia elektroniczne pojawiły się stosunkowo niedawno, nie jesteśmy w stanie powiedzieć jakie będą konsekwencje ich wieloletniego użytkowania. Być może po kilkudziesięciu latach spędzonych przed komputerem na ratunek dla naszych oczu będzie już za późno. Nie czekajmy aż problemy ze wzrokiem się pojawią. Zdecydowanie lepiej jest zapobiegać niż leczyć.
Dobrze przygotowane stanowisko pracy
Podstawowym warunkiem, który musimy spełnić, żeby w ogóle móc zacząć dbać o oczy jest przygotowanie stanowiska pracy. Jeżeli jesteśmy pracownikami, odpowiednie warunki musi zapewnić nam pracodawca. Wszystkie kwestie dotyczące ergonomii miejsca pracy zawarte są w przepisach BHP. Bardzo ważne jest, żeby ekran komputera znajdował się w odległości od pięćdziesięciu do siedemdziesięciu centymetrów od naszych oczy. Co więcej musi być on pochylony pod kątem od dziesięciu do dwudziestu stopni.
Nasz wzrok podczas pracy przed komputerem musi być skierowany delikatnie do dołu, dlatego górna krawędź monitora powinna znajdować się na linii naszego wzroku. Monitor komputera musi być ustawiony bokiem do okna.
Kurz zbierający się na ekranie naszego komputera może podrażniać oczy, dlatego szalenie ważne jest jego regularne przecieranie.
Dobrym pomysłem jest zainwestowanie w ekran, który posiada właściwość pochłaniania szkodliwego promieniowania.
Kiedy zdarzy się nam zostać dłużej w pracy i w pomieszczeniu, w którym przebywamy jest już zupełnie ciemno – koniecznie zapalmy lampkę. Niewskazane jest, żeby ekran komputera był jedynym źródłem światła.
Przerwy w pracy są niezbędne
Zazwyczaj nie możemy samodzielnie decydować o czasie jaki spędzamy przed komputerem Nie oznacza to jednak, że nie możemy robić sobie przerw. Okuliści zalecają, żeby na jedną godzinę pracy przed komputerem zrobić sobie około pięciu minut przerwy. W tym czasie możemy na chwilę wyjść z biura (świeże powietrze dotlenia mózg, co jest równie ważne dla oczu), popatrzeć przez okno (patrzenie w dal rozluźnia nasze oczy), zrobić sobie krótką gimnastykę.
Pamiętajmy, że krótkie przerwy są ważne nie tylko dla naszych oczu, ale też ogólnej efektywności. Przerwa sprawia, że łatwiej jest się nam skoncentrować, stajemy się mniej zmęczeni.
Szczególnie kojący dla naszych oczu jest kolor zielony. Jak najczęściej patrzmy na drzewa i inne rośliny. W ostateczności może być to nawet paprotka, którą ustawimy na naszym biurku.
Gimnastyka oczu
Nasze oczy tak jak i reszta ciała potrzebują ćwiczeń (gimnastyka wzmocni mięśnie oka i poprawi akomodację). Oprócz patrzenia w dal możemy zataczać oczami ósemki, patrzeć na boki pod różnymi kątami.
Bardzo korzystny wpływ na kondycję oczu ma także palming – zakrywamy oczy dłonią (jeżeli będzie to dla nas wygodniejsze – wykorzystajmy opaskę na oczy) i przez pięć minut delektujmy się całkowitą ciemnością. Dla lepszego efektu możemy posłuchać w tym czasie relaksującej muzyki.
Należy pamiętać, że ludzkie oczy nie są przystosowane do długotrwałego patrzenia na jeden obiekt. Z tego względu bardzo dobrym ćwiczeniem będzie dla nich zmienianie obiektów koncentracji. Przykładowo przez piętnaście sekund skupmy uwagę na przedmiocie znajdującym się około dwadzieścia metrów od nas, po czym przenieśmy uwagę na przedmiot oddalony o pięćdziesiąt metrów. To ćwiczenie dobrze jest powtarzać regularnie. Jednorazowo – po około pięć razy.
Gimnastyką dla naszych oczu będzie również przeplatanie zajęć wymagających użycia komputera ze spotkaniami, czy pracą z papierowymi dokumentami.
Okulary do pracy przy komputerze
Osoby pracujące przy komputerze powinny zainwestować w specjalne okulary przeznaczone do takiej pracy. Posiadają one powłokę antyrefleksyjną – niweluje ona ilość refleksów świetlnych, które pojawiają się na ekranie komputera. Duże znaczenie ma również powłoka antyelektrostatyczna – pamiętajmy, że okulary przyciągają kurz, który może stać się przyczyną stanów zapalnych. Dzięki takiej powłoce czyszczenie szkieł okularowych będzie znacznie łatwiejsze. Kolejną zaletą okularów do pracy przy komputerze jest fakt, że są one w stanie zatrzymać promieniowanie elektromagnetyczne.
Nawilżenie oczu
Ludzie pracujący przed komputerem bardzo często cierpią na zespół suchego oka. W takim wypadku podstawą jest regularne stosowanie kropli nawilżających do oczu, jednak pamiętajmy, że same krople nie są wystarczające. Niekorzystny wpływ na narząd wzroku ma przesuszone powietrze w pomieszczeniach biurowych. Jest ono najczęściej efektem klimatyzacji działającej na pełnych obrotach. Jeżeli to możliwe starajmy się wyłączać klimatyzator, kiedy nie jest nam potrzebny. Dobrym pomysłem jest również inwestycja w nawilżacz powietrza.
Osoby, które cierpią na zespół suchego oka powinny dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu (w trakcie pracy starajmy się pić dużo wody), a także o odpowiednią dietę.
Zwiększajmy komfort swojej pracy
Czasem sami jesteśmy w pewnym stopniu odpowiedzialni za zmęczenie naszych oczu. Przykładem może być używanie zbyt małej czcionki. Jeżeli dużo piszemy, wybierzmy taką czcionkę, którą wygodnie będzie nam czytać. Zaleca się pisanie czarną czcionką na białym tle – takie zestawienie jest najmniej obciążające dla naszych oczu.
Regularne wizyty u okulisty
Osoby, które codziennie wiele godzin spędzają przed komputerem powinny mieć świadomość, że znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka jeżeli chodzi o choroby oczu. Z tego względu regularne wizyty u okulisty są w ich przypadku obowiązkowe.
Dieta i styl życia
Pracownicy biurowi, a także inne osoby, które przez większość dnia siedzą przed komputerem powinny koniecznie zadbać o zdrową dietę i styl życia. Pamiętajmy, że w naszym menu nie może zabraknąć produktów bogatych w witaminy A, C, E i D, a także karotenoidy (luteina i zeaksantyna), selen, cynk, miedź, nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Nie zaszkodzi też suplementacja – w aptekach dostępnych jest wiele suplementów diety przeznaczonych przede wszystkim do poprawy kondycji oczu.
Zdecydowanie warto też znaleźć czas na wysypianie się (kiedy śpimy całe nasze ciało, w tym również i oczy regenerują się) i aktywność fizyczną. Nie idźmy jednak na siłownię, czy zajęcia fitness (i tak większość dnia spędzamy w zamkniętym pomieszczeniu). Lepszym rozwiązaniem jest sport (dowolny) na świeżym powietrzu.
