Nikt z nas nie lubi odczuwać stresu, jednak nie da się ukryć, że od czasu do czasu jest on nam potrzebny. Niestety wielu z nas odczuwa stres permanentnie. W naszym szybkim życiu staje się on normą. Choć staramy się uczyć żyć ze stanem ciągłego napięcia, w dłuższej perspektywie czasu jest to niemożliwe. Stres sprawia, że zaczynamy chorować. Warto zdawać sobie sprawę, że wobec stresu nie jesteśmy bezradni. Możemy zmniejszyć jego natężenie choćby dzięki prostym (ale powtarzanym regularnie) ćwiczeniom fizycznym.
Jak stres wpływa na ludzki organizm?
Kiedy stale odczuwamy stres, nasz organizm zaczyna funkcjonować inaczej. Jednym z pierwszych symptomów chronicznego stresu jest osłabienie funkcjonowania układu immunologicznego. Z pewnością zauważyliśmy, że po egzaminach lub innych stresujących wydarzeniach zawsze zaczynamy chorować. Osoby zestresowane często odczuwają również zwiększone nasilenie chorób z autoagresji takich jak na przykład reumatoidalne zapalenie stawów, Hashimoto, cukrzyca, wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Charakterystyczne objawy stresu to płytki oddech, przyspieszona akcja serca, szybszy oddech i tętno. U wielu ludzi obserwuje się suchość w ustach, nadmierne pocenie się, kłopoty ze skupieniem uwagi i przypominaniem sobie różnych rzeczy. Pod wpływem stresu krew odpływa do narządów wewnętrznych, co może skutkować zimnymi dłońmi i stopami. Stresująca sytuacja może sprawić, że nasz układ pokarmowy nie będzie funkcjonował prawidłowo – pojawi się biegunka, mdłości, zaparcia, niestrawność, zgaga. Możemy odczuwać silną, a jednocześnie nagła potrzebę oddawania moczu. Stres to również silne napięcie mięśni, dreszcze, mrowienie w dłoniach i stopach.
Stres może sprawić, że w naszej głowie pojawią się negatywne myśli. Powyższe objawy zazwyczaj szybko ustępują. Jednak chroniczne odczuwanie stresu może spowodować objawy długoterminowe takie jak częste migreny, otyłość, chroniczne zmęczenie, bóle i drętwienie różnych części ciała, bóle kręgosłupa, bóle serca. Stale zestresowana osoba może mieć problemy z częstymi wahaniami nastroju, a nawet zaburzeniami lękowymi, depresją, czy myślami samobójczymi. Stres może się również przyczynić do poważnych chorób żołądka.
Jak radzić sobie ze stresem?
Istnieje wiele sposobów radzenia sobie ze stresem. Zdecydowanie najlepsze efekty uzyskamy łącząc kilka z nich. Jeżeli mamy problem z chronicznym stresem, niemal zawsze warto jest zdecydować się na psychoterapię. Jednocześnie należy zdawać sobie sprawę, że na efekty terapii nierzadko czeka się miesiącami, a nawet latami. Możemy pomóc sobie zdecydowanie szybciej. Niewiarygodne efekty można uzyskać dzięki aktywności fizycznej.
Dlaczego ćwiczenia pomagają zwalczyć stres?
Istnieje wiele badań naukowych, które pokazują, że ćwiczenia fizyczne działają szybciej i skuteczniej niż niejeden lek uspokajający. Po wykonaniu treningu w naszym organizmie wytwarzają się beta-endorfiny, które nazywane są także hormonami szczęścia. Dzięki nim pomimo zmęczenia cieszymy się doskonałym nastrojem, mamy poczucie sprawczości, czujemy, że mamy kontrolę nad sytuacją. Jest to znacznie więcej niż jakikolwiek lek uspokajający mógłby nam zaoferować.
Regularne ćwiczenia poprawiają jakość naszego snu, spowalniają procesy starzenia, zmniejszają ryzyko chorób serca i innych chorób układu krążenia, pomagają w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Zmniejszają również poziom złego cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Kiedy ćwiczymy, nasz mózg jest lepiej dotleniony, co przyczynia się do jego sprawniejszego funkcjonowania. Nasze ciało staje się silniejsze na wielu płaszczyznach, dzięki czemu lepiej radzimy sobie z codziennymi problemami.
Jedynym problemem w przypadku ćwiczeń fizycznych jest fakt, że ich dobroczynne efekty odczuwane są dosyć krótko. Jeżeli więc zależy nam na długofalowej poprawie nastroju, powinniśmy wprowadzić aktywność fizyczną do naszego stałego rozkładu dnia. Idealnie byłoby ćwiczyć przez około czterdzieści minut cztery razy w tygodniu. Codzienne ćwiczenia nie są najlepszym pomysłem, gdyż nasze mięśnie muszą mieć czas na regenerację.
Jakie ćwiczenia wybrać?
Osoby, które chcą zredukować stres powinny wybrać taki rodzaj aktywności fizycznej, który sprawia im przyjemność. Warto kierować się tu własnymi odczuciami, a nie opinią znajomych, czy aktualną modą. Dobrze kiedy wybrany przez nas sport nie wymaga rywalizacji. Choć w rywalizacji nie ma nic złego, nie jest ona najlepsza dla osoby zestresowanej, z obniżonym poczuciem własnej wartości. Z tego względu lepiej jest unikać sportów zespołowych, wyścigów, itp.
Wybrana aktywność fizyczna powinna umożliwić nam oderwanie się od bieżących problemów. Świetnie sprawdzi się więc pływanie, bieganie, taniec, pilates, nordic walking, zumba, jazda rowerem, czy też ćwiczenia na siłowni. Intensywność wysiłku powinna być dość wysoka (jest to gwarancja pojawienia się dobroczynnych dla naszego organizmu endorfin), nie powinno jednak dojść do utraty tchu. Oczywiście sport musi być dostosowany do możliwości naszego ciała. Jeżeli nigdy dotąd nie ćwiczyliśmy, nie wybierajmy się na bardzo intensywny trening fitness. Możemy czuć się gorzej, jeżeli mu nie podołamy. Co gorsza wybierając ćwiczenia przewyższające nasze aktualne możliwości, ryzykujemy kontuzję.
Pamiętajmy, że aktywność fizyczna to nie tylko trening wykonany po całym dniu siedzenia przy biurku. Zdecydowanie warto ruszać się więcej przez cały dzień. Dotyczy to szczególnie osób prowadzących siedzący tryb życia. Jeżeli praca zmusza nas do długiego przebywania w jednej pozycji, możemy robić krótkie, kilkuminutowe przerwy. Dobre efekty uzyskamy wykonując co godzina kilka skłonów, przysiadów, czy podskoków. Taka praktyka będzie miała korzystny wpływ nie tylko na nasze samopoczucie, ale też efektywność pracy. Nie ważne jest jakie ćwiczenia wykonujemy – powinniśmy ruszać się jak najczęściej. Jeżeli do pracy dojeżdżamy autobusem, wysiądźmy przystanek wcześniej i przejdźmy się kilka minut. Zamiast korzystać z windy, chodźmy po schodach. Nasze ciało prędzej, czy później odwdzięczy się nam za wprowadzenia takich nawyków.
Choć funkcjonowanie we współczesnym świecie sprawia, że jesteśmy bardzo zestresowani, pamiętajmy, że nie jesteśmy bezradni wobec stresu. Możemy zrobić wiele, żeby poprawić swoje samopoczucie. Często okazuje się, że możemy obyć się bez leków uspokajających. Czasem wystarczy wstać z fotela i pobiec przed siebie.