Hemoroidy (choroba hemoroidalna) – przyczyny, objawy, jak wyleczyć hemoroidy

0

Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze posiadają wszyscy ludzie. Ich zadaniem jest kontrola oddawania kału. Potocznie tym terminem określa się również chorobę hemoroidalną. Szacuje się, że co drugi Polak ma problem z żylakami odbytu. Jakie są przyczyny i objawy choroby hemoroidalnej? Czy żylaki odbytu można skutecznie wyleczyć?

Czym są hemoroidy?

Hemoroidy to guzki krwawnicze umożliwiające nam kontrolowanie oddawania kału, a także gazów.  Mają one postać niewielkich poduszeczek wypełnionych krwią (podczas wypróżniania krew z nich odpływa, co umożliwia oddanie stolca). Taka forma sprawia, że uszczelniają one kanał odbytu. U zdrowej osoby hemoroidy spełniają swoją funkcję i nie sprawiają żadnych problemów. Te zaczynają się w momencie, gdy hemoroidy stają się rozciągnięte (wówczas mówimy o chorobie hemoroidalnej). Patologiczny stan sprawia, że wypełniają się one krwią w nadmiarze, a podczas wypróżniania nie jest ona w stanie całkowicie odpłynąć. Zaleganie krwi w guzkach krwawniczych sprawia, że z czasem pojawia się stan zapalny, który zajmuje nie tylko same hemoroidy, ale także tkanki odbytu. Objawy choroby hemoroidalnej mogą być różne w zależności od tego, czy dotyczy ona hemoroidów zewnętrznych, czy wewnętrznych (choć w wielu wypadkach występują one jednocześnie). Sposób leczenia hemoroidów jest uzależniony od nasilenia dolegliwości.

Jakie są przyczyny hemoroidów (choroby hemoroidalnej)?

Hemoroidy mogą być spowodowane wieloma czynnikami. Mitem jest, że dotyczą tylko i wyłącznie ludzi starszych (choć wiek i związane z nim spowolnienie przemiany materii, a także mniejsze napięcie mięśniowe mogą przyczyniać się do rozwoju choroby). Mogą pojawić się w bardzo młodym wieku. W wielu wypadkach winna jest nieodpowiednia dieta, a konkretnie taka, która nie dostarcza nam odpowiednich ilości błonnika, a także wystarczającej ilości płynów. Menu ubogie w błonnik (zawierają go między innymi gruboziarniste kasze, pieczywo razowe, niełuskany ryż, a także wiele owoców i warzyw) jest przyczyną zaparć. W efekcie podczas wypróżniania nasze jelita muszą wykonać zwiększoną pracę, czego konsekwencją jest rozciągnięcie błony śluzowej w okolicach odbytu.

Warto zdawać sobie, że zaparcia, które prowadzą do hemoroidów mogą być spowodowane przyjmowaniem niektórych leków i suplementów diety (w szczególności preparatów zawierających żelazo, leków przeciwkaszlowych, uspokajających, na niestrawność, czy zmniejszających ciśnienie tętnicze).

ciąża, problemy trawienneNa żylaki odbytu często cierpią kobiety w ciąży, co jest spowodowane po części zmianami hormonalnymi, ale też tym, że powiększający się płód może uciskać żyły i utrudniać odpływ krwi (co z kolei uniemożliwia prawidłową pracę jelit). W niektórych przypadkach zdarza się, że podczas porodu silne parcie doprowadza do powiększenie guzków krwawniczych. Na hemoroidy częściej chorują kobiety, które urodziły kilkoro dzieci.

Większe prawdopodobieństwo choroby hemoroidalnej stwierdza się u osób prowadzących siedzący tryb życia (na przykład pracujących przy komputerze, nie uprawiających sportu). Choroba ta jest powszechna u zawodowych kierowców, osób jeżdżących konno, czy lubiących wielogodzinne przejażdżki rowerowe. Jednocześnie często chorują ludzie wykonujący bardzo ciężką fizyczną pracę (na przykład taką, która wymaga podnoszenia ciężarów).

Predyspozycje do zachorowania na chorobę hemoroidalną mają osoby cierpiące na częste biegunki (które mogą być też wywołane nadużywaniem leków przeczyszczających), ludzie otyli, ludzie, którzy przebyli operacje odbytu i krocza, uprawiający seks analny, zmagający się z przewlekłą niewydolnością krążenia. Niektórzy naukowcy są zdania, że skłonność do choroby hemoroidalnej może być dziedziczna (oznacza to, że jeśli ktoś z naszej bliskiej rodziny miał ten problem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że dotknie on także i nas).

Zdarza się, że choroba hemoroidalna jest spowodowana przez tak poważne schorzenia jak guzy miednicy mniejszej, czy marskość wątroby. Statystycznie na hemoroidy częściej cierpią kobiety niż mężczyźni. 

Jakie są objawy hemoroidów?

Hemoroidy mogą być wewnętrzne lub zewnętrzne (często zdarza się, że u chorych występują oba te typy).

To jak wyglądają hemoroidy zależy od stopnia rozwoju choroby. W pierwszym stadium hemoroidy są powiększone, ale nie przemieszczają się na zewnątrz odbytu. W drugim stadium hemoroidy wypadają w czasie parcia, a gdy ono ustępuje – samoistnie chowają się. Gdy choroba jest w zaawansowanym stadium hemoroidy wychodzą z odbytu w czasie parcia, na następnie trzeba je ręcznie wprowadzić z powrotem. W ostatnim stadium hemoroidy stale znajdują się poza odbytem.

Pierwsze objawy choroby są przez większość osób bagatelizowane – jest to swędzenie odbytu i jego okolic (często nasila się na skutek długotrwałego siedzenia). Innym typowym objawem jest sączenie się wydzieliny z odbytu (jest to duża ilość lepkiego śluzu), co bardzo utrudnia utrzymanie higieny. Powiększone hemoroidy sprawiają, że chorym towarzyszy uczucie niepełnego wypróżnienia.

Z czasem podczas wypróżniania pojawia się niewielkie krwawienie (ślady krwi są widoczne na papierze toaletowym). Czas krwawienia jest uzależniony od stadium rozwoju choroby. Częste krwawienia mogą doprowadzić do anemii z niedoboru żelaza. Hemoroidom często towarzyszą zakrzepy i stany zapalne, co jest związane z dolegliwościami bólowymi (chorzy oprócz bólu narzekają także na pieczenie i kłucie).

Należy zdawać sobie, że zaniedbanie leczenia hemoroidów może doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Jednym z nich jest zakrzepica.

Jak leczyć hemoroidy?

W celu zdiagnozowania i leczenia hemoroidów należy udać się do proktologa (jest to chirurg, którego specjalizacją są schorzenia odbytu i odbytnicy).  W przypadku podejrzenia hemoroidów wykonuje się badanie proktologiczne (lekarz palcem bada obecność żylaków w odbycie). Często przeprowadza się też anoskopię, czyli oglądanie wnętrza odbytu przy pomocy specjalnego wziernika. Dokładne badanie jest konieczne w celu wykluczenia innych poważnych chorób, które mogą dawać podobne do hemoroidów objawy (między innymi zapalenie jelit, chorobę Leśniowskiego-Crohna, nowotwór jelita grubego, czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego).

Metoda leczenia jest uzależniona od stopnia rozwoju choroby. Jeżeli hemoroidy są niewielkie, a ich objawy mało dotkliwe, często wystarczają specjalne maści i czopki. Pomocne może być także stosowanie leków, które poprawiają kondycję naczyń krwionośnych (część preparatów tego typu dostępna jest bez recepty).

W większości wypadków niezmiernie ważna jest zmiana diety i stylu życia. Wprowadzenie tych zmian, a także stosowanie odpowiednich preparatów na hemoroidy często jest w stanie zatrzymać (lub choćby bardzo spowolnić rozwój choroby).

Współcześnie stosuje się wiele różnego rodzaju zabiegów na hemoroidy – mniej lub bardziej inwazyjnych. Do tych mało inwazyjnych zaliczamy między innymi gumkowanie żylaków odbytu, fotokoagulację (czyli zabieg laserowy, który polega na niszczeniu uszkodzonych naczyń krwionośnych), skleroterapię (jest to zabieg polegający na ostrzykiwaniu hemoroidów substancjami, które są w stanie spowodować ich zarośnięcie – tą metodą można leczyć tylko hemoroidy wewnętrzne), krioterapię (czyli zabieg zamrażania żylaków odbytu), bezpośrednią koagulację bipolarną (polega na zamknięciu naczyń krwionośnych, które doprowadzają krew do guzka krwawniczego), leczenie przy wykorzystaniu metody DGHAL (przy pomocy annoskopu lekarz znajduje tętniczkę doprowadzającą krew do zmienionego chorobowo naczynia, a następnie podwiązuje ją). Niektóre z powyższych zabiegów są na tyle mało bolesne, że można przeprowadzić je bez znieczulenia. Wszystkie te metody doprowadzają do niedokrwienia, a w konsekwencji obumarcia guzka krwawniczego.

W sytuacji, gdy hemoroidy są już w zaawansowanym stadium rozwoju lekarze najczęściej podejmują decyzję o leczeniu operacyjnym. Jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów jest wycięcie hemoroidów sposobem Milligana-Morgana. Lekarz nacina guzki krwawnicze u podstawy, a następnie podwiązuje je. Hemoroidy odcina się przy pomocy noża elektrycznego. Ran nie zszywa się, w celu uniknięcia zwężenia odbytu (istnieje także metoda Fergusona, która różni się od powyższej zszyciem ran).

Jedną z bardziej popularnych metod leczenia hemoroidów w USA i Wielkiej Brytanii jest operacja metodą Longo. Do tego typu zabiegu wykorzystuje się urządzenie o nazwie stappler, które automatycznie zakłada szwy wokół błon śluzowych odbytu.

Niekiedy operacyjne leczenie hemoroidów okazuje się konieczne, jednak trzeba zdawać sobie sprawę, że inwazyjne zabiegi niosą ze sobą ryzyko powikłań. Pacjent po operacji może odczuwać bardzo silny ból (czasem powoduje on problemy z oddawaniem moczu i stolca). W wielu wypadkach po operacji usunięcia hemoroidów pojawiają się mniej lub bardziej intensywne krwawienia. Trzeba liczyć się także z ryzykiem zakażenia rany.

Najgroźniejsze są późne powikłania, które niekiedy pojawiają się nawet kilka lat po operacji. Należą do nich między innymi zwężenie odbytu, wywinięcie śluzówki, nietrzymanie stolca (może być to związane z uszkodzeniem nerwów czuciowych, ewentualnie uszkodzeniem mięśnia zwieracza wewnętrznego odbytu).

Hemoroidy – profilaktyka

blankHemoroidom znacznie łatwiej jest zapobiegać niż je leczyć. Choć zdrowe osoby często nie są w stanie sobie wyobrazić jak dotkliwa i obniżająca jakość ludzkiego życia może być choroba hemoroidalna.

W profilaktyce choroby hemoroidalnej bardzo ważna jest dieta, nawodnienie organizmu i aktywny tryb życia. Codziennie należy wypijać co najmniej dwa i pół litra wody (latem o wiele więcej). Jest to niezmiernie ważne, gdyż odwodnienie jest jedną z przyczyn zaparć (zbyt mała ilość wody sprawia, że stolec jest twardy, a naczynia krwionośne nie funkcjonują prawidłowo). Osoby chcące uniknąć hemoroidów (lub zatrzymać rozwój tej choroby) powinny spożywać duże ilości produktów bogatych w błonnik (jednocześnie musimy uważać, żeby z nim nie przesadzić, gdyż w nadmiarze może spowodować problemy z wchłanianiem ważnych substancji odżywczych). Produkty zasobne w błonnik to między innymi warzywa i owoce, pieczywo pełnoziarniste (zanim je kupimy – uważnie przeczytajmy skład), gruboziarniste kasze (idealnie sprawdzi się kasza gryczana), niełuskany ryż.

Zmniejszymy prawdopodobieństwo choroby hemoroidalnej, jeżeli będziemy się więcej ruszać. Nawet jeżeli nie możemy zmienić pracy współcześnie ogromna ilość osób pracuje przy komputerze i nie zanosi się na zmiany), mamy wpływ na to co robimy w czasie wolnym. Nie musimy wcale uprawiać forsownej dyscypliny sportowej (jest to wręcz niewskazane). Wystarczy, że każdego dnia przez godzinę będziemy spacerować.

W przypadku hemoroidów szkodliwe może być zbyt długie przesiadywanie na muszli klozetowej (zbyt mocne parcie przyczynia się do powstawania żylaków odbytu). Warto również od czasu do czasu stosować zioła – przykładowo kora dębu idealnie nadaje się do nasiadówek (mogą być pomocne we wczesnym stadium rozwoju choroby).

4.2/10 - (5 votes)
reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here