Farmaceutyki, parafarmaceutyki, naturaceutyki – co powinniśmy o nich wiedzieć?

Przeciętny konsument nie zawsze jest w stanie odróżnić leki od suplementów diety. Utrudniają to liczne reklamy suplementów, które sugerują, że produkty te posiadają właściwości lecznicze. Warto poznać różnicę pomiędzy produktami dostępnymi na półkach aptek. Od wiedzy w tym zakresie może zależeć nawet zdrowie nasze i naszych najbliższych.

Czym są naturaceutyki?

Mianem naturaceutyków (termin ten wywodzi się od słów „nutrition” i „farmaceutical”) określamy produkty, które łączą w sobie walory żywności i środków farmaceutycznych. Rekomenduje się ich spożywanie w celu uzupełnienia diety o składniki, które mają korzystny wpływ na ludzki organizm, a jednocześnie są obecne w żywności w niewystarczających ilościach. Jako, że i tak zawierają one niższe stężenie substancji aktywnych niż leki, są bezpieczniejsze dla zdrowia nawet przy długotrwałym stosowaniu.

Warto zdawać sobie sprawę, że naturaceutyki to nie tylko kolorowe tabletki, które kupimy w aptekach czy nawet supermarketach. Równie dobrze mogą one występować pod postacią odżywek, preparatów ziołowych, żywności modyfikowanej genetycznie, dietetycznych dodatków do żywności, produktów spożywczych.

Jak już sama nazwa sugeruje naturaceutyki mają pochodzenie naturalne, a także dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka (musi być on udokumentowany).

Naturaceutyki w żadnym wypadku nie mogą zastąpić dobrze zbilansowanej diety. Mogą ją jednak okresowo uzupełniać w ważne składniki odżywcze. Są one polecane zarówno osobom zdrowym, jak i wszystkim tym, u których stwierdzono niedobory substancji potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Choć naturaceutyki nie leczą, mogą doprowadzić do poprawy stanu odżywienia organizmu. Z tego względu okazują się pomocne w profilaktyce wielu chorób.

Wyróżniamy naturaceutyki pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Związki pochodzenia zwierzęcego to na przykład koenzym Q10, cholina, lecytyna, czy kwasy tłuszczowe. Naturaceutyki pochodzenia roślinnego to przykładowo kwas askorbinowy, beta glukan, kapsaicyna, likopen, czy sulforafan.

Warto zdawać sobie sprawę, że za naturaceutyki uważa się także bakterie probiotyczne (na przykład Bifidobacterium longum, Saccharomyces boulardii, Bifidobacterium bifidum, B. infantis ).

Choć naturaceutyki w przeciwieństwie do leków są dla większości osób bezpieczne, i tak ważne jest zachowanie ostrożności przy ich stosowaniu. Konieczne jest przestrzegania zaleceń producenta dotyczących dawkowania. Na własną rękę nie powinny stosować ich kobiety w ciąży.

Czym są farmaceutyki?

Farmaceutyki, czyli inaczej leki lub medykamenty to preparaty wyprodukowane przez przemysł farmaceutyczny, których zadaniem jest leczenie chorób lub zapobieganie im. Wszystkie leki, które możemy kupić w Polsce znajdują się w Rejestrze Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium RP. Za kontrolę nad ich wytwarzaniem i dystrybucją odpowiada Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna.

Farmaceutyki dzieli się na takie, które są wydawane bez recepty (leki  OTC – z języka angielskiego over the counter, czyli dosłownie – „poza ladą”), a także leki na receptę (są one oznaczone symbolami Rp lub Rx).

Do kategorii leków zalicza się również preparaty homeopatyczne (warunkiem jest, żeby były one wytwarzane zgodnie z procedurą opisaną w Farmakopei Europejskiej, ewentualnie farmokopeach uznanych oficjalnie przez Unię Europejską).

Farmaceutyki wykazują bardzo silny wpływ na organizm. Ich stosowanie często wiąże się z wieloma efektami ubocznymi. Jednocześnie warto zdawać sobie sprawę, że ich wpływ na ludzki organizm został bardzo dokładnie przebadany.

Czym są parafarmaceutyki?

Mianem parafarmaceutyków określamy preparaty dostępne bez recepty, które charakteryzują się łagodnym działaniem leczniczym, pielęgnacyjnym, czy profilaktycznym. Ich status nie został określony prawnie.

Nazwy parafarmecutyki używa się niekiedy w opozycji do farmaceutyków. Tego typu produkty wydawane bez recepty często nie są dokładnie przebadane, zazwyczaj nie są również skuteczne. Nieograniczona do nich dostępność sprawia, że dość często dochodzi do niebezpiecznego w skutkach przedawkowania. Choć popyt na nie jest bardzo duży, odradzamy ich stosowanie.