Ksylitol jest powszechnie znany jako słodzik i zdrowszy zamiennik cukru. Wizualnie niczym nie różni się od cukru – ma postać białego proszku. Również jego smak jest podobny. Cukier brzozowy zawiera o czterdzieści procent mniej kalorii niż zwykły cukier, dlatego polecany jest osobom na diecie odchudzającej. Początkowo ksylitol pozyskiwany był z kory brzozy (stąd jego nazwa – cukier brzozowy). Współcześnie do jego produkcji coraz częściej używa się kukurydzy. Spożycie ksylitolu nie powoduje gwałtownych skoków cukru we krwi, dlatego docenią go osoby chore na cukrzycę. Jakie jeszcze właściwości posiada ksylitol? Czy jest on bezpieczny dla naszego zdrowia? Czy jego stosowanie wiąże się z jakimikolwiek skutkami ubocznymi?
Co to jest ksylitol?
Mianem ksylitolu określamy organiczny związek chemiczny charakteryzujący się słodkim smakiem, który tradycyjnie pozyskuje się z kory brzozy. W niewielkich ilościach ksylitol wytwarzany jest także przez ludzki organizm. Ksylitol stosowany jest w przemyśle spożywczym (oznaczany jest jako E967), ma również właściwości lecznicze. Zaletą ksylitolu jest fakt, że ma on znacznie niższy indeks glikemiczny niż cukier, co sprawia, że mogą spożywać go diabetycy. Cukier brzozowy jest bezpieczny dla organizmu człowieka, jednak w nadmiarze może wywołać efekt przeczyszczający.
Właściwości ksylitolu
Słodzik pozyskiwany z kory brzozy podobnie jak tradycyjny cukier (sacharoza) zaliczany jest do alkoholi cukrowych. Jego smak i wygląd do złudzenia przypominają cukier. Istnieją jednak pomiędzy nimi zasadnicze różnice. Ksylitol zawiera znacznie mniej kalorii, ma również niższy indeks glikemiczny.
Tradycyjnie ksylitol pozyskiwany był z kory brzozy. Jego historia sięga XIX wieku. Po raz pierwszy został on wyprodukowany przez niemieckiego chemika w 1891 roku. Druga wojna światowa sprawiła, że ludzie zaczęli spożywać cukier brzozowy na masową skalę, gdyż w sklepach zabrakło tradycyjnego cukru. Współcześnie na półkach sklepowych często spotykamy ksylitol pozyskiwany z warzyw i owoców – na przykład grzybów czy kolb kukurydzy.
Zwolennicy ksylitolu podkreślają, że ma on właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze, a także wzmacnia ludzki układ odpornościowy. Co ciekawe ma on właściwości zwiększające przyswajanie ważnych dla naszych kości związków mineralnych – wapnia i magnezu. Jego wielką zaletą jest fakt, że podnosi on poziom glukozy we krwi bardzo wolno. Słodzik z kory brzozy zawarty w produktach spożywczych oznaczany jest jako E967.
Ksylitol na odchudzanie
Popularny cukier brzozowy smakuje tak jak sacharoza, jednak ma znacznie mniej kalorii. Osoby, które nie wyobrażają sobie kawy i herbaty bez cukru mogą zmniejszyć kaloryczność napoju zastępując sacharozę ksylitolem. Brzozowy cukier może posłużyć także do słodzenia wypieków.
Ksylitol na zdrowe zęby i mocne kości
Spożywanie ksylitolu może przynieść pewne korzyści dzieciom i osobom starszym, gdyż zwiększa on przyswajalność wapnia i magnezu. Dzięki temu w dłuższej perspektywie czasu poprawia on gęstość i wytrzymałość kości.
Co ciekawe ksylitol używany bywa do produkcji past do zębów, a także gum do żucia, ponieważ niszczy on bakterie odpowiedzialne za rozwój próchnicy. Dodatkowo redukuje on kwasowość śliny, dzięki czemu jest ona mniej szkodliwa dla zębów. Według licznych badań zastąpienie cukru ksylitolem może prowadzić do redukcji chorób zębów nawet o osiemdziesiąt procent. Jest on ponadto pomocny w walce z zapaleniem dziąseł.
Ksylitol w profilaktyce cukrzycy
Wybór ksylitolu polecany jest osobom chorym na cukrzycę, a także wszystkim tym, którzy znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka zachorowania na tę chorobę. Charakterystyczną cechą tego zamiennika cukru jest niski indeks glikemiczny, co sprawia, że uwalnia on glukozę do krwi bardzo powoli. Dla porównania indeks glikemiczny ksylitolu to 7, a sacharozy pomiędzy 60 a 70.
Jakie wady ma ksylitol?
Jedną z wad ksylitolu, która jako pierwsza rzuca się w oczy jest jego cena. Obecnie za kilogramowe opakowanie brzozowego cukru musimy zapłacić nawet do siedemdziesięciu złotych, podczas gdy cena cukru to około trzy złote.
Co więcej spożycie większych ilości ksylitolu może doprowadzić do poważnego podrażnienia układu pokarmowego. Obecnie uważa się, że bezpieczna dawka to maksymalnie 15 g.
Dla klientów w mniejszych miejscowościach problemem może być również dostępność brzozowego cukru. Jest on wciąż mało popularny, a do tego drogi, dlatego rzadko spotkamy go na półkach osiedlowych sklepów.
Czym różni się cukier brzozowy od ksylitolu pozyskiwanego z kukurydzy?
Współcześnie w sklepach bardzo często dostaniemy ksylitol pozyskiwany z kukurydzy, który uchodzi za gorszy jakościowo od fińskiego ksylitolu brzozowego. Dla wielu osób wadą słodzika z kukurydzy jest fakt, że bardzo często pozyskuje się go z roślin modyfikowanych genetycznie, które budzą wiele wątpliwości. Obecnie nikt nie jest w stanie w stu procentach powiedzieć, czy żywność modyfikowana genetycznie jest bezpieczna dla zdrowia. Co więcej sposoby pozyskiwania ksylitolu z kukurydzy nie są bezpieczne dla środowiska naturalnego.
Czy wiesz, że:
- Ksylitol, choć bezpieczny dla człowieka może zaszkodzić psom.
- Cukru brzozowego dodaje się do żywności już od 1990 roku.
Brzozowy cukier dostępny jest w formie aerozolu. Taki produkt ma przede wszystkim działanie antybakteryjne.
