Oregano jest to roślina, którą znamy przede wszystkim jako popularną przyprawę. Często nie zdajemy sobie sprawy, że olejek pozyskiwany z oregano ma wiele właściwości leczniczych. Jak działa olejek z oregano? Kiedy warto go zastosować? Czy powoduje on jakieś skutki uboczne?
Czym jest olejek z oregano?
Olejek z oregano jak sama nazwa wskazuje to olej pozyskiwany z wieloletniej rośliny o nazwie lebiodka pospolita (inna nazwa to dziki majeranek). Roślina posiada prostą, sztywną rozgałęzioną łodygę, która osiąga długość osiemdziesięciu centymetrów. Jej liście są ogonkowe, jajowate, posiadają przeświecające punkty, które są gruczołami wytwarzającymi olejki eteryczne. Kwiaty oregano mają różowo-liliowy kolor. Owoc jest natomiast rozłupiną zawierającą cztery brunatne rozłupki. Okres kwitnienia trwa od czerwca do sierpnia. Surowcem zielarskim jest ziele, które zbiera się w okresie kwitnienia. Do produkcji olejku z oregano wykorzystuje się około czterystu pięćdziesięciu kilogramów liści. Jego najważniejszymi składnikami są kawarkrol i tymol, które posiadają między innymi właściwości bakteriobójcze i przeciwgrzybicze.
Jakie właściwości ma olejek z oregano?
Do produkcji olejku z oregano wykorzystywane są świeże lub suszone liście, które gotuje się w wodzie destylowanej. Para wodna zbierana jest specjalnym systemem rurek, a następnie skraplana.
Olejek eteryczny występujący w oregano zawiera karwakrol, tymol i seskwiterpeny. Inne składniki to garbniki, kwasy: kawowy, rozmarynowy, ursolowy, fitosterole, flawonoidy (luteolina, apigenina), witamina C, witaminy z grupy B. Aromatyczny olejek zawiera ponadto beta-kariofilen, który odznacza się silnym działaniem przeciwzapalnym.
Seskwiterpeny charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym. Tymol posiada działanie odkażające, wykrztuśne, moczopędne, przeciwkaszlowe, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Co więcej działa rozkurczowo i przeciwbólowo. Inne jego właściwości to łagodzenie stanów zapalnych i pobudzanie wydzielania soków trawiennych.
Obecny w olejku z oregano karwakrol działa przeciwbólowo, rozkurczowo, moczopędnie, żółciopędnie, przeciwpasożytniczo, przeciwbakteryjnie. Ma także właściwości napotne i odkażające.
Garbniki charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym, ściągającym, bakteriobójczym. Co więcej łagodzą podrażnienia, wspierają pracę układu odpornościowego i zapobiegają alergiom.
Zawarte w olejku z oregano fitosterole pod względem budowy są bardzo podobne do cholesterolu pochodzenia zwierzęcego. Ich obecność w organizmie powoduje obniżenie poziomu złego cholesterolu, a jednocześnie ograniczenie wchłaniania tłuszczów z przewodu pokarmowego. Co więcej fitosterole mogą chronić przed nowotworami (przy dłuższym stosowaniu prowadzą do apoptozy komórek nowotworowych). Są one również pomocne w leczeniu chorób o podłożu autoimmunologicznym – na przykład łuszczycy, czy reumatoidalnego zapalenia stawów.
Zaliczana do flawonoidów luteolina wykazuje pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego – hamuje ona aktywację mikrogleju. Z wiekiem ulega on rozregulowaniu, co jest przyczyną zwiększonej produkcji cytokin prozapalnych, które niszczą komórki nerwowe. Ponadto luteolina cechuje się działaniem przeciwzapalnym, moczopędnym. Jest ona ponadto odpowiedzialna za usuwanie z organizmu wolnych rodników.
Apigenina posiada właściwości przeciwnowotworowe, działa też przeciwzapalnie. Co bardzo ważne – ma ona zdolność przyspieszania procesów tworzenia się nowych komórek nerwowych, a jednocześnie wzmacnia połączenia między neuronalne.
Kwas kawowy zmniejsza stres oksydacyjny, ma również wpływ na usuwanie wolnych rodników z organizmu. Również kwas rozmarynowy ma zdolność hamowania rozwoju nowotworów, działa także przeciwzapalnie i przeciwwirusowo. Kwas urosolowy działa przeciwbakteryjnie, nasila także lipolizę (rozkład tanki tłuszczowej), a jednocześnie powoduje wzrost komórek mięśniowych.
Wpływ olejku z oregano na zdrowie
Olejek z oregano jest pomocny w zapobieganiu i leczeniu chorób o podłożu bakteryjnym, grzybiczym i wirusowym. Jest on naturalnym antybiotykiem. Jego regularne stosowanie pomaga wyleczyć nawet grzybicę ogólnoustrojową. Spożywanie olejku w okresie jesienno-zimowym wzmacnia naszą odporność. Jest on bardzo pomocny w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych. Silnie działający olejek świetnie sprawdzi się do dezynfekcji ran.
Dzięki olejkowi z oregano możemy pozbyć się także pasożytów – na przykład owsików, tasiemca, czy pełzaka czerwonki.
Przy pomocy tego olejku możemy również:
- wyregulować cykl miesiączkowy,
- wyleczyć wiele dolegliwości układu pokarmowego (na przykład niestrawność, nieżyt żołądka i jelit),
- poradzić sobie z zapaleniem ucha,
- zredukować objawy takich dolegliwości jak egzema czy łuszczyca,
- zmniejszyć prawdopodobieństwo chorób układu krążenia,
- złagodzić toksyczne działanie leków,
- wyleczyć infekcje dróg moczowych,
- zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwory,
- zredukować stres,
- poprawić funkcjonowanie naszego mózgu.
Przeciwwskazania do stosowania olejku z oregano
Zanim sięgniemy po olejek z oregano, powinniśmy mieć świadomość, że należy stosować go ostrożnie – ma on między innymi działanie silnie drażniące.
Olejku z oregano nie mogą spożywać osoby uczulone na szałwię, miętę, lawendę czy bazylię. Jest wówczas ogromne prawdopodobieństwo, że i oregano wywoła reakcję alergiczną.
Nie może być on stosowany przez kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią. Nie zaleca się go także niemowlętom i małym dzieciom. Jako, że posiada on właściwości antybiotyczne będzie niszczył zarówno złe, jak i dobre bakterie. Z tego względu nie zaleca się spożywać go dłużej niż cztery tygodnie.
Regularne stosowanie większych dawek olejku z oregano może utrudnić przyswajanie żelaza z pożywienia, a tym samym spowodować anemię.
Jak stosować olejek z oregano?
Jeżeli zależy nam na pozytywnych efektach terapeutycznych, bardzo ważne jest, żebyśmy przyjmowali olejek z oregano w odpowiednich dawkach. Możemy stosować go zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie.
Pamiętajmy jednak, że jednym z głównych jego składników jest karwakrol – substancja silnie drażniąca. Na dawkowanie powinien mięć wpływ fakt, czy kupiliśmy olejek rozcieńczony (gdzie stężenie wynosi od 5 do 20%), czy też nierozcieńczony. W drugim przypadku przed użyciem należy go koniecznie rozcieńczyć.
Nieostrożne przyjmowanie olejku z oregano może poparzyć delikatną śluzówkę przewodu pokarmowego.
Zalecana dawka profilaktyczna to jedna kropla olejku nierozcieńczonego lub kilka kropli olejku rozcieńczonego w oliwie co dwa dni. Dawka profilaktyczna ma na celu przede wszystkim wzmocnić odporność naszego organizmu.
Z kolei dawka antybiotyczna zalecana jest w przypadku infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Wówczas możemy przyjąć nawet pięć kropli nierozcieńczonego olejku trzy razy dziennie, przez kilka dni.
Błędem jest rozpuszczanie olejku w szklance wody (olejek nie rozpuści się, będzie się jedynie unosił na powierzchni wody). Pamiętajmy, że olejki eteryczne rozpuszczają się w alkoholu, tłuszczach, miodzie, kwasach, mleku, czy jogurcie. Będzie on najlepiej przyswajalny, gdy spożyjemy go razem z posiłkiem.
Podczas dłuższej kuracji z wykorzystaniem olejku z oregano, warto przyjmować probiotyki.
Jeżeli stosujemy olejek z oregano na skórę, koniecznie rozcieńczmy go w oliwie lub innym oleju.
Czy wiesz, że:
- Oregano należy do najwcześniej poznanych roślin leczniczych.
- W czasach średniowiecza uważano, że oregano chroni przed czarami.
