Kołdra obciążeniowa (kołdra sensoryczna) – czym jest, kto powinien stosować kołdrę obciążeniową

0

Kołdra obciążeniowa to produkt, który współcześnie cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Z walorów leczniczych kołdry sensorycznej mogą korzystać zarówno dzieci, jak i dorośli. Część osób opisuje uczucie towarzyszące podczas jej użytkowania jako podobne do przytulania. Czym jest kołdra obciążeniowa? Jaki jest mechanizm jej działania? Kto szczególnie skorzysta na stosowaniu kołdry sensorycznej?

Czym jest kołdra obciążeniowa?

Kołdra obciążeniowa (nazywana także kołdrą sensoryczną) to produkt, który z zewnątrz niczym nie różni się od zwykłej kołdry. W jej wnętrzu jednak zamiast puchu lub pierza znajduje się szklany granulat, ewentualnie żwirek (który był wcześniej płukany i wypalany) o owalnym kształcie, który jest w stanie zapewnić właściwy stopień obciążenia (kołdra może ważyć od dwóch do nawet trzynastu kilogramów). Kołdra sensoryczna jest bardzo komfortowa w użytkowaniu. Jej wypełnianie jest niewyczuwalne dla człowieka. Producenci wysokiej jakości kołder sensorycznych gwarantują, że ich wyroby się miłe w dotyku, przepuszczają powietrze, doskonale chronią przed chłodem, a równocześnie nie pozwalają ciału się przegrzać. Na rynku można spotkać kołdry obciążeniowe wykonane z bawełny, jedwabiu, a także wysokogatunkowych tkanin zawierających w swoim składzie domieszkę lnu. Kołdra sensoryczna swoim ciężarem przyciska ciało do materaca stymulując tym samym system czucia głębokiego. Początkowo z kołder tego typu korzystały niemal wyłącznie osoby z autyzmem, ADHD, czy zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Współcześnie coraz więcej ludzi docenia jej walory relaksacyjne.

Jak działa kołdra obciążeniowa?

Kołdra sensoryczna wywiera nacisk na ciało człowieka, co ma działanie lecznicze, a równocześnie uspokajające. Ciężar kołdry stymuluje układ proprioceptywny (układ czucia głębokiego), który znajduje się w mięśniach, stawach, więzadłach, oczach i uszach. Zadaniem proprioceptorów jest informowanie mózgu o tym, co w danym momencie robimy. Dzięki nim mamy świadomość swojego ciała, co umożliwia nam wykonywanie precyzyjnych ruchów nawet bez udziału wzroku.

Prawidłowo funkcjonujący układ proprioceptywny sprawia, że mamy poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego, a także umiejętność prawidłowego odnalezienia się i funkcjonowania w społeczeństwie. Obciążenie tego układu (jeżeli nie pracuje on prawidłowo) działa pobudzająco lub uspokajająco (w zależności od tego, czy jesteśmy nadmiernie pobudzeni, czy też nasze zmysły nie są dostatecznie wrażliwe).

Zdaniem części psychologów głęboki, równomierny ucisk jaki zapewnia kołdra sensoryczna umożliwia ludzkiemu organizmowi przestawienie się z wykorzystywania współczulnego układu nerwowego (SNS) na przywspółczulny układ nerwowy (PNS). Współczulny układ nerwowy jest odpowiedzialny za reakcję ucieczki lub podjęcia walki, natomiast przywspółczulny układ nerwowy – za trawienie i odpoczynek.

Wskazania do stosowania kołdry sensorycznej

Kołdra obciążeniowa może być pomocna w łagodzeniu stanów lękowych i niepokoju. Tradycyjnie jest ona wykorzystywana przez osoby z zespołem Aspergera (zwłaszcza gdy osoba z AS cierpi dodatkowo na zaburzenia snu), ADHD, autyzmem, zespołem Downa, zespołem Tourette’a, czy zaburzeniach integracji sensorycznej.

Część terapeutów zaleca stosowanie kołdry obciążeniowej pacjentom z depresją, padaczką, chorobami neurodegeneracyjnymi (jak na przykład choroba Alzheimera, czy choroba Parkinsona), depresją, nerwicą, zespołem stresu pourazowego, fibromialgią, zespołem niespokojnych nóg.

Należy podkreślić, że kołdra sensoryczna może bardzo pomóc również osobom, które nie zmagają się z żadnym z powyższych schorzeń. Często okazuje się ona skutecznym środkiem na bezsenność, niż niejeden lek przyspieszający zasypianie. Mogą ją stosować dorośli cierpiący z powodu przepracowania, żyjący w permanentnym stresie. Kołdra sensoryczna może okazać się pomocna w przypadku apatii, rozdrażnienia, kłopotów z koncentracją, a nawet organizacją.

Pamiętajmy, że waga kołdry musi zostać uzgodniona z terapeutą (jest to niezwykle ważne zwłaszcza w przypadku małych dzieci).

Kołdra obciążeniowa – przeciwwskazania

Choć kołdra obciążeniowa może zapewnić nam wiele korzyści, należy zdawać sobie sprawę, że istnieją przeciwwskazania do jej stosowania. Przede wszystkim nie jest ona zalecana dzieciom poniżej drugiego roku życia. Dla tak małych dzieci ciężka kołdra może okazać się wręcz niebezpieczna – istnieje ryzyko uduszenia się podczas snu lub zabawy.

Kołdry sensorycznej nie zaleca się osobom cierpiącym na astmę, gdyż może ona dodatkowo utrudnić oddychanie. Nie powinny stosować jej osoby zmagające się ze zwiększoną łamliwością kości lub osteoporozą, klaustrofobią, czy obturacyjnym bezdechem sennym.

Jak wybrać kołdrę obciążeniową?

Waga kołdry sensorycznej powinna wynosić od 5 do 15% masy ciała osoby, która będzie z niej korzystała. Przy zakupie należy zwrócić uwagę na rozmiar kołdry – powinna ona pasować do łóżka. Materiał musi być przyjazny dla skóry. Zazwyczaj dobrym wyborem okazuje się bawełna lub flanela bawełniana.

Materiałem wypełniającym są zazwyczaj szklane kulki, żwirek lub granulat szklany, które gwarantują odpowiedni, równomiernie rozłożony ciężar. Dodatkowo są to surowce hipoalergiczne.

Kołdra sensoryczna – przykłady zastosowań

Kołdra obciążeniowa służy nie tylko do przykrywania podczas snu. Warto wykorzystać ją do ćwiczeń. Jednym z jej zastosowań jest tak zwana zabawa w naleśnik, która jest zalecana między innymi dzieciom z autyzmem (ale nie tylko). Terapeuta lub rodzic owija dziecko w kołdrę, a następnie dodaje docisk na przykład w postaci piłki. Ciekawym sposobem na zastosowanie kołdry sensorycznej jest również zabawa w tor przeszkód. Zadaniem dziecka jest przeciśnięcie się pod nią czołgając się po dywanie. Niekiedy pomocne okazuje się układanie kołdry na kolanach podczas siedzenia przy biurku (takie działanie wywiera korzystny wpływ proprioreceptory).

Choć walory lecznicze kołdry obciążeniowej wydają się bardzo obiecujące, pamiętajmy, że jest ona jedynie jednym z elementów terapii. W przypadku poważnych schorzeń nie zastąpi konwencjonalnego leczenia.

4.8/10 - (5 votes)
reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here