Glutaminian sodu jest obecnie powszechnie stosowanym dodatkiem do żywności. Organizacje zajmujące się bezpieczeństwem żywności uznają go za bezpieczny, pomimo to budzi on wiele kontrowersji. Czym jest glutaminian sodu? W jakich celach się go stosuje? W jaki sposób związek ten wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu?
Co to jest glutaminian sodu?
Glutaminian sodu (E621; sól sodowa kwasu glutaminowego) jest to organiczny związek chemiczny wyizolowany po raz pierwszy w 1908 roku przez japońskiego chemika – profesora Kikunae Ikeda. Japoński uczony odkrył, że to właśnie glutaminian sodu odpowiedzialny jest za wyjątkowy smak (umami) wodorostów kombu. Odkrycie to zapoczątkowało produkcję przyprawy Aji-no-moto (czyli „istota smaku”). Ma on postać białych kryształów, nie posiada zapachu, a jego smak najlepiej oddaje określenie umami (z jap. wyśmienity; mięsny, grzybowy, rosołowy). Glutaminian sodu jest powszechnie stosowanym dodatkiem do żywności. Jego zadaniem jest wzmacnianie smaku i zapachu produktów. Glutaminian sodu można pozyskiwać na wiele sposobów, jednak najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest wytwarzanie go w wyniku fermentacji pożywki bogatej w węglowodany przez określone bakterie (np. Micrococcus glutamicus). W ten sposób odbywa się jego produkcja przemysłowa. Szacuje się, że w ciągu roku na świecie produkowanych jest około czterystu ton glutaminianu sodu.
Zastosowanie glutaminianu sodu
E621 jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle spożywczym. Zazwyczaj na etykiecie produktu zaznaczony jest on symbolem E621, jednak kryje się również pod nazwami: produkt hydrolizy białek, ekstrakt drożdżowy, czy ekstrakt z mięsa rybiego.
Glutaminian sodu jest spotykany przede wszystkim w żywności wysokoprzetworzonej. Znajdziemy go w kostkach rosołowych, daniach typu instant, parówkach, wędlinach, pasztetach, daniach typu fast food, konserwach, słonych przekąskach typu chipsy, marynatach do mięs, puszkowanych sosach, dressingach, przyprawach typu vegeta lub magi.
Czy glutaminian sodu jest bezpieczny dla zdrowia?
Glutaminian sodu został uznany za bezpieczny dla zdrowia dodatek do żywności (być może jest to efekt działań wielkich koncernów spożywczych, które często z niego korzystają), dlatego wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym na szeroką skalę.
Jednocześnie budzi on wiele kontrowersji. Współcześnie coraz więcej mówi się o tym, że może on negatywnie wpływać na stan ludzkiego zdrowia. Spożycie produktów (nawet nieznacznych ilości) zawierających glutaminian sodu może powodować bóle i zawroty głowy, zakwaszenie organizmu, nudności i wymioty, bóle w piersiach, palpitacje serca, ogólne osłabienie organizmu lub wręcz przeciwnie – nadpobudliwość. Glutaminian sodu jest obecny w żywności wysokoprzetworzonej, której nadmierne spożycie skutkuje nadwagą i otyłością.
Co ważne – negatywny wpływ glutaminianu sodu na zdrowie może się ujawniać z dużym opóźnieniem (związek ten jest kumulowany w organizmie). Spożycie nadmiernych ilości tego związku powoduje zaburzenia hormonalne, a także uszkodzenie siatkówki.
Choć zdania na temat wpływu glutaminianu sodu na ludzkie zdrowie wciąż są podzielone – bezpieczniejsza wydaje się rezygnacja z tego dodatku. Intensywny smak i zapach mogą nadać potrawom także mieszanki ziołowe, które są w pełni bezpieczne dla naszego organizmu