Karnozyna – charakterystyka, wpływ na ludzki organizm, źródła

0

Współcześnie na półkach z suplementami diety możemy coraz częściej spotkać preparat o nazwie karnozyna. Czym ona dokładnie jest? W jaki sposób karnozyna wpływa na ludzki organizm? Jakie są źródła tego związku? Czy istnieją przeciwwskazania do spożycia karnozyny?

Co to jest karnozyna?

Mianem karnozyny określamy organiczny związek chemiczny, który występuje przede wszystkim w ludzkich mięśniach (choć pewne jej ilości znajdują się też w mózgu i nerkach). Karnozyna jest dipeptydem (czyli związkiem zbudowanym z dwóch reszt aminokwasowych, które połączone są wiązaniem peptydowym) składającym się z histydyny i beta-alaniny. Beta-alanina ma wpływ na zwiększenie siły i wydolności naszych mięśni, natomiast histydyna jest niezbędna do syntezy białek. Sama karnozyna została odkryta już ponad sto lat temu przez rosyjskiego uczonego o nazwisku Gulewicz. Chociaż substancja ta występuje naturalnie w ludzkim organizmie, z wiekiem jej stężenie maleje. Oddziaływanie karnozyny na ciało człowieka doceniają obecnie przede wszystkim sportowcy. Jest ona silnym antyoksydantem, ma również korzystny wpływ na kondycję naszych mięśni. Karnozyna występuje w wielu produktach spożywczych, które znajdują się codziennej diecie większości osób. Jej poziom można uzupełnić także przy pomocy suplementów diety.

Karnozyna – wpływ na zdrowie

Karnozyna jest potrzebna do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu, ale jej stężenie u poszczególnych osób może być różne. Zależy między innymi od płci (zdecydowanie więcej tego związku znajduje się w tkance mięśniowej mężczyzn), wieku, czy stosowanej diety (w przypadku ludzi stosujących dietę wegańską lub wegetariańską stwierdza się bardzo małe stężenie karnozyny). Związek ten swobodnie przenika barierę krew-mózg. 

Karnozyna jest bardzo interesującym suplementem diety, gdyż jest w stanie oddziaływać na ludzki organizm na wielu płaszczyznach. Substancja ta ma bardzo korzystny wpływ na pracę mięśni (poprawia kurczliwość włókien mięśniowych, a także ich odżywienie), przyczyniając się do ich rozrostu i zwiększenia beztłuszczowej masy mięśniowej. Z tego względu cieszy się ona ogromną popularnością wśród sportowców.

Karnozyna jest bardzo silnym przeciwutleniaczem – jej odpowiednie stężenie w organizmie to doskonała ochrona przed niszczącym działaniem wolnych rodników. Jej regularne przyjmowanie zdecydowanie poprawia stan skóry, jest w stanie znacząco zmniejszyć widoczność zmarszczek. Związek ten zmniejsza stres oksydacyjny, działa przeciwnowotworowo, chroni DNA (z tego względu uważana jest za związek opóźniający starzenie), zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego (istnieją badania pokazujące, że może ona chronić serce przed uszkodzeniami w warunkach niedotlenienia; zmniejsza ona również ciśnienie tętnicze).

Dotychczas przeprowadzone badania sugerują, że karnozyna może obniżać ryzyko zachorowania na choroby neurodegeneracyjne (na przykład chorobę Alzheimera, czy Parkinsona). Karnozyna hamuje uszkodzenie białek, przez co redukuje objawy chorób neurodegeneracyjnych (na przykład drżenie rąk, czy sztywność kończyn). Zmniejsza ona również uszkodzenia neuronów. Prawdopodobnie może ona przyczyniać się do poprawy funkcjonowania płatów czołowych i skroniowych mózgu.

Karnozyna może się przyczyniać do poprawy kondycji naszych jelit. Chroni ona kosmki jelitowe i zapobiega uszkodzeniom błony śluzowej przewodu pokarmowego. W rezultacie ma pozytywny wpływ na wchłanianie substancji odżywczych z pokarmów.

Jako, że karnozyna jest w stanie regulować poziom cukru we krwi, chroni przed cukrzycą typu II i jej powikłaniami. Związek ten ma korzystny wpływ także na narząd wzroku – może chronić przed zaćmą i jaskrą.

Karnozyna może działać ochronnie na nerki, przyspiesza też gojenie się ran, działa przeciwzapalnie, antybakteryjnie, pomaga w leczeniu wrzodów żołądka. Co więcej może ona pomagać w oczyszczaniu organizmu z toksyn (odkryto, że wykazuje ona zdolność do chelatowania jonów metali – między innymi miedzi, żelaza, cynku, kobaltu, w efekcie będzie regulować ich stężenie w tkankach i płynach ustrojowych, a także zmniejszać ich toksyczność).

Karnozyna – źródła

blankKarnozynę znajdziemy przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego – jest ona obecna głównie w czerwonym mięsie (jej wchłanianie następuje w jelicie cienkim, a stamtąd przenika do mięśni, mózgu, serca, a także innych narządów), a przede wszystkim w wołowinie. Pewne jej ilości znajdują się także w rybach, serach żółtych, mleku i jajach. Produkty roślinne, które zawierają niewielkie ilości karnozyny to mak, migdały, orzechy arachidowe, a także inne rośliny strączkowe, sezam, pestki dyni, nasiona roślin oleistych.

W organizmach osób stosujących dietę wegańską i wegetariańską stwierdza się minimalne ilości tego związku (w pewnych ilościach występuje ona naturalnie w ludzkim organizmie). Jedna porcja czerwonego mięsa może nam dostarczyć około 250 mg karnozyny, przy czym należy pamiętać, że duża jej część jest degradowana w przewodzie pokarmowym. Z powyższych względów do zwiększenia stężenia karnozyny w organizmie warto jest wykorzystać suplementy diety.

Przeciwwskazania do stosowania karnozyny

Jako, że karnozyna naturalnie występuje w ludzkim organizmie, jej przyjmowanie jest bezpieczne dla większości osób. Ważne jest jednak, by suplementować ten związek zgodnie z zaleceniami producenta (lub lekarza). Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że karnozyna może zaburzać procesy krzepnięcia krwi. Z tego względu powinny jej unikać osoby chorujące na hemofilię.

Ostrożność przy suplementacji karnozyny jest zalecana kobietom w ciąży i kobietom karmiącym piersią (nie jest powiedziane, że będzie ona dla nich szkodliwa, jednak jak do tej pory nie dysponujemy badaniami, które potwierdzałyby, że suplementacja w przypadku tych grup osób jest w stu procentach bezpieczna).

Gdzie kupić karnozynę?

W tej chwili karnozyna dostępna jest w niektórych aptekach, sklepach z odżywkami dla sportowców, a także w sklepach ze zdrową żywnością.

Żeby uzupełnić poziom karnozyny można również przyjmować beta-alaninę i histydyną (jest ona syntetyzowana z tych dwóch aminokwasów).

4.7/10 - (5 votes)
reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here