Pyłek pszczeli (pyłek kwiatowy) – charakterystyka, wartości odżywcze, wpływ na zdrowie

0

Pyłek pszczeli to bardzo ciekawy produkt o wielu prozdrowotnych właściwościach. Do zebrania jednej łyżeczki pyłku pszczelego konieczna jest praca jednej pszczoły osiem godzin dziennie (przez cały miesiąc!), dlatego jest on bardzo cenny. Współcześnie korzysta z niego nie tylko medycyna naturalna, ale również kosmetologia. Czym jest pyłek pszczeli? Jaki jest jego skład? W jaki sposób pyłek pszczeli wpływa na ludzki organizm?

Czym jest pyłek pszczeli?

Pyłek pszczeli (nazywany także pyłkiem kwiatowym) jest to pyłek kwiatowy zebrany przez pszczoły miodne i częściowo przez nie przetworzony. Surowiec ten w postaci niewielkich kuleczek transportowany jest do ula (jest przez pszczoły zbieraczki mieszany ze śliną i nektarem), gdzie stanowi pożywienie dla młodych pszczół. Pyłek kwiatowy zawiera mocno zredukowany gametofit męski. Ziarna mają postać kulistą, ewentualnie elipsoidalną. Charakteryzują się zróżnicowaną wielkością, a także żółtą barwą (jej odcienie są uzależnione od zawartości konkretnych barwników – na przykład karotenoidów, antocyjanów, czy antoksantyn) i ciężarem. Właściwości pyłku zależne są między innymi od gatunku rośliny. Od jednej rodziny pszczół w ciągu roku można uzyskać od 1 do 7 kilogramów pyłku. Pszczelarze pozyskują pyłek zakładając przy wejściu do ula specjalne przeszkody, do których wpada jego część. Pyłek taki zawiera dużo wody i jest nietrwały, dlatego należy poddać go zabiegom konserwacyjnym takim jak suszenie, mieszanie z miodem, liofilizacja, czy zamrażanie. Ziarna pyłku pszczelego mogą zawierać nawet dwieście substancji aktywnych.

Pyłek pszczeli – skład

Pyłek pszczeli jest bardzo dobrym źródłem białka (może zawierać nawet 40% białka). Białko pyłku kwiatowego zawiera takie aminokwasy endogenne i egzogenne jak: prolina, seryna, walina, histydyna, glicyna, arginina, fenyloalanina, izoleucyna, leucyna, alanina, lizyna, metionina, treonina (zawartość aminokwasów może sięgać nawet 12%).

W pyłku pszczelim znajdziemy około 30 enzymów i koenzymów niezbędnych do wielu procesów biochemicznych zachodzących w ludzkim organizmie.

Pyłek jest bardzo bogaty w związki mineralne. Dostarcza nam sporych ilości żelaza, potasu, magnezu, cynku, selenu, boru, a także tytanu, cyrkonu, platyny, palladu, czy srebra.

Zbierany przez pszczoły pyłek zawiera duże ilości witamin z grupy B, witaminy A, C, E, D, kwas oleanolowy i ursolowy, flawonoidy (między innymi: kemferol, kwercetyna), katechiny, leukoantocyjany, fenolokwasy (kwas p-kumarowy, chlorogenowy, ferulowy, p-hydroksybenzoesowy).  W jego składzie obecne są nienasycone kwasy tłuszczowe (kwas arachidowy, linolowy, γ-linolenowy), węglowodany (między innymi glukoza, fruktoza, maltoza, arabinoza, ryboza, izomaltoza). W odżywczym pyłku występują również znaczne ilości kwasów nukleinowych (przeważa wśród nich kwas rybonukleinowy), czy fitohormony.

Pyłek pszczeli – wpływ na zdrowie

Pyłek pszczeli dostarcza nam białka, które jest podstawowym budulcem mięśni, dlatego powinien znaleźć się w diecie osób aktywnych fizycznie. Dzięki wysokiej zawartości witamin i minerałów chroni on organizm przed wystąpieniem niedoborów (co jest szczególnie istotne, gdy nasza dieta jest zbyt mało zróżnicowana). Jest on szczególnie zalecany osobom stosującym dietę wegańską, w której źródła pełnowartościowego białka są bardzo ograniczone.

W pyłku kwiatowym znajduje się wiele substancji, które wspierają funkcjonowanie układu odpornościowego, dlatego warto włączyć go do menu w okresie, kiedy jesteśmy szczególnie podatni na infekcje. Pyłek działa przeciwbakteryjnie, antywirusowo, przeciwalergicznie (jest w stanie łagodzić objawy alergii o różnym podłożu). Wykazuje on nawet działanie przeciwbólowe.

blankWłączenie pyłku kwiatowego do menu chroni nas przed anemią (powoduje on znaczny przyrost krwinek czerwonych, hemoglobiny, a także wzrost poziomu żelaza w surowicy krwi). Współcześnie coraz częściej określa się pyłek pszczeli mianem adaptogenu, czyli substancji zwiększającej odporność organizmu przeciw szkodliwym czynnikom chemicznym, fizycznym, biologicznym. Jego regularne przyjmowanie przyczynia się do podwyższania sprawności fizycznej organizmu. Jako adaptogen korzystnie wpływa on na funkcje mózgowe, takie jak pamięć, koncentracja, szybkość uczenia się, myślenie, powoduje też wzrost odporności organizmu na zakażenia. Wykazuje on na tyle silne działanie przeciwdepresyjne, że pozwala niekiedy na obniżenie dawek antydepresantów.

Dużym atutem pyłku kwiatowego jest zmniejszanie objawów głodu alkoholowego, dlatego wykorzystuje się go w leczeniu alkoholizmu.

Regularne spożywanie pyłku pszczelego może zwiększyć wzrost – nawet u osób dorosłych.

Udowodniony jest korzystny wpływ pyłku pszczelego na kondycję układu sercowo-naczyniowego. Jego regularne przyjmowanie obniża poziom złego cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Zmniejsza też zlepianie się płytek krwi. Dodatkowo zwarte w pyłku pszczelim związki obniżają ciśnienie tętnicze. Obecna w nim rutyna uszczelnia naczynia krwionośne i poprawia ich elastyczność.

Włączenie pyłku pszczelego do codziennego menu to sposób na usprawnienie funkcjonowania układu pokarmowego – poprawia on trawienie, chroni przed zaparciami i wzdęciami, łagodzi przebieg biegunek. Ma on korzystny wpływ na mikroflorę układu pokarmowego. Działa też korzystnie na wątrobę, może pomóc w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy.

Pyłek pszczeli zwiększa wydzielanie insuliny, dzięki czemu może być pomocny w przypadku cukrzycy. Jest on pomocny również w leczeniu schorzeń gruczołu krokowego (z tego względu zaleca się jego profilaktyczne spożywanie przez wszystkich mężczyzn po ukończeniu czterdziestego roku życia).

Zawartość witaminy A i flawonoidów sprawia, że pyłek kwiatowy powinien być stosowany w profilaktyce chorób oczu.

Pyłek pszczeli na odchudzanie

Po pyłek pszczeli powinny sięgnąć osoby odchudzające się. Zawiera on wiele cennych witamin i minerałów, dlatego pozwala uniknąć niedoborów, które na diecie redukcyjnej zdarzają się stosunkowo często.

Dodatkowo pyłek fantastycznie hamuje łaknienie. Już jedna łyżeczka daje nam uczucie sytości (i chroni przed podjadaniem pomiędzy posiłkami).

Na diecie duże znaczenie ma fakt, że pyłek pszczeli reguluje przemianę materii i pomaga oczyścić organizm z toksyn.

Zastosowanie pyłku pszczelego w kosmetyce

Nie od dziś wiadomo, że pyłek pszczeli ma korzystny wpływ na skórę. O ile nie mamy alergii, możemy czerpać z jego dobroczynnych właściwości. Związki zawarte w pyłku kwiatowym znakomicie zmiękczają i wygładzają skórę, wykazują działanie antybakteryjne (co ma ogromne znaczenie w przypadku skóry problematycznej). Wysoka zawartość antyoksydantów sprawia, że pyłek spowalnia procesy starzenia się skóry, rozjaśnia ją, chroni przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego, zmniejsza widoczność zmarszczek.

Pyłek kwiatowy obecny jest w wielu kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry twarzy, ciała i do włosów. 

Na jego bazie można przygotować domową maseczkę, która odżywi i zregeneruje naszą skórę. Do przygotowania maseczki będzie nam potrzebny gęsty jogurt, pyłek pszczeli i miód. Wszystkie składniki dokładnie mieszamy i nakładamy na piętnaście minut na dokładnie oczyszczoną skórę. Po upływie tego czasu maseczkę spłukujemy ciepłą wodą.

Dawkowanie pyłku pszczelego

W większości przypadków zaleca się spożywanie od czterech do ośmiu łyżeczek pyłku pszczelego (nie więcej niż 40 g) w ciągu dnia. Dawkę tę najlepiej jest podzielić. Początkowo dobrze jest spożywać jedną łyżeczkę pyłku dziennie, po czym stopniowo zwiększać dawkę. Pyłek kwiatowy spożywamy na około pół godziny przed planowanym posiłkiem. Można podawać go dzieciom, które ukończyły trzeci rok życia (dzieciom powinno się podawać mniejsze ilości, do 10 g pyłku dziennie).

Zastosowanie pyłku pszczelego w kuchni

Pyłek pszczeli można stosować na wiele sposobów. Warto jest dodawać go do jogurtów, kefirów, płatków śniadaniowych, czy porannej owsianki. Takie dania staną się o wiele zdrowsze, a dodatkowo będą prezentować się okazale.

Kwiatowy pyłek jest świetnym dodatkiem do koktajli, deserów i różnego rodzaju słodyczy, które spożywamy na surowo. Można posypywać nim sałatki, czy kanapki, a także dodawać do herbaty.

Pyłek pszczeli można kupić w sklepach ze zdrową żywnością, w sklepach zielarskich, a coraz częściej także w dobrze wyposażonych supermarketach. Cena za kilogramowe opakowanie to około sześćdziesiąt złotych.

Przeciwwskazania do stosowania pyłku pszczelego

Przeciwwskazaniem do spożywania pyłku pszczelego jest alergia na produkty pszczele, która na szczęście występuje stosunkowo rzadko. U osób uczulonych po spożyciu pyłku mogą pojawić się takie dolegliwości jak zapalenie spojówek, katar, bóle głowy, charakterystyczna pokrzywka na skórze, nudności, czy biegunka. W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy odstawić wszystkie produkty pszczele, a gdy dolegliwości nie ustąpią- zgłosić się do lekarza.

Czy wiesz, że:

– Z prozdrowotnych właściwości pszczelego pyłku korzystano już w czasach prehistorycznych.

5.7/10 - (6 votes)
reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here