Atopowe zapalenie skóry to choroba, która może w znacznej mierze pogorszyć jakość naszego życia. Sprawa jest tym trudniejsza, że jak do tej pory nie znaleziono skutecznego sposobu na skuteczne jej wyleczenie. Czym jest atopowe zapalenie skóry? Co może powodować tę chorobę? Jakie objawy są charakterystyczne dla tego schorzenia? W jaki sposób się je leczy?
Co to jest atopowe zapalenie skóry?
Mianem atopowego zapalenia skóry (inne stosowane nazwy to egzema, wyprysk atopowy, alergiczne zapalenie skóry, wyprysk) określamy przewlekłą chorobę zapalną skóry. Skóra dotknięta zmianami atopowymi jest szorstka, zazwyczaj towarzyszy im również uporczywy świąd. Atopowe zapalenie skóry może mieć podłoże genetyczne, choć niektórzy zaliczają je do grupy chorób psychosomatycznych. Schorzenie często pojawia się u noworodków (zwłaszcza tych, których waga przekraczała normę), a także małych dzieci. Charakterystyczne jest, że kobiety chorują nieco częściej niż mężczyźni. Atopowe zapalenie skóry częściej dotyka ludzi rasy kaukaskiej. Leczenie atopowego zapalenia skóry nie jest proste. Opiera się przede wszystkim na łagodzeniu objawów. Choroba ma skłonność do nawrotów. Szacuje się, że atopowe zapalenie skóry może dotykać nawet dwudziestu procent światowej populacji.
Jakie są przyczyny atopowego zapalenia skóry?
Co do czynników wywołujących atopowe zapalenie skóry istnieje kilka teorii. Prawdopodobnie choroba ma podłoże genetyczne (u wszystkich chorych stwierdzono obecność tego samego genu). Jeżeli ktoś z naszej najbliższej rodziny chorował, istnieje ogromne prawdopodobieństwo, że i nam przyjdzie zmagać się z atopowym zapaleniem skóry.
Istnieje także pogląd, że ma ono podłoże psychosomatyczne. Oznacza to, że wpływ na jego pojawienie się mogą mieć czynniki psychologiczne – szczególnie skłonność do tłumienia negatywnych emocji.
Znana jest także teoria, że atopowe zapalenie skóry wywołane zostaje przez nadmierną higienę (dochodzi wówczas do uszkodzenia warstwy ochronnej naskórka).
Co ciekawe większe szanse na zachorowanie mają dzieci, które karmione były mlekiem syntetycznym.
Czynniki środowiskowe, które mogą przyczynić się do rozwoju atopowego zapalenia skóry lub nasilić jego objawy to: zbyt niska albo dla odmiany za wysoka temperatura, alergeny, stres, kontakt z substancjami drażniącymi, zakażenia, wilgotność powietrza.
W jaki sposób objawia się atopowe zapalenie skóry?
Jednym z typowych objawów atopowego zapalenia skóry jest świąd. Swędzenie jest tak silne, że często powoduje problemy z zasypianiem (zwłaszcza u dzieci).
Podrażniona skóra z czasem staje się bardzo sucha. Skóra ma skłonności do rogowacenia – może być to rogowacenie przymieszkowe lub tak zwana rybia łuska. Często pojawiają się na niej czerwone plamy. Dotknięta zmianami chorobowymi skóra staje się bardzo cienka, każde zadrapanie pozostawia bardzo widoczny ślad.
Zmiany skórne mają skłonności do nawrotów. Mogą zniknąć na jakiś czas, by pod wpływem określonych czynników pojawić się znowu.
Osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka zakażenia gronkowcem złocistym. Niekiedy pojawiają się u nich rumień twarzy, zaćma, nawrotowe zapalenie spojówek, cienie pod oczami i przebarwienia powiek.
Miejsca, w których występują zmiany skórne są w pewnej mierze uzależnione od wieku chorego. Jeżeli na atopowe zapalenie skóry cierpi niemowlę – zmiany skórne będą obejmowały jego twarz, a następnie szyję i tułów. W przypadku dzieci nieco starszych i nastolatków zmiany pojawiają si pod łokciami, pod kolanami, na fałdzie szyjnym, zgięciach skokowych i nadgarstkowych.
Jednak już u osób dorosłych zmiany skórne mogą być rozsiane po całym ciele.
Intensywny świąd powoduje odruch drapania, które niestety prowadzi jedynie do nasilenia objawów. Zmiany skórne bardzo często nasilają się pod wpływem stresu.
Osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry powinny zdawać sobie sprawę, że objawy choroby mogą się nasilać podczas długich, gorących kąpieli. Z tego względu lepiej jest brać krótki, letni prysznic. Niekorzystne jest również przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach, noszenie ubrań z szorstkich tkanin (rekomendowana jest odzież bawełniana), stosowanie perfum. Zagrożeniem dla chorego są także roztocza znajdujące się w kurzu – dobrze jest zrezygnować z ciężkich firan i dywanów lub prać je bardzo często.
Jak wygląda leczenie atopowego zapalenia skóry?
Leczenie atopowego zapalenia skóry nie jest sprawą prostą. Dodatkowo chory musi zdawać sobie sprawę, że ma małe szanse na całkowite wyleczenie.
Terapia jest skoncentrowana przede wszystkim na profilaktyce – staramy się łagodzić objawy choroby, unikać czynników, które ją nasilają.
W wielu wypadkach pomocne okazuje się stosowanie leków przeciwalergicznych. Korzystne efekty daje również fototerapia. Kiedy zmiany skórne i świąd już się pojawią – zaleca się stosowanie specjalnych maści, które wzmacniają barierę lipidową naskórka. Niekiedy konieczne jest stosowanie antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych.
W leczeniu atopowego zapalenia skóry dużą rolę odgrywa dieta. Należy zrezygnować z żywności typu fast food i postawić na produkty jak najmniej przetworzone.
Zgadzam się, że najbardziej dokuczliwym objawem azs jest świąd a drapanie prowadzi do nadkażeń. Są jednak specjalne kosmetyki przeciwświądowe jak np. exomega control. Przetestowałam na sobie sporo różnych aprecznych kosmetyków ale ten od razu po posmarowaniu przynosi ulgę i nie jest sterydem. Warto też zrezygnować w ogóle z drogeryjnych kosmetyków do mycia i kąpieli i zastąpić je tymi dedykowanymi przy azs.