Jeżówka (powszechnie znana także jako echinacea) współcześnie uznawana jest za jedno z najpopularniejszych ziół. Jest ona pomocna między innymi w walce z przeziębieniem, a także uporczywym trądzikiem. Na tym długa lista jej zalet się nie kończy. Co jeszcze warto wiedzieć o jeżówce?
Czym jest jeżówka (echinacea)?
Jeżówka (echinacea) jest to roślina wchodząca w skład rodziny astrowatych, która wywodzi się z Ameryki Północnej. Współcześnie uprawia się ją także w Azji i Europie. Botanika wyróżnia aż dziewięć gatunków jeżówki, z czego tylko trzy wykorzystywane są w lecznictwie. W medycynie najczęściej wykorzystuje się jeżówkę purpurową, niekiedy również jeżówkę wąskolistną i bladą. Echinacea bywa także rośliną ozdobną. Jej właściwości lecznicze wykorzystywali już Indianie zamieszkujący tereny Ameryki Północnej. Stosowanie echinacei polecane jest w celu wzmocnienia odporności, leczenia przeziębień. Jest ona niezwykle pomocna przy różnego rodzaju dolegliwościach skórnych. W ogrodach jest ceniona nie tylko ze względu na piękny wygląd, ale też dzięki odporności na niskie temperatury.
Jakie właściwości posiada jeżówka?
Echinacea zawiera wiele substancji, które pozytywnie oddziałują na ludzkie zdrowie. W jej składzie znajdziemy między innymi kwas kawoilowinowy, który jest pochodną kwasu kawowego. Kwas kawoilowinowy ma bardzo pozytywny wpływ na układ odpornościowy – działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, a dodatkowo niszczy grzyby.
Inne aktywne składniki to flawonoidy, szczególnie luteolina i apigenina, które wykazują silne działanie przeciwzapalne, są również w stanie uszczelniać naczynia krwionośne.
Jeżówka zawiera też polisacharydy i izobutyloamidy, które stymulują pracę układu odpornościowego.
Echinacea jest ceniona nie tylko za wzmacnianie odporności. Ze względu na dużą ilość antyoksydantów jest polecana w profilaktyce przeciwnowotworowej. Dzięki niej zyskuje również nasza skóra – jeżówka jest powszechnie wykorzystywana przez dermatologów i kosmetologów, gdyż:
- przyspiesza gojenie się ran,
- leczy opryszczkę,
- może przyspieszać leczenie atopowego zapalenia skóry,
- łagodzi egzemy.
Warto stosować ją w przypadku poparzeń i owrzodzeń.
Jeżówka jest cenionym składnikiem kosmetyków. Używa się jej do produkcji kosmetyków nawilżających, przeciwzmarszczkowych, przeciwtrądzikowych. Preparaty z jej dodatkiem chronią skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV.
Echinacea dla dzieci?
Należy mieć świadomość, że jeżówka jest nieodpowiednia dla dzieci poniżej dwunastego roku życia, gdyż w przypadku najmłodszych często wywołuje ona alergie. Uczulenie na echinaceę może mieć postać wysypki, świądu, obrzęków, a w skrajnych wypadkach może doprowadzić do zaburzeń oddychania i wstrząsu anafilaktycznego.
Jakie są inne przeciwwskazania do stosowania jeżówki?
Dzieci nie są jedyną grupą, dla której leki z dodatkiem echinacei mogą okazać się szkodliwe. Jest ona niewskazana także w przypadku:
- gruźlicy,
- AIDIS,
- chorób szpiku kostnego,
- chorób wątroby,
- stwardnienia rozsianego,
- chorób autoimmunologicznych.
Leków z jeżówką muszą unikać kobiety w ciąży i mamy karmiące piersią. Przeciwwskazaniem jest również uczulenie na takie zioła jak arnika, mniszek, nagietek czy krwawnik. Jeżeli nasz organizm nie toleruje tych ziół, jest ogromne prawdopodobieństwo, że będziemy mieli problemy również z echinaceą.
Leki z echinaceą
Choć Indianie od wieków wykorzystywali jeżówkę do celów leczniczych, medycyna zachodnia zainteresowała się nią dopiero w dziewiętnastym wieku. Dopiero w latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku zdano sobie sprawę z silnego oddziaływania jeżówki na układ odpornościowy.
Choć współcześnie leki na bazie echinacei są bardzo popularne, lekarze kładą szczególny nacisk na prawidłowe ich dawkowanie. Dzienna ich dawka w żadnym wypadku nie może być większa niż to zaleca producent. Ponadto leki z echinaceą można przyjmować jedynie przez okres dziesięciu dni. Po tym czasie należy zrobić dziesięciodniową przerwę, po której można powtórzyć kurację. Zbyt długie przyjmowanie leków na bazie echinacei może spowodować, że organizm się do nich przyzwyczai, i w efekcie przestaną być one skuteczne.
Współcześnie w aptekach można znaleźć różne leki, w których głównym składnikiem jest jeżówka – należą do nich syropy, kapsułki, krople, a także maści do stosowania zewnętrznego.
