Uchyłki jelita grubego to dolegliwość, która dotyka przede wszystkich osób starszych – po ukończeniu pięćdziesiątego roku życia. Współcześnie coraz częściej zdarza się, że cierpią na nią osoby młode. W przypadku zdiagnozowania uchyłków jelita grubego zaleca się specjalną dietę, która minimalizuje przykre dolegliwości, a także poprawia jakość życia chorego. Na czym polega taka dieta?
Czym są uchyłki jelita grubego?
Uchyłki jelita grubego to dolegliwość, której charakterystyczną cechą jest zagłębianie się błony śluzowej jelita w warstwę mięśniową. W efekcie dochodzi do uwypuklenia błony śluzowej po zewnętrznej stronie jelita. Jest to stan niebezpieczny, gdyż w utworzonych w ten sposób „kieszonkach” zatrzymuje się treść pokarmowa. Przyczyną tego schorzenia jest przede wszystkim niewłaściwa (bo zawierająca zbyt małe ilości błonnika pokarmowego) dieta, a także utrata elastyczności mięśni przewodu pokarmowego (stają się one wiotkie, co umożliwia odkształcenia). U większości chorych schorzenie to przebiega bezobjawowo, choć zdarza się, że dochodzi do stanów zapalnych, a także krwawienia do światła jelita. Jako, że choroba ta związana jest z niewłaściwym odżywianiem, częściej stwierdza się ją w krajach Europy Zachodniej, a także w Ameryce Północnej (Stany Zjednoczone i Kanada).
Uchyłki jelita grubego a niewłaściwa dieta
Choroba uchyłkowa jelita grubego jest dolegliwością, na którą często pracujemy latami. W większości wypadków jej przyczyną jest nieodpowiednia dieta. Ogromna ilości ludzi żyjących w krajach wysokorozwiniętych odżywia się niezdrowo. W ich menu dominuje żywność wysokoprzetworzona, słodycze, gotowe dania, produkty typu fast food. Mają one niekorzystny wpływ na ludzki organizm z wielu względów. Jednym z nich jest niska, niewystarczająca zawartość błonnika.
Zazwyczaj nie zdajemy sobie sprawy jak wielką rolę błonnik odgrywa w naszym organizmie. Jest on potrzebny między innymi do formowania się stolca. Kiedy spożywany go zbyt mało, kał staje się odwodniony, co jest bezpośrednią przyczyną wzrostu ciśnienia w jelitach. Wysokie ciśnienie sprawia, że ich ściany zaczynają się powoli odkształcać. Powstają charakterystyczne 'kieszonki’ w których zalegają resztki niestrawionego pokarmu, a także kamienie kałowe. Taki stan rzeczy często doprowadza do niebezpiecznych stanów zapalnych.
Dieta przy uchyłkach jelita grubego – zasady
W przypadku zdiagnozowania uchyłków jelita grubego konieczna jest modyfikacja diety. Jednocześnie to jaką dietę zastosujemy zależy od objawów choroby. U osób, u których pojawiły się stany zapalne, a także dolegliwości układu pokarmowego (krew w stolcu, bóle brzucha, zaparcia), konieczne jest stosowanie diety lekkostrawnej, ograniczającej spożycie surowego błonnika (w tym przypadku błonnik może stać się przyczyną dodatkowych podrażnień). W przypadku stanów zapalnych, dobrym rozwiązaniem wydaje się wprowadzenie okresowej głodówki.
Jeżeli choroba przebiega bezobjawowo, nie należy rezygnować z błonnika, który ma korzystny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego (i nie tylko). W menu powinien dominować błonnik rozpuszczalny. Należy zadbać o spożywanie większej ilości żywności nieprzetworzonej.
Bardzo ważne jest odpowiednie nawadnianie organizmu – dwa litry wody dziennie to niezbędne minimum.
Należy też wypróżniać się zawsze, kiedy czujemy taką potrzebę. Zwlekanie może doprowadzić do odkładanie się kału w uchyłkach, co jest prostą drogą do wystąpienia stanu zapalnego.
Powinniśmy pamiętać, że znacznie łatwiej jest zapobiegać uchyłkom jelita grubego niż je leczyć. Możemy z dużym prawdopodobieństwem zapobiec tej chorobie przez odpowiednio wczesne wdrożenie właściwych nawyków żywieniowych.
Dieta przy uchyłkach jelita grubego – produkty zalecane
W menu osoby cierpiącej na uchyłki jelita grubego, u których nie wystąpił stan zapalny powinny dominować bogate w błonnik rozpuszczalny, nieprzetworzone produkty.
Można pozwolić sobie na spożywanie różnych rodzajów pieczywa, w umiarkowanych ilościach także wyrobów cukierniczych. Codziennie warto spożywać mleko i jego przetwory – zwłaszcza te fermentowane (kefiry, jogurty, maślanki). Podstawę diety powinny stanowić warzywa i owoce (jeżeli nie mamy dolegliwości trawiennych – spożywajmy je na surowo).
Kilka razy w tygodniu można pozwolić sobie na ryby i chude mięso. Jeżeli chodzi o tłuszcze – wybierajmy te pochodzenia roślinnego – dobrze sprawdzi się olej lniany, olej rzepakowy, czy oliwa z oliwek.
W menu powinny znaleźć się także grube kasze (zwłaszcza gryczana, czy pęczak), czy ryż brązowy.
Można pić kawę (zarówno naturalną, jak i zbożową), soki warzywne, jednak podstawowym napojem powinna być niegazowana woda mineralna lub źródlana.
Jeżeli spożywamy duże ilości produktów bogatych w błonnik, powinniśmy przyjmować większe ilości magnezu, żelaza i wapnia. Jest to ważne, gdyż błonnik upośledza wchłanianie tych pierwiastków.
Dieta przy uchyłkach jelita grubego – jakich produktów unikać
Wyeliminowanie niektórych produktów z diety pozwoli zmniejszyć objawy lub nawet zapobiec ich wystąpieniu. Zdecydowanie należy zrezygnować ze słodyczy, dań typu fast food, tłustych mięs i wędlin. Jeżeli nie cierpimy z powodu stanów zapalnych, nie ma powodów, żeby spożywać białe pieczywo, łuskany ryż, czy drobnoziarniste kasze – unikajmy ich. Nie dla nas alkohol i słodycze.
Zaleca się unikanie smażenia na głębokim tłuszczu. Błędem, którego nie powinniśmy popełniać jest również obieranie warzyw i owoców (kiedy nie jest to uwarunkowane niejadalną skórką).
