Papaja jest to tropikalny owoc bogaty w składniki odżywcze, charakteryzujący się ciekawym smakiem. Jakie składniki odżywcze znajdziemy w papai? Jak wpływa ona na nasze zdrowie? Dlaczego papaja jest popularnym surowcem kosmetycznym?
Co to jest papaja?
Papaja (melonowiec właściwy, drzewo melonowe) jest to bylina zaliczana do rodziny melonowcowatych, która uprawiana jest w krajach o klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Pochodzi ona z Ameryki Północnej i południowej. Melonowiec właściwy jest byliną charakteryzującą się drzewiastym pokrojem. Jej pień może osiągnąć nawet dziesięć metrów wysokości. Liście są długie, zlokalizowane na wierzchołku pnia. Papaja jest rośliną dwupienną, co oznacza, że rosną na niej jednocześnie męskie i żeńskie kwiaty. Owocami (dojrzewającymi już na jednorocznych roślinach) są jagody, które mogą przyjmować gruszkowaty lub owalny kształt. Ich długość to średnio czterdzieści pięć centymetrów, średnica natomiast – trzydzieści centymetrów. Kiedy dojrzewają przybierają barwę od ciemno-żółtej po pomarańczową. We wnętrzu owocu znajduje się miękki miąższ, a także duża ilość jadalnych nasion. Słodkie owoce papai są jadalne – znajdziemy w nich wiele substancji odżywczych.
Jakie wartości odżywcze ma papaja?
Miąższ owoców papai w większości składa się z wody (jest jej nawet 88%). Węglowodany to natomiast jedynie około 11%. Owoc zawiera pokaźne ilości witamin A i C, a także aminokwasy. W papai znajdziemy duże ilości karotenoidów – a przede wszystkim likopenu.
Owoce zawierają też niewielkie ilości związków mineralnych i nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Papaja ponadto bogata w enzym o nazwie papaina. Jest ona otrzymywana z liści, a także mleczka zielonych owoców melonowca właściwego.
Papaja – wpływ na zdrowie
Papaja, a konkretnie zawarta w niej papaina przyspiesza gojenie się ran, zmniejsza stany zapalne, może obniżać poziom cukru we krwi, charakteryzuje się również działaniem antybakteryjnym i antywirusowym. Właściwości tego owocu są bardzo chętnie wykorzystywane przez sportowców – zmniejsza on zakwasy występujące się po wysiłku fizycznym.
Po papają powinny sięgać osoby, które chcą poprawić funkcjonowanie swojego układu immunologicznego. Jest ona pomocna, gdyż zawiera witaminy A i E, a także inne przeciwutleniacze. Zawarte w owocu związki uszczelniają ściany jelit, przez co jesteśmy mniej podatni na różnego rodzaju infekcje.
Papaja zawiera substancje, które pomagają zwalczać nowotwory (między innymi likopen). Uważa się, że może być ona szczególnie przydatna w profilaktyce raka piersi, trzustki, szyjki macicy, a także płuc.
Owoce melonowca właściwego mają korzystny wpływ na funkcjonowanie układu trawiennego – pomagają one w trawieniu, a także oczyszczaniu organizmu z toksyn.
Dzięki zawartości aminokwasu o nazwie arginina, papaja pozytywnie wpływa na płodność. Sprawia ona, że macica jest lepiej ukrwiona, zwiększa też ilość wydzielanego śluzu. W przypadku mężczyzn zwiększa produkcję nasienia.
Regularne spożywanie papai chroni również przed chorobami układu krążenia – obniża ona poziom złego cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Obecne w owocu fibryny usprawniają procesy krzepnięcia krwi.
Wysoka zawartość karotenoidów, a przede wszystkim zeaksantyny sprawia, że papaja wspiera funkcjonowanie narządu wzroku. Jej korzystne działanie polega przede wszystkim na ochronie przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego. Może ona zapobiegać takim chorobom oczu jak między innymi zwyrodnienie plamki żółtej.
Papaja jest owocem zasadotwórczym, dzięki czemu znakomicie sprawdzi się do odkwaszania organizmu.
Składniki zawarte w owocach poprawiają kondycję skóry, włosów i paznokci.
Pozytywny wpływ na zdrowie ma nie tylko miąższ, ale też nasiona papai. Pomagają one oczyścić wątrobę, a także przyspieszać jej regenerację. Chronią one ponadto przed pasożytami układu pokarmowego. Dodatkowo mogą być pomocne w walce z kandydozą, gdyż mają właściwości przeciwgrzybicze.
Badania przeprowadzone dotychczas na zwierzętach sugerują, że ekstrakt z liści papai może być pomocny w leczeniu astmy.
Papaja na odchudzanie
Papaja należy do owoców, które do swojego menu mogą włączyć osoby odchudzające się. Przyniesie nam ona wiele korzyści na diecie między innymi dlatego, że przyspiesza trawienie (papaja to jeden z niewielu owoców, które można jeść również na wieczór). Jest ona polecana szczególnie osobom stosującym dietę bogatą w białko.
Owoc jest niskokaloryczny – w 100 g znajduje się jedynie 43 kcal. Posiada ona średni indeks glikemiczny (IG=59).
Papaja przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej. Zapobiega też dolegliwościom trawiennym takim jak wzdęcia, czy zaparcia, które często są problemem osób odchudzających się.
Warto zauważyć, że działanie obecnej w papai papainy jest podobne do działania pepsyny, z tym jednak warunkiem, że papaina jest efektywna nie tylko w środowisku kwaśnym.
Przeciwwskazania do spożywania papai
Choć papaja może pozytywnie wpływać a zdrowie wielu ludzi, pamiętajmy, że nie jest przeznaczona dla każdego. Powinny zrezygnować z niej kobiety w ciąży. Nasiona tego owocu zawierają substancje, które mogą przyczynić się do uszkodzenia płodu.
Należy zdawać sobie sprawę, że papaja jest dość silnym alergenem. Co więcej wywołuje ona reakcję krzyżową z lateksem. W praktyce oznacza to, że osoby, które są uczulone na lateks, mają również alergię na papaję.
Niebezpieczne dla naszego zdrowia jest też spożywanie niedojrzałych (zielonych) owoców papai.
Zastosowanie papai w kosmetyce
Papaja znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce. Produkuje się z niej między innymi maseczki, peelingi, kremy, balsamy antycellulitowe czy szampony do włosów. Ekstrakty z papai dobrze oczyszczają i nawilżają skórę, a co równie ważne – opóźniają procesy starzenia. Ze względu na właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne doskonale sprawdzą się w pielęgnacji skóry trądzikowej.
Zastosowanie papai w kuchni
Papaję można wykorzystać w kuchni. Charakteryzuje się ona korzennym, słodkim smakiem, przez co nadaje się do deserów. Możemy wymieszać ją z jogurtem lub mlekiem, ewentualnie pokroić i zjeść bez żadnych dodatków. Papaja będzie znakomitym dodatkiem do sałatek owocowych.
Jeżeli chcemy cieszyć się walorami smakowymi papai, podczas zakupów powinniśmy zwracać uwagę, żeby wybierać owoce, których skórka jest zabarwiona na żółto. Owoc nie powinien być zbyt miękki – jego skórka musi lekko uginać się pod naciskiem, jednak nie może ulegać trwałym odkształceniom. W żadnym wypadku nie kupujemy owoców, które są pomarszczone lub/i pokryte plamami.
Jeżeli kupimy niedojrzałe, zielone owoce, powinniśmy przechowywać je w temperaturze pokojowej – po kilku dniach powinny dojrzeć. W lodówce dojrzała papaja może być przechowywana około pięciu dni.
Czy wiesz, że:
- W wielu krajach Ameryki Południowej panuje zwyczaj jedzenia papai na śniadanie.
- Papaina dodawana jest niekiedy do soli, gdyż ma właściwości zmiękczające mięso.
- Jeżeli zależy nam, żeby owoce papai dojrzały szybciej, powinniśmy przechowywać je w papierowej torbie, koniecznie w temperaturze pokojowej.
- Ekstrakty z papai często wykorzystywane są do produkcji kremów zmniejszających widoczność blizn, czy peelingów enzymatycznych.
- Największymi producentami papai na świecie są Indie, Brazylia, Meksyk, Indonezja, a także Nigeria.
- Papaja dobrze komponuje się z drobiem, owocami morza, curry, a także potrawami o pikantnym smaku.
- Krzysztof Kolumb zachwycony właściwościami papai nazywał ją owocem aniołów.
- Dawniej nasiona papai traktowano jako środek antykoncepcyjny. Nasiona tej rośliny mogą powodować uszkodzenie płodu, a nawet poronienie.
- Dodanie papai do sałatki warzywnej lub owocowej sprawi, że pozostałe warzywa lub owoce szybko stracą jędrność. Dzieje się tak ze względu na obecność papainy. By tego uniknąć dobrze jest dodać papaję na końcu i szybko skonsumować danie.
- Enzym papaina znajduje się zarówno w owocach, jak i liściach melonowca właściwego.
- Papaja od dawna wykorzystywana jest przez medycynę ludową.
