Liczi – charakterystyka, wartości odżywcze, walory prozdrowotne, uprawa liczi

0

Liczi jest egzotycznym owocem, którego smak i walory prozdrowotne doceniano już w starożytnych Chinach. Współcześnie coraz częściej można je kupić w polskich sklepach. Jakie wartości odżywcze posiada liczi? Z jakich walorów prozdrowotnych słynie ten owoc? Czy liczi może być uprawiane w polskich warunkach?

Czym jest liczi?

Liczi (liczi chińskie, chińska śliwka, bliźniarka smaczna) jest to owoc tropikalnego, wiecznie zielonego drzewa o tej samej nazwie, które zaliczane jest do rodziny mydleńcowatych. Drzewo liczi charakteryzuje się średnią wielkością – w naturalnych warunkach osiąga do 9 metrów wysokości. Jego liście są pierzaste, natomiast drobne, żółto-zielonkawe kwiaty zebrane są w duże wiechy. Zebrane w grona owoce liczi są podłużne, lekko stożkowate lub kuliste. Posiadają one brązowo-czerwoną skórkę, która pokryta jest stożkowatymi wyrostkami. Częścią jadalną jest kremowa osnówka, która otacza podłużne nasiono (w przypadku odmian uprawnych jest ono słabo wykształcone). Liczi wywodzi się z Azji. Uprawia się je jedynie w krajach o ciepłym klimacie.

Liczi – wartości odżywcze

Liczi to owoc ceniony nie tylko za ciekawy smak, ale też wysoką zawartość  substancji odżywczych. W jego składzie znajdziemy spore ilości witaminy C (już 100 g owoców liczi pokrywa dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę), witaminy z grupy B, witaminę E i witaminę K, duże ilości flawonoidów (między innymi rutyny i epikatechiny). Egzotyczny owoc dostarcza nam także sporych ilości związków mineralnych takich jak:

– wapń,

– potas,

– żelazo,

– magnez,

– miedź,

– cynk,

– fosfor,

– sód.

Miąższ owoców liczi zawiera ponadto błonnik rozpuszczalny i nierozpuszczalny w wodzie. W egzotycznych owocach znajduje się także oligonol, który jest w stanie obniżać stany zapalne pojawiające się u długodystansowych biegaczy po intensywnym wysiłku.

Liczi – wpływ na zdrowie

Chińskie liczi to owoc, który wykazuje bardzo korzystny wpływ na nasze zdrowie. Jego spożywanie może okazać się bardzo pomocne w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego. Owoc zawiera spore ilości polifenoli, które są w stanie obniżać poziom złego cholesterolu we krwi, a jednocześnie zwiększać stężenie cholesterolu dobrego. W rezultacie zmniejsza ono prawdopodobieństwo zachorowania na miażdżycę.

Ze względu na zawartość potasu liczi obniża ciśnienie tętnicze, co ma pozytywny wpływ na pracę serca. Liczi jest zalecane wszystkim osobom mającym problemy z nadciśnieniem tętniczym.

Wysoka zawartość przeciwutleniaczy sprawia, że owoce liczi mogą wspierać funkcjonowanie układu immunologicznego i wykazywać działanie przeciwnowotworowe (polifenole neutralizują wolne rodniki i zmniejszają stres oksydacyjny).

Istnieją badania sugerujące, że owoc liczi jest skuteczny w walce z rakiem piersi, a także nowotworem wątroby. Współcześnie coraz więcej badaczy jest zdania, że aktywne związki znajdujące się w liczi działają ochronnie na wątrobę.

Liczi zawiera więcej witaminy C niż owoce cytrusowe, dlatego może wzmocnić nie tylko naszą odporność, ale również poprawić kondycję skóry i oczu.

Zastosowanie liczi w kuchni

Liczi to owoc, który ze względu na dużą ilość substancji odżywczych warto jeść przede wszystkim na surowo. Możemy spożywać go samodzielnie, ale też dodawać do deserów, sałatek, lodów, wypieków. Żeby zjeść liczi należy usunąć skórkę, a także znajdujące się w nim nasiono (są one niejadalne). Jeżeli mamy kłopoty ze zdjęciem skórki jest to sygnał, że owoc jest niedojrzały. Niestety w takim wypadku nadaje się on do wyrzucenia, gdyż liczi dojrzewa jedynie na drzewach.

Kupując liczi w sklepie trzeba zwrócić uwagę na jędrność owocu. Liczi należy skonsumować jak najszybciej, gdyż jest to owoc, który bardzo szybko się psuje.

Warto zdawać sobie sprawę, że słodkie owoce liczi doskonale komponują się z daniami wytrawnymi. Można dodawać je do owoców morza, ryb, a także dań mięsnych.

Na bazie liczi przygotowuje się kompoty, aromatyczne soki, a nawet napoje alkoholowe.

Liczi na odchudzanie

Owoce liczi mogą znaleźć się w menu osób odchudzających się, jednak w ich spożywaniu trzeba zachować umiar. 100 g liczi to około 66 kcal. Jednocześnie trzeba zdawać sobie sprawę, że owoc ten zawiera duże ilości cukrów prostych. Jako, że liczi posiada stosunkowo mało kalorii, a z drugiej strony szybko dostarcza energii, będzie dobrym wyborem dla osób, które nie tylko stosują dietę, ale też trenują. Na owoc liczi można pozwolić sobie przed treningiem (z pewnością jest on lepszą alternatywą niż baton, czy inne słodycze) lub po zakończeniu ćwiczeń.

Przeciwwskazania do spożywania liczi

Owoce liczi powszechnie uważane są za bezpieczne. Jednocześnie część badaczy z Indii jest zdania, że mogą być one zagrożeniem dla dzieci. Dotyczy to jednak tylko owoców niedojrzałych.

Liczi prawdopodobnie miało wpływ na umieralność dzieci w indyjskim stanie Bihar. Należy przy tym zaznaczyć, że większość zmarłych dzieci pochodziła z biednych rodzin, które zamieszkiwały tereny, gdzie uprawiano liczi. Głodne dzieci zjadały niedojrzałe owoce, które znalazły w sadach. Owoce te zawierały toksyczną substancję – hipoglicynę, której działanie polega na gwałtownym obniżaniu poziomu glukozy we krwi. Spożycie większej ilości niedojrzałych owoców przez dzieci, które ze względu a niedożywienie miały niski poziom cukru we krwi, powodowało drgawki i utratę przytomności.

Jeżeli jednak nie mamy alergii i nadwrażliwości na liczi, a dodatkowo jemy dojrzałe owoce (których skórka łatwo odchodzi od miąższu) – nie mamy się czego obawiać. Ważne jest, żeby nie jeść liczi na pusty żołądek, ani bezpośrednio przed snem.

Indeks glikemiczny owoców liczi jest dość wysoki (IG= 50), dlatego nie jest on najlepszym wyborem dla diabetyków (osoby chorujące na cukrzycę powinny zachować ostrożność przy spożywaniu tego owocu).

Uprawa liczi

blankLiczi występuje w regionach o bardzo ciepłym klimacie, dlatego jego uprawa w Polsce jest trudna. Nie oznacza to jednak, że niemożliwa. Jeżeli chcielibyśmy spróbować uprawy liczi, możemy zrobić to w warunkach domowych. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że liczi hodowane w donicy na parapecie nie osiągnie dużych rozmiarów. Nie mamy również gwarancji, że wyda owoce.

Liczi jest rośliną trudną w uprawie i ma duże wymagania. Trzeba je zasadzić jak najszybciej po wydobyciu pestki, gdyż nasiono zachowuje zdolność do kiełkowania jedynie przez kilka dni. Dobrze jest je moczyć przez około dwa dni. Istotne jest, żeby pestka w donicy była ułożona poziomo.

Najlepszy czas na posadzenie liczi to wiosna. Podłoże optymalne dla tej rośliny charakteryzuje się kwaśnym pH (możemy użyć na przykład torfu wymieszanego z perlitem i piaskiem).

Dla liczi dobrze jest zarezerwować stanowisko ciepłe i słoneczne. Jednocześnie nie stawiajmy go bezpośrednio na słońcu – roślina ta źle znosi bardzo duże upały. Powietrze w pomieszczeniu, w którym ustawimy liczi powinno być wilgotne.

Liczi wymaga regularnego podlewania, jednak nie należy przesadzać z ilością wody. Dobrze jest je podlewać dwa, maksymalnie trzy razy w tygodniu niewielką ilością wody.

Czy wiesz, że:

– Liczi uprawiane jest w Chinach od ponad 2000 lat.

– Uprawy owoców liczi można spotkać w Indiach, Australii, USA, Oceanii, Południowej Afryce, Azji Południowo-Wschodniej.

– Informacje o liczi chińskim znajdują się w zapiskach francuskiego przyrodnika Pierre’a Sonnerata z 1782 roku.

– Polski jezuita Michał Boym (w swojej Florze sinensis) jako pierwszyEuropejczyk opisał liczi.

– W Chinach popularnością cieszy się suszone liczi, które przypomina rodzynki.

– Owoce liczi dojrzewają tylko i wyłącznie na drzewie. Zerwane przed osiągnięciem dojrzałości są niejadalne.

6/10 - (4 votes)
reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here