Choroba Duhringa to uciążliwe schorzenie, którego przyczyną jest alergia na gluten. Wcześnie postawiona diagnoza i wdrożenie odpowiedniej diety mogą niemal całkowicie zminimalizować jej objawy. Czym dokładnie jest choroba Duhringa? Jakie są jej przyczyny i objawy? Jak leczy się chorych na to schorzenia?
Co to jest choroba Duhringa?
Mianem choroby Duhringa (inna nazwa to opryszczkowe zapalenie skóry) określamy skórną odmianę celiakii. Jej bezpośrednią przyczyną jest nietolerancja glutenu (białko znajdujące się w zbożach). Choroba Duhringa wymaga zastosowania specjalnej diety. Niestety często tak się nie dzieje, gdyż w wielu wypadkach jest ona niewłaściwie diagnozowana. Choroba ma charakter przewlekły. Do jej charakterystycznych objawów zaliczamy występowanie na łopatkach, łokciach, pośladkach i kolanach intensywnie swędzących pęcherzy (są one podobne do pęcherzyków opryszczki wirusowej). Najczęściej pierwsze objawy pojawiają się u osób dorosłych, choć zdarza się, że choroba atakuje również dzieci. Zazwyczaj choroba Duhringa ujawnia się pomiędzy czternastym a czterdziestym rokiem życia. Nieleczona choroba Duhringa może doprowadzić do poważnych powikłań. Samo leczenie polega na podawaniu choremu antybiotyków.
Choroba Duhringa – jakie są jej przyczyny
Do przyczyn choroby Duhringa zaliczamy nadmierne spożycie glutenu. Podejrzewa się, że schorzenie to ma podłoże genetyczne (jeżeli ktoś w naszej rodzinie cierpiał na chorobę Duhringa, istnieje duże prawdopodobieństwo, że my również zachorujemy).
W jaki sposób objawia się choroba Duhringa?
Objawy choroby Duhringa są dość nietypowe, co zdecydowanie utrudnia jej diagnozę. Na skórze osoby chorej pojawia się wysypka. Niekiedy zmiany przybierają postać pęcherzy wypełnionych płynem, innym razem do złudzenia przypominają pokrzywkę. Skóra w dolnej części pleców, na pośladkach, łokciach, głowie (u niektórych osób również na twarzy i szyi) staje się bardzo mocno zaczerwieniona. Chory odczuwa intensywne swędzenie. Dodatkowo zmiany skórne nasilają się po przyjęciu leków, a także spożyciu pokarmów, które charakteryzują się wysoką ilością jodu (na przykład rybach morskich, czy owocach morza). Taka sama sytuacja ma miejsce w przypadku przebywania w rejonach nadmorskich, gdzie powietrze charakteryzuje się zwiększonym stężeniem jodu.
Należy podkreślić, że objawy mogą dotyczyć nie tylko skóry. U około dziesięciu procent osób z chorobą Duhringa pojawiają się także objawy ze strony układu pokarmowego. Stwierdza się u nich niedokrwistość, która jest wynikiem zespołu złego wchłaniania (zanik kosmków jelitowych w jelicie cienkim). Dodatkowo może się pojawić osłabienie, chroniczne zmęczenie, a nawet depresja. Innym objawem jest uszkodzenia szkliwa – nawet połowa osób z chorobą Duhringa ma uszkodzone szkliwo.
Jak wygląda leczenie choroby Duhringa?
Żeby zdiagnozować chorobę Duhringa zleca się dwa badania – należy sprawdzić czy u pacjenta występują przeciwciała IgAEmA. Wykonuje się również badanie histopatologiczne – pobiera się wycinek skóry z pęcherzem i bada, czy występują w nim ziarniste złogi IgA. Niekiedy lekarze decydują się na wykonanie biopsji jelita i badania genetyczne.
U chorych konieczne jest zastosowanie leczenia farmakologicznego – podaje się antybiotyk o nazwie Dapson (u większości pacjentów poprawa następuje już po przyjęciu pierwszej dawki tego preparatu). Jego zadaniem jest wyciszenie wykwitów skórnych, a także usunięcie z krwi chorego przeciwciał IgAEmA. Należy mieć świadomość, że przyjmowanie tego leku wiąże się z występowaniem efektów ubocznych. Z tego względu chory powinien znajdować się pod stałą kontrolą lekarza. Do najczęstszych efektów ubocznych leczenia zaliczamy zmniejszenie liczby leukocytów i granulocytów, anemię, uszkodzenie wątroby, czy uszkodzenie nerek. Z powyższych względów niezmiernie ważne jest, żeby przyjmować jak najmniejsze skuteczne dawki tego leku, a także przyjmować go jak najkrócej.
Warto zdawać sobie sprawę, że nie leczona choroba Duhringa może spowodować niebezpieczne powikłania. Charakterystyczny dla tej choroby jest permanentny stan zapalny w jelitach. Doprowadza on do zaburzeń wchłaniania ważnych substancji odżywczych. Jeżeli taka sytuacja trwa dłużej, może dojść nawet do tak poważnych schorzeń jak anemia i osteoporoza. Stale utrzymujący się stan zapalny może również doprowadzić do rozwoju chorób nowotworowych. Zauważono, że u osób z chorobą Duhringa zwiększa się prawdopodobieństwo chorób tarczycy, cukrzycy insulinozależnej, niepłodności, problemów z donoszeniem ciąży, owrzodzeń jamy ustnej, nietolerancji laktozy. W skrajnych wypadkach choroba ta może doprowadzić do pojawienia się zaburzeń neurologicznych i psychicznych.
W przypadku osób cierpiących na chorobę Duhringa niewskazane jest przebywanie nad morzem.
Choroba Duhringa – dieta
W przypadku zdiagnozowania choroby Duhringa należy zastosować odpowiednią dietę. Musimy zdawać sobie jednak sprawę, że na jej pozytywne efekty (niwelowanie zmian skórnych) czeka się nawet sześć miesięcy.
Jako, że choroba Duhringa jest autoimmunologiczną reakcją na gluten, konieczne jest wyeliminowanie z diety tego białka. Jest to niezwykle ważne, gdyż jedynie stosowanie diety bezglutenowej jest jedynym skutecznym sposobem na leczenie tego schorzenia. Czasem konieczne jest usunięcie z menu także laktozy (zazwyczaj można ją ponownie włączyć do menu, gdy kosmki jelitowe się zregenerują). Jako, że objawy choroby nasilają się po spożyciu produktów zawierających jod – konieczne jest ich ograniczenie. Chory musi liczyć się z koniecznością stosowania takiej diety do końca życia.
Należy pamiętać, że nawet śladowe ilości glutenu mogą być niebezpieczne dla osoby z chorobą Duhringa. Z tego względu konieczna bywa rezygnacja z jedzenia na mieście (jedząc poza domem nigdy nie mamy stuprocentowej pewności jaka żywność trafia na nasz talerz). W wielu wypadkach konieczne jest przejście na dietę bezglutenową całej rodziny.