Hiperglikemia to poważny problem, którego nie należy ignorować. Czym dokładnie jest? Jakie czynniki wpływają na powstanie hiperglikemii? Jakie są jej objawy? Jak wygląda proces leczenia? W jaki sposób można zapobiec hiperglikemii?
Czym jest hiperglikemia?
Hiperglikemia (nazywana również przecukrzeniem) to nic innego jak zbyt wysoki poziom cukru we krwi. Stan ten ma charakter czasowy, pojawia się po spożyciu posiłku. O hiperglikemii możemy mówić, kiedy poziom cukru przekracza 200 mg/dl. Warto mieć świadomość, że podwyższony poziom cukru we krwi nie oznacza jeszcze cukrzycy, choć może być jednym z jej symptomów. Jeżeli hiperglikemia występuje chronicznie można ją wykryć za pomocą standardowych tekstów na występowanie we krwi frakcji hemoglobiny glikowanej (HbA1c). Hiperglikemia jest niebezpieczna, gdyż powoli wyniszcza ludzki organizm – stopniowo niszczy nerki, układ nerwowy, układ krążenia. W zaawansowanej fazie może doprowadzić do neuropatii cukrzycowej. Czasowa hiperglikemia zazwyczaj przebiega bezobjawowo.
Jakie są przyczyny hiperglikemii?
W wielu wypadkach hiperglikemia jest spowodowana cukrzycą. Wzrost poziomu cukru we krwi może być spowodowany również bardzo intensywną aktywnością fizyczną, przyjmowaniem sterydów, stosowaniem diety szczególnie bogatej w węglowodany, spożywaniem zbyt dużych posiłków. Jest ona również typowa dla różnego rodzaju stanów chorobowych, infekcji czy zakażeń. Należy pamiętać, że w przypadku pojawienia się stanów zapalnych w organizmie zapotrzebowanie na insulinę wzrasta. Pojawia się ona również w momencie, kiedy pacjent chory na cukrzycę zapomni o przyjęciu insuliny, leków przeciwcukrzycowych, a także kiedy przyjmie insulinę nieaktywną.
Należy zwrócić uwagę, że hiperglikemia może być spowodowana również silnym, długotrwałym stresem. Podwyższony poziom cukru we krwi jest typowy dla dawców narządów, u których dochodzi do zaburzeń w wytwarzaniu insuliny.
Ryzyko pojawienia się hiperglikemii zwiększa przyjmowanie niektórych syropów lub tabletek na kaszel, beta-blokery, epiferyna, leki przeciwpsychotyczne, niacyna, kortykosteroidy, pentamidyna.
Jakie są objawy hiperglikemii?
Jednym z bardziej charakterystycznych objawów hiperglikemii jest nadmierne pragnienie, którego naturalnym skutkiem jest zwiększenie częstotliwości oddawania moczu. Osoba, u której poziom cukru jest bardzo wysoki może budzić się nawet kilka razy w nocy, żeby napić się i oddać mocz. Stan ten sprawia, że dochodzi do odwodnienia organizmu, które widoczne jest między innymi w postaci bardzo przesuszonej skóry. Typowe dla tego schorzenia jest ogólne osłabienie organizmu. Ludzie cierpiący na hiperglikemię odczuwają chroniczną senność.
W wielu wypadkach zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi powoduje problemy ze wzrokiem, a także wywołuje przykry zapach z ust. U niektórych osób obserwuje się wyraźny spadek masy ciała.
Jako, że hiperglikemia osłabia układ immunologiczny, w jej wyniku mogą pojawić się infekcje grzybicze i bakteryjne. Można zaobserwować również problemy z gojeniem się ran.
U ludzi cierpiących na hiperglikemię dochodzi niekiedy do przewlekłych zaparć i biegunek, zaburzeń erekcji, infekcji pochwy, uszkodzenia nerwów, kwasicy ketonowej, a nawet utraty włosów na kończynach dolnych.
W jaki sposób leczy się hiperglikemię?
Leczenie hiperglikemii opiera się na całkowitej zmianie nawyków żywieniowych. Konieczne jest spożywanie dużej ilości wody, co ma na celu wyrównanie poziomu cukru we krwi. Ważnym zaleceniem jest także umiarkowana aktywność fizyczna.
Jeżeli hiperglikemia dotyczy osób cierpiących na cukrzycę typu I zaleca się wykonanie badania krwi lub moczu w celu stwierdzenia obecności ketonów.
W niektórych wypadkach konieczne będzie odchudzanie, w celu osiągnięcia prawidłowej masy ciała. Można sięgnąć także po zioła, które mają zdolność obniżania poziomu cukru we krwi. Tradycyjnym sposobem na obniżenie stężenia glukozy we krwi jest wykonanie iniekcji z insuliny.
U pacjentów z hiperglikemią, u których zdiagnozowana zostanie cukrzyca typu II często konieczne jest podjęcie odpowiedniego leczenia. Tylko dzięki niemu jesteśmy w stanie uniknąć niebezpiecznych powikłań tej choroby. Choć w wielu wypadkach wystarczyłaby dieta i zmiana stylu życia, lekarze często decydują o podjęciu leczenia farmakologicznego. W takich sytuacjach przepisuje się leki hipoglikemizujące (ich zadaniem jest stymulacja trzustki do większego wydzielania insuliny), leki antyhiperglikemiczne, a także preparaty, które nie tylko zmuszają organizm do wytwarzania insuliny, ale również pobudzają przemianę materii i potęgują wrażliwość komórek trzustki na glukozę.