Kwas mlekowy występuje naturalnie w ludzkim organizmie, jest również obecny w skwaśniałym mleku (czemu zawdzięcza swoją nazwę). Czym dokładnie jest kwas mlekowy? W jaki sposób oddziałuje on na ludzki organizm? Jakie są zastosowania tego związku?
Co to jest kwas mlekowy?
Mianem kwasu mlekowego (w przemyśle spożywczym oznaczany jest on symbolem E270) określamy organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy hydroksykwasów. Kwas mlekowy może mieć postać kryształów lub (w temperaturze pokojowej) bezbarwnej cieczy. Charakteryzuje się on lekko kwaskowatym smakiem i unikalnym zapachem. Występuje on w skwaśniałym mleku, jest również wytwarzany w ludzkich mięśniach (dzieje się to podczas intensywnego wysiłku fizycznego – kiedy stężenie kwasu mlekowego w naszych mięśniach rośnie, zaczynamy odczuwać ból). Również wszelkie zaburzenia oddychania tlenowego doprowadzają do gromadzenia się tego związku.
Występowanie kwasu mlekowego
Warto zdawać sobie sprawę, że kwas mlekowy występuje w wielu produktach spożywczych. Znajdziemy go między innymi w mleku i jego przetworach (bakterie kwasu mlekowego są stosowane jako formy startowe do wytwarzania tego typu produktów), kiszonej kapuście, oliwie z oliwek, kiszonych ogórkach, serkach topionych, przetworach mięsnych, a także w niektórych owocach i warzywach. Spotkamy go ponadto w napojach alkoholowych – na przykład w winie.
W przemyśle spożywczym do produkcji kwasu mlekowego wykorzystuje się bakterie (produkują one ponad dziewięćdziesiąt procent stosowanego kwasu mlekowego). Wytwarzają one kwas mlekowy (na drodze fermentacji) z melasy, serwatki, skrobi ziemniaczanej lub kukurydzianej.
Do najważniejszych bakterii fermentacji mlekowej zaliczamy takie gatunki jak: L. gasseri, L. reuteri, Bifidobacterium longum i B. breve, Lactobacillus ruminis, L. Salivarius.
Część bakterii kwasu mlekowego pełni w ludzkim organizmie funkcje probiotyków (przylegają one do ścian jelit, chroniąc tym samym przed szkodliwymi bakteriami), które wspierają funkcjonowanie układu pokarmowego i immunologicznego (odporność jest bezpośrednio powiązana ze stanem naszych jelit).
W przemyśle spożywczym kwas mlekowy oznacza się symbolem E270 (jest on używany jako konserwant). Chroni on między innymi przed rozwojem niepożądanych drobnoustrojów, obniża pH środowiska. Nadaje się on do produkcji różnego rodzaju przetworów, gdyż poprawia ich smak, a także sprawia, że stają się one bardziej klarowne.
Kwas mlekowy znajduje zastosowanie w kosmetyce, przemyśle farmaceutycznym i przemyśle chemicznym.
Wpływ kwasu mlekowego na ludzki organizm
Kwas mlekowy ma bardzo korzystny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Dba on o utrzymanie prawidłowego pH w jelitach i drogach rodnych. Zwiększa on wydzielanie śliny i soków trawiennych. Warto podkreślić, że charakteryzuje się on działaniem bakteriobójczym, sprawia, że organizm lepiej przyswaja takie związki mineralne jak żelazo, czy wapń. Jest on ponadto w stanie wspomagać działanie antyoksydantów.
Zastosowanie kwasu mlekowego w kosmetyce
Kwas mlekowy jest bardzo ceniony w branży kosmetycznej. Można go znaleźć między innymi w preparatach do higieny intymnej (oczyszcza i zapewnia odpowiednie pH). Ma on pozytywny wpływ na skórę i włosy. Kosmetyki z dodatkiem kwasu mlekowego mogą być stosowane przez alergików.
Związek ten pomaga zapobiegać rozstępom, oczyszcza skórę, pomaga w walce z trądzikiem, nawilża skórę i spowalnia procesy starzenia, łagodzi podrażnienia, usuwa przebarwienia, stanowi nawet naturalny filtr przeciwsłoneczny.
Kwas mlekowy dostępny jest w aptekach, sklepach zielarskich, a także niektórych sklepach z naturalnymi kosmetykami.