Dieta niskocholesterolowa w wielu środowiskach cieszy się dużą popularnością. Zainteresowanie nią wynika przede wszystkim z faktu, że dla wielu osób wysoki poziom cholesterolu jest główną przyczyną chorób układu krążenia. Jakie są założenia tego rodzaju diety? Jakie efekty możemy dzięki niej uzyskać?
Czym jest dieta niskocholesterolowa?
Mianem diety niskocholesterolowej określamy sposób odżywiania, którego celem jest obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Charakterystyczną cechą tej diety jest niska zawartość tłuszczów pochodzenia zwierzęcego. Podczas jej trwania zaleca się spożywanie dużych ilości warzyw i (nieco mniejszych ilości) owoców, produktów pełnoziarnistych. W większości wypadków kuracja ta rzeczywiście przynosi realne efekty. Zaleca się uzupełnienie diety regularną aktywnością fizyczną. Dobrze, kiedy tego rodzaju kuracja dostosowana jest do indywidualnych potrzeb naszego organizmu i ułożona przez doświadczonego dietetyka.
Dieta niskocholesterolowa – dla kogo?
Większości osób cierpiących na choroby układu krążenia, lub też znajdujących się w grupie zwiększonego ryzyka zachorowania na tego rodzaju schorzenia zaleca się stosowanie diety niskocholesterolowej.
Istnieją schorzenia, które szczególnie wymagają zastosowania tego typu diety. Sposób odżywiania ograniczający spożywanie produktów bogatych w cholesterol zalecany jest osobom cierpiącym na różnego rodzaju choroby wątroby. Jednym z zadań tego narządu jest udział w metabolizmie cholesterolu. Kiedy wątroba nie działa prawidłowo, dieta powinna być skomponowana w taki sposób, żeby możliwie jak najbardziej ją odciążyć.
Również osoby cierpiące na zaawansowaną cukrzycę powinny znacznie ograniczyć spożywanie produktów podnoszących poziom cholesterolu. Osoby z zaawansowaną cukrzycą muszą stosować dietę niskocholesterolową do momenty, kiedy ich gospodarka węglowodanowa zostanie wyrównana.
Inną chorobą, która wymusza stosowanie diety niskocholesterolowej jest hipercholesterolemia wrodzona. Schorzenie to polega na zaburzeniach w procesie transportu i katabolizmu złego cholesterolu, czego efektem jest zwiększenie jego poziomu we krwi.
Kolejnym wskazaniem do zastosowania tej diety jest mutacja genów ApoE. Osoby z tą przypadłością mają problem z nadmiernym gromadzeniem się cholesterolu (LDL) i trójglicerydów we krwi.
Dieta niskocholesterolowa – zasady
Głównym założeniem diety niskocholesterolowej jest ograniczenie spożywania produktów zawierających duże ilości cholesterolu. Duże jego ilości znajdziemy w jajach, podrobach, a także maśle. Jeżeli przygotowujemy danie, które wymaga użycia jaj – usuńmy z nich żółtka (to one zawierają cholesterol).
Niezmiernie ważna jest eliminacja z diety tłuszczów trans. W praktyce oznacza to, że masła nie możemy zastąpić margaryną. Trans izomery kwasów tłuszczowych również wpływają na podniesienie się poziomu złego cholesterolu we krwi.
Osoba, która musi ograniczyć cholesterol, zazwyczaj powinna zrezygnować także ze spożywania cukru. Warto zdawać sobie sprawę, że znaczne podniesienie stężenia glukozy we krwi przyczynia się do uszkodzenia naczyń krwionośnych. W takich sytuacjach pojawia się stan zapalny, a cholesterol zaczyna odkładać się w uszkodzonych tętnicach.
Podstawą diety niskocholesterolowej są warzywa i owoce, które zawierają duże ilości antyoksydantów. Poprawiają one kondycję naczyń krwionośnych, dlatego cholesterol nie ma szansy się w nich odkładać.
Wyjątkowo ważne jest też spożywanie produktów zawierających duże ilości błonnika, który zmniejsza poziom cholesterolu we krwi.
Kiedy zależy nam na obniżeniu poziomu cholesterolu, powinniśmy zwracać uwagę na proporcje kwasów tłuszczowych omega-6 do omega-3 (optymalny to 4:1). Jest to tak ważne, gdyż zaburzenie równowagi pomiędzy nimi prowadzi do pojawienia się stanów zapalnych w organizmie. Przeciwdziałać stanom zapalnym możemy również poprzez używanie niektórych przypraw – tu szczególnie dobrze sprawdza się kurkuma. W naszym menu powinny znaleźć się tłuste ryby morskie, a także zasobne w kwasy omega-3 awokado.
Dobrą alternatywą dla białka pochodzenia zwierzęcego jest białko, które znajdziemy w roślinach strączkowych, takich jak ciecierzyca, soczewica, soja, groch, czy fasola. Dodatkowo są one bogate w witaminy i minerały, które pozytywnie oddziałują na ludzki organizm. Na diecie niskocholesterolowej powinniśmy do minimum ograniczyć spożycie soli (warto zastąpić ją świeżymi ziołami lub przyprawami).
Bardzo ważne jest też odpowiednie przygotowywanie posiłków. Zdecydowanie należy zrezygnować ze smażenia. Znacznie lepszym sposobem obróbki termicznej jest gotowanie na parze lub gotowanie w niewielkiej ilości wody. Dopuszczalne jest również pieczenie i gotowanie. Jeżeli dysponujemy patelnią nieprzywierającą, możemy spróbować smażenia bez tłuszczu.
Konieczne jest dbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu. Zaleca się picie przynajmniej dwóch litrów wody mineralnej lub źródlanej dziennie. Konieczna jest rezygnacja ze słodzonych napojów gazowanych i słodzonych soków. Rezygnujemy też ze spożycia napojów alkoholowych.
Dieta niskocholesterolowa powinna pokrywać zapotrzebowanie organizmu na wszystkie składniki odżywcze. Z tego względu jeżeli brakuje nam wiedzy z zakresu dietetyki – zlećmy jej ułożenie specjaliście.
Dieta niskocholesterolowa – na jakie efekty można liczyć?
Stosowanie diety niskocholesterolowej może obniżyć stężenie złego cholesterolu we krwi nawet o dziesięć procent. W wielu wypadkach pomaga ona też w zmniejszeniu masy ciała. Regularne stosowanie tego typu diety może zmniejszyć ryzyko zachorowania na choroby układu krążenia.