Kępki żółte to nieestetyczne zmiany skórne przybierające postać żółtych grudek. Nie należy ich bagatelizować, gdyż są nie tylko problemem kosmetycznym, ale często również sygnałem, że organizm nie funkcjonuje prawidłowo. Jakie są przyczyny powstawania kępek żółtych? W jaki sposób leczy się to schorzenie?
Czym są kępki żółte (xanthelasma)?
Mianem kępek żółtych (żółtaki, xanthelasma) nazywamy złogi cholesterolu znajdujące się tuż pod skórą. Wyglądają one jak grudki, dobrze odgraniczone od reszty skóry). Zazwyczaj przybierają żółte lub pomarańczowe zabarwienie. Często jest ich więcej, mogą mieć różną wielkość, a także rozmaite kształty. Zdarza się, że osiągają nawet siedem centymetrów średnicy. Żółtaki w większości wypadków zlokalizowane są na powiekach lub pod oczami. Schorzenie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Może się pojawić pomiędzy piętnastym a siedemdziesiątym piątym rokiem życia (częściej jednak u osób starszych). Kępki żółte można maskować, jednak skuteczniejszymi sposobami, by się ich pozbyć jest wykonanie laseroterapii lub zabiegu chirurgicznego (polega on po prostu na wycięciu złogów cholesterolu). Niestety nawet w przypadku leczenia inwazyjnego mają one skłonności do nawrotów.
Kępki żółte – przyczyny
Żółtaki to złogi cholesterolu lub ciał tłuszczowych pojawiające się w okolicach powiek. Przyczyną ich występowania jest najczęściej podwyższony poziom złego cholesterolu (a często także trójglicerydów i fosfolipidów) we krwi, który jest sygnałem kłopotów z układem sercowo-naczyniowym.
Niekiedy żółtaki są jednym z objawów cukrzycy, miażdżycy, schorzeń wątroby, niedrożności przewodu pokarmowego, a nawet chorób nerek.
Kępki żółte – objawy
Żółtaki najczęściej przybierają barwę żółtą lub pomarańczową. Gdy zmiany są już stare – mogą zacząć brązowieć. Są one wyraźnie oddzielone od reszty skóry. W większości wypadków pojawiają się w okolicach powiek, choć nie jest to regułą – czasem znajdują się również na kończynach, plecach, czy pośladkach. Nieco rzadziej znajdują się na ścięgnach lub stawach, czy powierzchni dłoni.
Żółtaki różnią się kształtem i wymiarami. Niekiedy występują pojedynczo, choć znacznie częściej jest ich więcej. Rosną one powoli, z czasem mogą zlewać się w jedną całość. Mogą być miękkie lub półtwarde (zwykle jest tak na początku, a po upływie pewnego czasu może dojść do ich zwapnienia – wówczas robią się twarde).
Wzmożona obecność żółtaków określana jest mianem żółtkowatości (ksantomatoza).
Kępki żółte – leczenie
W przypadku wystąpienia żółtaków należy zgłosić się do lekarza. Ten po obejrzeniu zmian zaleci wykonanie badania poziomu lipidów w surowicy krwi.
Żółtaki to zmiany łagodne, które można zamaskować (makijażem) lub usunąć. Zabronione jest samodzielne wyciskanie żółtaków, nie liczmy również na to, że wchłoną się one samoistnie. Można je usunąć w większości gabinetów dermatologicznych. Zdecydowanie najpopularniejszy jest zabieg chirurgiczny, czyli po prostu wycięcie złogów cholesterolu przy pomocy skalpela.
Mniej inwazyjne są zabiegi laseroterapii (nie ma wy tym przypadku konieczności zakładania szwów, a rany szybciej się goją). Współcześnie coraz częściej stosuje się krioterapię, czyli usuwanie żółtaków przy użyciu ciekłego azotu.
Niestety decydując się na takie zabiegi musimy mieć świadomość, że kępki żółte mają skłonność do nawrotów. Nie są one bowiem problemem samym w sobie, a jedynie symptomem poważniejszych schorzeń.
Żeby nie doszło do nawrotów żółtaków, konieczne jest wyeliminowanie bezpośredniej przyczyny problemu, a więc zaburzeń gospodarki lipidowej organizmu.
Jeżeli przyczyną żółtaków są cukrzyca lub choroby nerek – konieczne jest ich wyleczenie. W przypadku, gdy zajdzie taka konieczność – prawidłowe stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi utrzymywane jest przy pomocy farmaceutyków (w skrajnych sytuacjach może być konieczne przyjmowanie tego typu leków do końca życia).
Kępki żółte – dieta
W przypadku problemu jakim są żółtaki, bardzo pomocna może okazać się odpowiednia dieta. Przede wszystkim zaleca się wykluczenie z menu żywności wysoko przetworzonej. Zabronione jest spożywanie dań typu fast food, jedzenie słodyczy, picie słodzonych soków i napojów gazowanych. Na naszej czarnej liście powinien znaleźć się również alkohol (zabronione jest nawet czerwone wino – zastąpmy je sokiem winogronowym).
Podstawą menu powinny być warzywa i owoce, zdrowe tłuszcze (oliwa z oliwek, siemię lniane, tłuste ryby morskie – to w umiarkowanych ilościach, awokado, olej lniany).
Niezmiernie ważne w profilaktyce żółtaków są regularna aktywność fizyczna i rezygnacja z palenia papierosów.
Leczenie żółtaków domowymi sposobami
Niektórzy przekonują, że zmniejszenie żółtaków jest możliwe dzięki stosowaniu kompresów z pąków brzozy, mniszka lekarskiego, czy kwiatów nieśmiertelnika. Pewne efekty może przynosić także kuracja olejem rycynowym, stosowanie okładów ze skórek banana, czy octu jabłkowego.
Wszelkie niekonwencjonalne terapie dobrze jest jednak skonsultować z lekarzem.
