Odleżyny – jak zapobiegać?

Odleżyny są wyjątkowo powszechnym problemem w przypadku pacjentów leżących i przebywających zbyt długo w jednej pozycji. Te bolesne rany oznaczają najczęściej początek martwicy tkanek skórnych. Powodują one duży dyskomfort wśród pacjentów, aczkolwiek można ich powstawaniu skutecznie zapobiegać. Co więc warto o tym wiedzieć?

Czym są odleżyny?

Odleżyny – bolesna i niekomfortowa rana pojawiająca się w wyniku niedokrwienia tkanek skóry oraz działania na nie długotrwałego ucisku. Brak możliwości swobodnej zmiany pozycji ciała sprawia, że pacjent uciska swoim ciężarem na konkretne partie skóry, najczęściej przez wiele godzin. W efekcie mikrokrążenie zostaje zaburzone i w konkretnym miejscu pojawia się rana. Co ciekawe, odleżyny mogą wystąpić jedynie w warstwie naskórka, ale mogą także objąć skórę głęboką, a w najgorszych przypadkach nawet mięśnie i kości.

Jakie stopnie odleżyn można wyróżnić?

Odleżyny w pierwszym etapie tworzenia się nie wyglądają jak rany. Paradoksalnie, bardzo łatwo można je przeoczyć, gdyż o ich powstawaniu świadczy jedynie niewielki obrzęk lub zaczerwienienie. W miarę postępowania martwicy tkanek, wygląd odleżyn ulega znacznym zmianom. By ułatwić ich rozróżnienie – a poniekąd także i leczenie – wprowadzono klasyfikację tych ran.

• Odleżyny I stopnia –  objawiają się one w postaci zaczerwienienia i obrzęku skóry. Może występować również znaczne przekrwienie wierzchniej warstwy naskórka. W tym momencie jednak ani skóra ani mikrokrążenie nie są zaburzone. Zaleca się korzystanie z preaparatów jak np. Sudocrem. Zastosowanie ich może zahamować rozwój i pogłębianie się rany.
• Odleżyny II stopnia – występują tu podobne objawy co w przypadku odleżyn I stopnia. Niemniej jednak można zauważyć wyraźne stwardnienie naskórka, które powoduje ból i dyskomfort u chorego.
• Odleżyny III stopnia – w tym momencie tworzy się wyraźna rana, a tuż pod nią będzie można zauważyć zdrową tkankę. Obrażenie to najczęściej obejmuje całą powierzchnię skóry w konkretnym miejscu. Odleżyny w tym momencie są wyjatkowo bolesne. Często na powierzchni można zauważyć charakterystyczną masę, która powstaje w wyniku rozpadu tkanek.
• Odleżyny IV stopnia – są one już raną martwiczą. Można zauważyć także, że skóra zniszczona jest znacznie głębiej. Pacjent odczuwa duży ból i dyskomfort, a z ran może sączyć się wydzielina. Odleżyny IV stopnia mają tendencję do stałego pogłębiania się.
• Odleżyny V stopnia – to najbardziej zaawansowana forma odleżyn. Stają się one coraz bardziej rozległe, a także mogą docierać nawet do mięśni. W najgorszym przypadku, odleżyny te mogą przyczynić się do zakażenia i wywołać sepsę.

Wiedza odnośnie rodzajów odleżyn ma ogromny wpływ na ich skuteczną terapię.

Jak zapobiegać odleżynom? – akcesoria dla pacjentów

Zapobieganie odleżynom pozwoli na uchronienie pacjentów przed postępującą martwicą tkanek skóry, a także dyskomfortem i bólem. W pierwszej kolejności warto wskazać tu na akcesoria dla chorych, które redukują ryzyko pojawienia się ran. Wśród nich można wymienić chociażby przeciwodleżynowe materace. Wyróżniają się one specyficzną konstrukcją, która zmniejsza nacisk na poszczególne partie skóry, a także zapewnia dostęp do świeżego powietrza. Niemniej jednak dalej konieczne są preparaty ochronne jak np. Sudocrem. Zastosowanie ich pomoże utrzymać skórę podopiecznego w dobrej kondycji.

Kremy i maści – profilaktyka odleżyn

Odleżyny często tworzą się w sposób niezauważony. Opiekunowie powinni reagować na najmniejsze zaczerwienienie i obrzęk skóry. Profilaktyka odleżyn nie tylko znacznie poprawi komfort pacjenta, ale także zmniejszy ryzyko powstania bolesnej i głębokiej rany. Warto postawić na sprawdzone i efektywne preparaty jak np. Sudocrem. Zastosowanie go pozwala odżywić i zregenerować skórę. Sudocrem wykazuje się działaniem przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym, a dodatkowo przyspiesza odbudowę naskórka. Regularne aplikowanie kremu może realnie zapobiec powstaniu odleżyn nawet w przypadku pacjentów unieruchomionych.

Zapobieganie odleżynom – co mogą zrobić opiekunowie?

Odleżyny powstają w wyniku długotrwałego ucisku i niedokrwienia tkanek skóry. Ich zapobieganie jest także możliwe dzięki praktykom opiekunów. Zaleca się, by nie rzadziej niż co 3 – 4 godziny zmieniać pozycję pacjenta. Dodatkowo warto dbać o higienę pościeli oraz regularne wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywa chory. Oczywiście w tym momencie również warto pamiętać o dbaniu o skórę podopiecznego przy pomocy specjalnych środków jak np. Sudocrem. Zastosowanie odpowiednich maści i kremów pomoże w pielęgnacji naskórka i jego ewentualnej odbudowie.

Źródła:

https://www.seni24.pl/poradnik/Wpis/155-odlezyny-zapobieganie-leczenie-miejsca-wystepowania