Jajka a cholesterol – właściwości jajek, czy jajka są zdrowe?

Jajka są nieodłącznym elementem polskiej kuchni, a wielu z nas nie wyobraża sobie bez nich śniadania. Jednak w ostatnich latach można było usłyszeć o nich wiele nieprzychylnych opinii. Czy jajka rzeczywiście są niezdrowe? Czy to prawda, że podwyższają poziom cholesterolu? Współcześnie coraz częściej odchodzi się od tej teorii.

Jakie właściwości ma jajko?

Jajko jest bardzo zdrowym produktem. Dostarcza nam dobrze przyswajalnych witamin i minerałów. Znajdziemy w nim witaminę B2 i witaminę B12, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Jednocześnie witamina B2 wspomaga przemianę materii, działa krwiotwórczo i wzmacnia odporność organizmu, natomiast witamina B12 chroni przed anemią czy osteoporozą. Obecna w jajkach witamina A pozytywnie wpływa na wzrok, skórę, układ odpornościowy. Dzięki witaminie E jajka pomagają zachować skórę, włosy i paznokcie w dobrym stanie, dodatkowo pozytywnie wpływają na płodność i zapobiegają rozwojowi nowotworów. Kurze jaja należą do grupy nielicznych produktów zawierających witaminę D, która zapewnia nam mocne kości i zęby, pozytywnie wpływa na procesy przemiany materii, a dodatkowo chroni przed rakiem. Znajdziemy w nich także witaminę K odpowiadającą za krzepliwość krwi i wiele innych ważnych funkcji w organizmie.

Popularne na polskich stołach jajka to również skarbnica minerałów – zawierają one wapń, magnez, fosfor, potas, selen, cynk, a także żelazo, bez których ludzki organizm nie może funkcjonować prawidłowo.

Jajka są źródłem luteiny i beta karotenu, które są bezcenne dla naszych oczu. Co więcej są źródłem doskonale przyswajalnego białka. Obecne w jajkach białko dostarcza nam wszystkich aminokwasów egzogennych. Jakby tego było mało większość tłuszczu w jajkach stanowią nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które pozytywnie oddziałują na układ krwionośny, nerwowy i odpornościowy.

Jajka źródłem cholesterolu

Zła sława jajek wynika przede wszystkim z tego, że zawierają one znaczne ilości cholesterolu, który w nadmiarze jest niebezpieczny dla zdrowia, gdyż jest przyczyną chorób krążenia (takich jak miażdżyca, udar mózgu czy zawał serca). Przykładowo jedno żółtko jaja dostarcza nam 212 mg cholesterolu, przy czym dopuszczalna dzienna dawka tego związku to 300 mg.

Oznacza to, że przygotowując jajecznicę z trzech jaj kilka razy w tygodniu znacznie przekraczamy dopuszczalną ilość cholesterolu. Nie do końca tak jest gdyż jajka zawierają jeszcze jedną niezmiernie ważną substancję – lecytynę (mieszanina fosfolipidów, źródło choliny).

Lecytyna spełnia wiele ważnych zadań w ludzkim organizmie. Jest ona budulcem dla każdej komórki naszego ciała, korzystnie wpływa na układ nerwowy – poprawia pamięć i koncentrację, poprawia przemianę materii, chroni żołądek i wątrobę, opóźnia procesy starzenia, wspomaga regenerację organizmu po wysiłku, poprawia krążenie krwi. A przede wszystkim jest ona odpowiedzialna za gospodarkę cholesterolem. Dzięki niej obecny w jajkach cholesterol nie odkłada się na ścianach naczyń krwionośnych. Obecność lecytyny sprawia, że cholesterol z jaj nie jest szkodliwy dla naszego organizmu.

Z najnowszych badań wynika, że podwyższony poziom cholesterolu jest zupełnie niezwiązany z ilością spożywanych jaj. Jest on najczęściej wynikiem uszkodzenia metabolizmu. Co ważniejsze najnowsze badania pokazują, że spożywanie jajek może obniżyć poziom złego cholesterolu, nie należy więc z nich rezygnować.

Czy jajka mogą szkodzić?

Choć jajka nie są dla nas zagrożeniem ze względu na wysoki poziom cholesterolu, należy zachować szczególną ostrożność przy włączaniu ich do menu. Należą one bowiem do pokarmów, które stwarzają duże ryzyko alergii pokarmowych. W skrajnych wypadkach reakcja alergiczna może być tak silna, że wywoła wstrząs anafilaktyczny. Z tego względu jajek nie powinno się podawać niemowlętom i bardzo małym dzieciom.

Jeżeli nie stwierdzono u nas alergii na jajka, możemy jeść je bez przeszkód. Warto jest natomiast wybierać produkty najwyższej jakości.

Problemy ze zdrowiem po spożyciu jaj mogą pojawić się również wtedy, kiedy spożywamy produkt nieświeży lub/i niskiej jakości.

Jak wybrać najlepsze jajka?

Współcześnie w sklepach dostępne są jajka charakteryzujące się różną jakością. Dobrze jest nauczyć się rozszyfrowywać oznaczenia na opakowaniach i samych jajkach.

Symbol 0 oznacza, że jajka pochodzą z chowy ekologicznego. Zdaniem niektórych jest to najlepszy wybór, gdyż pochodzą one od kur żyjących w gospodarstwach ekologicznych, karmionych najwyższej jakości paszą. 1 oznacza chów na wolnym wybiegu, 2 chów ściółkowy, natomiast 3 to chów klatkowy. Jaja oznaczone symbolami 2 i 3 są zdecydowanie tańsze, jednak część ekologów i obrońców praw zwierząt uważa, że zawierają one wiele substancji, które niekorzystnie wpływają na nasze zdrowie.

Jeżeli tylko mamy taką możliwość wybierajmy jaja pochodzące ze sprawdzonych gospodarstw, od zaufanych gospodarzy. W ten sposób będziemy mieć pewność, że spożywamy produkt świeży, przechowywany w odpowiednich warunkach, najwyższej jakości.