Brukselka to bardzo interesujące warzywo, które większość z nas powinna włączyć na stałe do swojej diety. Jakie wartości odżywcze posiada brukselka? Jaki ma wpływ na ludzkie zdrowie? Czy może ona nam zaszkodzić? Jak ją gotować, żeby pozbyć się charakterystycznej, nieprzyjemnej dla wielu osób goryczy?
Co to jest brukselka?
Brukselka, a właściwie kapusta warzywna brukselka to dwuletnia roślina, którą zaliczamy do rodziny kapustowatych. Powstała ona w wyniku skrzyżowania kapusty głowiastej z jarmużem. Cechą charakterystyczną rośliny jest gruba i długa, mocno ulistniona łodyga, która może osiągnąć wysokość nawet jednego metra. Korzeń jest silnie rozwinięty, Liście są dość drobne, wydłużone. W ich kątach tworzą się niewielkie główki. Kwiaty pojawiają się w drugim roku wegetacji. Jadalną częścią brukselki są główki liściowe. Brukselka zawiera wiele cennych dla zdrowia witamin i minerałów, chlorofilu, a także błonnika. Co więcej jest ona niskokaloryczna, ma też niski indeks glikemiczny. Warzywo to wykazuje pozytywny wpływ na odporność ludzkiego organizmu, chroni też przed nowotworami, ma działanie antybakteryjne. Brukselka znajduje szerokie zastosowanie w kuchni. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na sposób jej przygotowania.
Wartości odżywcze brukselki
Brukselka zawiera duże ilości witamin i minerałów. Miniaturowa kapusta jest szczególnie zasobna w witaminy A, C i K. Znajdziemy w niej także pewne ilości witamin z grupy B, a także minerały:
- żelazo,
- wapń,
- potas,
- fosfor,
- magnez,
- sód,
- czy cynk.
Podobnie jak inne zielone warzywa jest ona dobrym źródłem chlorofilu, który pozytywnie wpływa na kondycję całego naszego organizmu. Brukselka jest pełna błonnika, który znakomicie oddziałuje na układ trawienny, wspomaga również odchudzanie. Zwiera także aminokwasy (leucyna, lizyna, metionina, cystyna, fenyloalanina, tyrozyna, treonina, tryptofan, walina, arginina, histydyna, alanina, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, glicyna, prolina, seryna).
Inne aktywne substancje obecne w tym niezwykłym warzywie to indole, sulforafan, fenole, czy glukozynolany.
W czym pomoże nam brukselka?
Brukselka ma pozytywny wpływ na wiele aspektów naszego zdrowia. Jest ona ważna dla prawidłowej pracy układu krwionośnego, gdyż obniża ciśnienie tętnicze, a także reguluje pracę serca. Co więcej jest ona źródłem silnych przeciwutleniaczy, między innymi sulforafanu. Z tego względu jej spożywanie polecane jest w profilaktyce przeciwnowotworowej. Brukselka może być szczególnie pomocna w walce z:
- rakiem piersi,
- rakiem płuc,
- nowotworem prostaty,
- a także nowotworem jelita grubego.
Właściwości antyoksydacyjne sprawiają, że warzywo to jest w stanie opóźniać procesy starzenia się organizmu.
Dzięki wysokiej zawartości kwasu foliowego warzywo pozytywnie wpływa na płodność (zarówno kobiet, jak i mężczyzn). Powinna być także spożywana przez kobiety w ciąży, gdyż zawarte w niej składniki umożliwiają prawidłowy rozwój płodu.
Obecne w brukselce związki azotowe pomagają w usuwaniu nadmiaru estrogenów, co jest szczególnie istotne dla kobiet z problemami na tle hormonalnym.
Brukselka nawet po ugotowaniu charakteryzuje się bardzo niskim indeksem glikemicznym, dzięki czemu mogą spożywać ją również osoby chorujące na cukrzycę.
Brukselka na odchudzanie
Kapustą warzywną brukselką powinny zainteresować się osoby na diecie redukcyjnej. Warzywo to zawiera stosunkowo niewiele kalorii – w 100 g jest to średnio 40 kcal. Dodatkowo dostarcza dużych ilości błonnika, który poprawia trawienie i odpowiada za uczycie sytości po posiłku.
Brukselka – przeciwwskazania
Choć brukselka dla większości z nas jest bardzo zdrowa, należy zdawać sobie sprawę, że istnieją przeciwwskazania do jej spożywania. Substancje zawarte w tym warzywie sprawiają, że zwiększa ono krzepliwość krwi. Z tego względu może zaszkodzić na przykład osobom cierpiącym z powodu żylaków.
Sięgając po brukselkę musimy liczyć się z faktem, że może ona spowodować u nas gazy i wzdęcia. Z tego względu lepiej unikać jej przed ważnymi spotkaniami.
Brukselki powinny unikać osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy, jako, że ma ona działanie wolotwórcze.
Jak gotować brukselkę?
W przypadku kapusty warzywnej brukselki ogromne znaczenie ma prawidłowa obróbka termiczna. Dzięki właściwemu przygotowaniu warzywa usuniemy nieprzyjemny, gorzki smak, a także zachowamy cenne substancje odżywcze.
Przede wszystkim należy skupić się na wyborze odpowiednich warzyw – interesuje nas jedynie kapusta posiadająca ciemnozielone liście. Jeżeli są one pożółkłe, oznacza to, że warzywo straciło większość cennych substancji odżywczych.
Brukselkę dobrze jest gotować krótko, najlepiej na parze. Jest to tak ważne, gdyż zawiera ona witaminy rozpuszczalne w wodzie – przede wszystkim duże ilości witaminy C. Również zawarty w warzywie chlorofil ulega degradacji podczas zbyt długiego gotowania.
Żeby pozbyć się charakterystycznej goryczki, możemy brukselkę zamrozić. Inne sposoby to dodanie do wody, w której gotuje się kapusta łyżki cukru i mleka.
Po ugotowaniu (al dente) zalewamy warzywo zimną wodą, dzięki czemu zachowuje ono ładny zielony kolor.
Czy wiesz, że:
- Współcześnie największymi producentami brukselki są Holandia, Niemcy i Wielka Brytania.
- Początki uprawy tego warzywa sięgają XVII w.
- Jak sama nazwa wskazuje – brukselka pochodzi z Belgii.
