Choroba de Quervaina to podostre zapalenie tarczycy ze szczytem zachorowalności, szczególnie u osób między 30 a 50 rokiem życia. Schorzenie najczęściej dotyka kobiet. Objawy zapalenia tarczycy, szczególnie w pierwszym stadium, są niejasne i mylące. Leczenie jest etapowe i zazwyczaj trwa kilka miesięcy. Jak przebiega choroba i jak wygląda proces leczenia? Jakie jest rokowanie?
Czym jest choroba Quervaina i jakie są jej przyczyny?
Choroba de Quervaina, potocznie nazywana podostrym zapaleniem tarczycy, jest schorzeniem rozwijającym się najczęściej na skutek powikłania infekcji górnych dróg oddechowych. Odpowiedzialny za rozwój podostrego zapalenia tarczycy wirus pochodzi m.in. z grupy patogenów odry, grypy, świnki i adenowirusów. Sprawdź poradnik zdrowotny portalu Welbi i dowiedz się, jak zwiększyć odporność organizmu, by zmniejszyć ryzyko wystąpienia tej choroby. Rozwój choroby de Quervaina poprzedza infekcja górnych dróg oddechowych, którą pacjent może przejść nawet do 8 tygodni wcześniej.
Objawy podostrego zapalenia tarczycy
Objawy podostrego zapalenia tarczycy rozwijają się szybko, przechodząc w kolejne etapy. W przebiegu choroby wyróżnia się cztery fazy:
- I faza – nadczynność tarczycy – rozwijające się symptomy mogą być mylące i zupełnie nie wskazywać na problemy z tarczycą. Objawy nie występują również jednocześnie. Każdy z nich następuje po sobie i ustępuje po kilku dniach. Symptomy wskazujące na chorobę de Quervaina to ból karku, ucha, żuchwy i promieniujący ból potylicy. Chorzy mają ponadto trudność z przełykaniem pokarmów i skarżą się na ograniczoną ruchliwość szyi. Wraz z rozwijaniem się stanu zapalnego u chorych pojawia się wysoka gorączka, która może utrzymywać się nawet tydzień. Po kilku dniach od wystąpienia pierwszych objawów stwierdza się nieznaczne powiększenie i stwardnienie gruczołu tarczycy. Pierwsza faza może trwać nawet kilka tygodni;
- II faza – eutyreoza – objawy ustępują samoistnie i stabilizuje się stężenie hormonów;
- III faza – niedoczynność tarczycy, która następuje po nadmiernej nadczynności. Ma to związek z odpowiedzią gruczołu na leczenie. W wielu przypadkach faza III w ogóle nie występuje lub mija samoistnie;
- IV faza – eutyreoza – ustabilizowanie się poziomu produkowanych hormonów i prawidłowa regeneracja organu.
U większości pacjentów po ustąpieniu ostatniej fazy tarczyca powraca do prawidłowej pracy.
Leczenie i rokowanie
Diagnostyka opiera się na badaniu krwi z oznaczeniem CRP, OB, TSH, FT3 i FT4, a skuteczność leczenia podostrego zapalenia tarczycy zależy od rodzaju terapii i jej trwania. Zbyt krótka kuracja przyczynia się często do nawrotu objawów. Wówczas niezbędne jest ponowne wdrożenie leczenia.
Głównym celem terapii jest zahamowanie rozwijającego się stanu zapalnego i ochrona tarczycy, by nie dopuścić do utrwalenia niedoczynności. Kuracja podostrego zapalenia tarczycy polega na przyjmowaniu kwasu acetylosalicylowego lub leku z grupy NLPZ, np. ibuprofenu i glikokortykosteroidów. Choremu przez dwa tygodnie podawany jest steryd w pełnej dawce, która sukcesywnie jest zmniejszana.
Ustąpienie objawów klinicznych choroby jest kwestią indywidualną. W wielu przypadkach leczenie kończy się sukcesem. Całkowity czas rekonwalescencji gruczołu trwa około pół roku. Rokowanie jest dobre. U większości pacjentów leczenie kończy się powodzeniem, a choroba nie prowadzi do trwałego uszkodzenia tarczycy.
