Kłębuszkowe zapalenie nerek to niebezpieczna choroba, która może doprowadzić nawet do niewydolności nerek, a także problemów z płodnością. Czym dokładnie jest kłębuszkowe zapalenie nerek? Jakie są przyczyny tej choroby? W jaki sposób się ona objawia? Jak wygląda proces leczenia?
Czym jest kłębuszkowe zapalenie nerek?
Mianem kłębuszkowego zapalenia nerek określamy zespół chorób (mogą być one pierwotne lub wtórne), które skutkują zapaleniem nefronów, ewentualnie małych naczyń w nerkach. Choroby te są najczęściej reakcją organizmu na zakażenie wirusami lub bakteriami. Schorzenia możemy podzielić na ostre, a jednocześnie przemijające, a także przewlekłe, które może trwać latami. Jeżeli dojdzie do uszkodzenia większej ilości kłębuszków nerkowych, mamy do czynienia z niewydolnością nerek. W przypadku, kiedy choroba dotyczy samych nerek mówimy o pierwotnym kłębuszkowym zapaleniu nerek. Z kolei w sytuacji, gdy jest ona związana z chorobami innych narządów – mamy do czynienia z wtórnym kłębuszkowym zapaleniem nerek. Główną przyczyną kłębuszkowego zapalenia nerek jest nieprawidłowa praca układu immunologicznego. Choroba jest diagnozowana częściej u mężczyzn niż u kobiet. Proces leczenia jest zależny od tego z jaką odmianą choroby mamy do czynienia.
Jakie są przyczyny kłębuszkowego zapalenia nerek?
Kiedy chorujemy na kłębuszkowe zapalenie nerek jest to sygnał, że nasz układ odpornościowy nie funkcjonuje prawidłowo. Stan zapalny jest wywołany najczęściej przez wirusy lub bakterie. Mogą być to paciorkowce gronkowce, wirus zapalenia wątroby, wirus ospy wietrznej. Wtórne kłębuszkowe zapalenie nerek może być wynikiem cukrzycy, infekcji dróg moczowych, chorób autoimmunologicznych, chorób układu naczyniowego, nowotworów, czy białaczki.
Choroba może zostać wywołana przyjmowaniem leków przeciwzapalnych. Współcześnie uważa się, że część zachorowań może być spowodowana głównie czynnikami genetycznymi.
Jak objawia się kłębuszkowe zapalenie nerek?
W niektórych przypadkach kłębuszkowe zapalenie nerek przebiega bezobjawowo. Kiedy schorzenie ma cięższą postać, możemy zaobserwować pienienie się moczu (jest to spowodowane wysoką zawartością białka). Sygnałem jest również jego nieprawidłowy kolor – brunatny, różowy, czerwony. W wielu wypadkach chory odczuwa ból w okolicy nerek.
Ciężkie kłębuszkowe zapalenie nerek jest przyczyną obrzęków – możemy zaobserwować opuchliznę pod oczami, a także wokół kostek. Chory narzeka na bóle głowy, zaburzenia widzenia, a także nudności (objawy te wynikają z nagromadzenia się w organizmie dużych ilości wody). Zazwyczaj obserwujemy także zmniejszenie objętości moczu lub nawet całkowite zaprzestanie jego oddawania.
U niektórych osób choroba skutkuje chronicznym zmęczeniem, są one także narażone na wystąpienie nadciśnienia tętniczego.
W przypadku wtórnego kłębuszkowego zapalenia nerek widoczne są także objawy choroby, która przyczyniła się do jego wywołania.
Rodzaje kłębuszkowego zapalenia nerek
Objawy są zależne od tego z jakim typem zapalenia nerek mamy do czynienia. Zachorowaniem na ostre kłębuszkowe zapalenie nerek są najbardziej narażeni chłopcy pomiędzy szóstym a dziesiątym rokiem życia. Charakterystycznym jest, że objawy choroby pojawiają się nagle. Możemy zaobserwować zmiany w moczu, obrzęki, nudności i wymioty, a także pogorszone samopoczucie. Typowymi objawami są również podwyższenie ciśnienia, bezmocz, ewentualnie skąpomocz.
Błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek rzadko kiedy występuje samodzielnie. W większości przypadków towarzyszy ono innym chorobom, takim jak nowotwory płuc, toczeń, czy wirusowe zapalenie wątroby. Schorzenie to bardzo często doprowadza do niewydolności nerek.
Nefropatia IgA jest schorzeniem charakteryzującym się bardzo łagodnym przebiegiem. U wielu osób pojawia się jako efekt infekcji górnych dróg oddechowych. Jednym z jego objawów jest krwiomocz, który jednak szybko ustępuje.
Submikroskopowe kłębuszkowe zapalenie nerek jest chorobą, która często dotyka dzieci pomiędzy drugim a szóstym rokiem życia. Bywa ono efektem szczepienia, ewentualnie zakażenia górnych dróg oddechowych.
Ogniskowe segmentalne twardnienie kłębuszków nerkowych to choroba, na którą najczęściej chorują mężczyźni pomiędzy dwudziestym piątym, a trzydziestym piątym rokiem życia. Jej przyczyny do dziś nie są znane.
Leczenie kłębuszkowego zapalenia nerek
Warunkiem leczenia kłębuszkowego zapalenia nerek jest prawidłowa diagnoza. Jest o nią trudno, kiedy choroba przebiega bezobjawowo.
W przypadku pojawienia się objawów, które nas zaniepokoją, konieczna jest wizyta lekarska. W takich sytuacjach zaleca się zazwyczaj badanie moczu na obecność krwinek czerwonych i białka. Inne powszechnie stosowane badania to USG nerek, a niekiedy także biopsja nerek.
Metoda leczenia jest obierana w zależności od tego, czy choroba ma postać przewlekłą, czy ostrą. Ważne jest również, czy mamy do czynienia z kłębuszkowym zapaleniem nerek pierwotnym, czy wtórnym. Lekarz musi wziąć pod uwagę również ewentualne powikłania.
Niezależnie od rodzaju choroby konieczne jest leczenie nadciśnienia tętniczego, które zazwyczaj towarzyszy chorobom nerek i jest jednocześnie niebezpieczne w skutkach.
Kiedy choroba została wywołana przez bakterie, zalecane jest stosowanie antybiotyków. W przypadku ciężkiego zapalenia konieczne jest podawanie leków immunosupresyjnych. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że stosowanie takich leków często ma wiele skutków ubocznych związanych z osłabieniem odporności.
Jeżeli schorzenie ma charakter wtórny, konieczne jest rozpoczęcie leczenia choroby, która je wywołała.
Kiedy mamy do czynienia z łagodną postacią kłębuszkowego zapalenia nerek może wystarczyć ograniczenie spożycia soli, a także okresowe unikanie aktywności fizycznej. Bardzo ważne jest również ograniczenie spożycia białka (dobrze jest, kiedy swoją dietę skonsultujemy z doświadczonym dietetykiem).
W przypadku choroby jaką jest kłębuszkowe zapalenie nerek kluczowe znaczenie ma wczesne podjęcie leczenia, gdyż choroba może spowodować powikłania groźne nawet dla życia.
Kłębuszkowe zapalenie nerek – co jeszcze powinniśmy wiedzieć?
Na kłębuszkowe zapalenie nerek jesteśmy narażeni częściej wiosną i jesienią. Dzieje się tak, gdyż jest to okres zwiększonej podatności na infekcje wirusowe i bakteryjne. W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się chłopcy – chorują oni niemal dwa razy częściej niż dziewczynki.
Nie ma sposobu, który pozwoli nam w stu procentach uniknąć zachorowania na kłębuszkowe zapalenie nerek. Z tego względu powinniśmy zrobić wszystko, żeby możliwie jak najszybciej zdiagnozować chorobę. Warto jak najczęściej wykonywać badania kontrolne, które wykażą ewentualne nieprawidłowości nawet wtedy, kiedy my sami nie zauważymy objawów choroby.
Równie ważne jest szybkie zwalczanie infekcji, które mogą potencjalnie wywołać chorobę.
