Imbir jest rośliną o wielu prozdrowotnych właściwościach. Znajduje on zastosowanie w kuchni i kosmetyce. W krajach Azjatyckich powszechnie wykorzystuje się go od tysięcy lat. Obecnie jest on dostępny również w wielu polskich sklepach, dlatego warto pomyśleć o włączeniu go do codziennego menu. Jakie właściwości ma imbir? W jaki sposób przyprawa ta wpływa na ludzkie zdrowie? Czy imbir jest bezpieczny dla każdego?
Co to jest imbir?
Mianem imbiru (Zingiber officinale) określamy bylinę zaliczaną do rodziny imbirowatych, która w naturalnych warunkach rośnie w krajach Azji południowo-wschodniej, Chinach, Indiach, czy Nowej Gwinei. Roślina posiada płożące się kłącza, z których wyrastają pędy kwiatowe i płonne. Grzbieciste kwiaty są duże i efektowne. Liście, które wyrastają na pędach kwiatowych są łuskowate, natomiast te, które pojawiają się na pędach liściowych – asymilacyjne. Owocem imbiru jest torebka lub jagoda. Surowcem zielarskim jest kłącze imbiru, które charakteryzuje się świeżym, intensywnym zapachem i ostrym smakiem. Imbir lekarski zaliczany jest do pierwszych korzennych przypraw, które zostały sprowadzone do Europy. Roślina zawiera pewne ilości witamin i minerałów, w jej składzie znajdziemy również żywice i olejki eteryczne. Wykazuje ona korzystny wpływ na ludzkie zdrowie.
Imbir – wartości odżywcze
W kłączu imbiru znajdziemy niewielkie ilości witamin i minerałów. To jednak nie one decydują o leczniczych właściwościach tej rośliny. Jej największym atutem jest wysoka zawartość olejków eterycznych i żywic. Za intensywny zapach imbiru odpowiada zingiberol, który jest mieszaniną izomerów cis i trans b-eudesmolu. Spośród ostrych substancji nielotnych najważniejszą rolę spełniają gingerole. W trakcie przeróbki i przechowywania imbiru powstają produkty dehydratacji gingeroli – shogaole.
Wpływ imbiru na zdrowie
W wielu krajach azjatyckich Zingiber officinale jest od tysięcy lat wykorzystywany jako lek, przyprawa, a także afrodyzjak. Dzięki tej roślinie możemy z powodzeniem leczyć:
- dolegliwości trawienne,
- choroby układu krążenia,
- bóle migrenowe,
- cukrzycę,
- reumatoidalne zapalenie stawów.
Imbir jest w stanie przyspieszyć odchudzanie, a także łagodzić dolegliwości na tle nerwowym.
Kłącze imbiru (zarówno świeże, jak i sproszkowane) charakteryzuje się silnymi właściwościami przeciwbakteryjnymi, przeciwzapalnymi, przeciwwirusowymi, przeciwpasożytniczymi i przeciwutleniającymi. Roślina posiada ponadto zasadowe pH, co oznacza, że pomaga odkwaszać organizm zapobiegając tym samym wielu chorobom.
Imbir na odchudzanie
Samo jedzenie imbiru nie sprawi, że pozbędziemy się niechcianych kilogramów. Jednak włączenie go do diety odchudzającej może znacznie przyspieszyć jej rezultaty. Imbir zawiera niewiele kalorii. W ważącym 100 g kłączu jest ich około 80. Przy czym jednorazowo spożywamy go bardzo bardzo mało, co sprawia, że zawartość kaloryczna jest znikoma.
Zawarty w imbirze gingerol ma właściwości redukujące tkankę tłuszczową. Roślina jest w stanie wyrównać poziom cukru we krwi, a także poziom leptyny, która odpowiada za to, że po posiłku czujemy sytość. Włączając imbir do codziennego menu będziemy mieć mniejszą ochotę na podjadania pomiędzy posiłkami.
Substancje aktywne zawarte w kłączu imbiru zmniejszają poziom kortyzolu, który nazywany jest hormonem stresu. Zmniejszenie napięcia nerwowego ochroni wiele osób przed kompulsywnym objadaniem się.
Przede wszystkim jednak imbir nasila procesy termogenezy. Po jego spożyciu podnosi się temperatura naszego ciała. Co ważne do tego celu wykorzystywana jest energia pochodząca z zapasów tkanki tłuszczowej zgromadzonej w naszym ciele.
Dla osób odchudzających się duże znaczenie ma również fakt, że imbir reguluje procesy trawienne. Włączenie go do menu pomoże nam pozbyć się problemów z perystaltyką jelit.
Co ciekawe imbir jest pomocny w zmniejszaniu obrzęków. Z tego względu powinny zainteresować się nim osoby skarżące się na uczucie opuchnięcia i ciężkości. Jest on ponadto pomocny w niwelowaniu nieestetycznego, wodnego cellulitu.
Imbir dla sprawnego funkcjonowania układu krążenia
Kłącze imbiru ma pozytywny wpływ na nasze serce, a także cały układ krążenia. Jednym z większych atutów tej rośliny jest fakt, że posiada ona zdolność do zmniejszania agregacji płytek krwi, co wiąże się ze zmniejszeniem prawdopodobieństwa tworzenia się zakrzepów i wystąpienia zakrzepicy.
Zingiber officinale zmniejsza stężenie złego (LDL) cholesterolu we krwi chroniąc nas tym samym przed rozwojem miażdżycy. Co więcej aromatyczne kłącze pobudza krążenie krwi. Imbir jest w stanie zmniejszać ciśnienie tętnicze, dzięki czemu serce może łatwiej pompować krew. Jego spożywanie należy jednak skonsultować z lekarzem, jeżeli przyjmujemy już leki obniżające ciśnienie (może on spotęgować działanie leków, co nie zawsze jest wskazane).
Imbir na odporność
Imbir jest dobrym wyborem, kiedy zależy nam na poprawie odporności naszego organizmu. Posiada on właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i rozgrzewające, dlatego warto spożywać go w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną, kiedy ryzyko infekcji jest bardzo duże.
Medycyna naturalna od tysięcy lat wykorzystuje Zingiber officinale do leczenia przeziębiania, a jego skuteczność porównywana jest do antybiotyków. Zanim zdecydujemy się na leczenie farmakologiczne, dobrze jest sięgnąć po imbir, gdyż nie nie powoduje on efektów ubocznych (antybiotyki niszczą również dobrą florę bakteryjną).
Roślina ma działanie napotne i przeciwbólowe, z powodzeniem oczyścimy dzięki niej zatoki. W przypadku przeziębienia zdecydowanie warto sięgać po imbir świeży, gdyż zawiera on więcej leczniczych substancji niż przyprawa sproszkowana.
Przeciwbólowe właściwości imbiru
Imbir jest naturalnym preparatem przeciwbólowym. Choć części osób trudno jest w to uwierzyć – jego działanie jest tak silne jak niektórych popularnych leków przeciwbólowych. Co więcej jest on pomocny w łagodzeniu dolegliwości bólowych różnego pochodzenia – bólów stawów, bólów menstruacyjnych, migrenowych, także tych, które towarzyszą przeziębieniu i grypie.
Przeciwwskazania do spożywania imbiru
Choć imbir jest niezaprzeczalnie zdrowy, istnieją pewne przeciwwskazania do jego spożywania. Zingiber officinale może zaszkodzić kobietom w ciąży, a także dzieciom, które nie ukończyły dwunastego roku życia. Osoby te powinny więc wykluczyć go z diety lub skonsultować się z lekarzem przed jego spożyciem.
Kłącze zawiera substancje drażniące błonę śluzową przewodu pokarmowego, dlatego nie powinno być spożywane przez osoby chorujące na wrzody żołądka i dwunastnicy, a także refluks żołądkowy.
Poważnym przeciwwskazaniem do spożywania imbiru są problemy z krzepliwością krwi. Roślina jeszcze bardziej rozrzedza krew, przez co może doprowadzić do krwotoków.
Imbiru powinny unikać osoby przyjmujące leki na nadciśnienie lub cukrzycę. Nie jest on wskazany również osobom cierpiącym na niedowagę, gdyż przyspiesza procesy odchudzania, podczas gdy celem jest w tym wypadku przybieranie na wadze.
Zastosowanie imbiru w kosmetyce
Aromatyczne kłącze jest często wykorzystywane w kosmetyce. Cenione są tu zwłaszcza jego właściwości rozgrzewające i pobudzające krążenie krwi. Dzięki nim imbir wykorzystywany jest przede wszystkim w kosmetykach wyszczuplających i zwalczających cellulit.
Jako, że posiada on również działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, dodawany jest do preparatów przeciwtrądzikowych, a także kremów do stóp. Ze względu na zawartość olejków eterycznych roślina jest stosowana także w przemyśle perfumeryjnym. Wykorzystuje się ją do produkcji zapachów świeżych, a także orientalnych.
Zastosowanie imbiru w kuchni
Imbir jest ceniony w kuchni ze względu na wspaniały aromat, a także wyrazisty i ostry smak. Powszechnie używa się go w kuchni azjatyckiej, gdzie stosowany jest od tysięcy lat. Jednocześnie z powodzeniem możemy wykorzystać go w daniach pochodzących z repertuaru kuchni polskiej. Kłącze znakomicie komponuje się z różnego rodzaju mięsami, owocami morza i rybami. Będzie doskonałym dodatkiem do drobiu, cielęciny i wieprzowiny. Warto dodawać go do zup, jeżeli chcemy nadać im wyraźnego smaku, a także sprawić, żeby były bardziej rozgrzewające.
Imbir bardzo dobrze sprawdza się jako dodatek do herbaty, a także do piwa. Powszechnie dodawany jest do drinków podawanych na gorąco.
Aromatyczne kłącze jest składnikiem wielu produktów cukierniczych – ciastek, pierników, dżemów, marmolad.
Przed użyciem kłącze imbiru należy dokładnie umyć, a następnie obrać ze skórki.
Pamiętajmy, że imbir powinien być stosowany z umiarem. Jest to ważne, gdyż jego smaku nie da się zneutralizować. Dodanie go do potrawy w dużej ilości sprawi, że stanie się ona bardzo pikantna, a wręcz paląca.
Jak wybrać i przechowywać imbir?
Jeżeli tylko mamy taką możliwość – kupujmy imbir świeży. Tylko taki będzie posiadał najwięcej właściwości leczniczych. Dobrym wyborem jest kłącze z ekologicznych upraw, jeśli jednak nie mamy do niego dostępu – nic straconego.
Świeży imbir posiada jasno-brązową skórkę (wykluczone są jakiekolwiek przebarwienia) i twardą strukturę. Powinien mieć również delikatny, świeży zapach.
Unikajmy kłączy, które są miękkie i pomarszczone, oraz takich, na których powierzchni widoczne są ciemne plamki lub wręcz pleśń. Nie nadają się one do spożycia.
Jeżeli chcemy, żeby nasz imbir jak najdłużej zachował świeżość, nie obieramy go ze skórki w całości. Przed włożeniem do lodówki owijamy go papierowym ręcznikiem, a następnie wkładamy do plastikowej torby. Zazwyczaj może on spędzić w lodówce do trzech tygodni.
Dawkowanie imbiru
Choć imbir ma bardzo pozytywny wpływ na ludzkie zdrowie, powinniśmy stosować go z umiarem. Pamiętajmy, że lecznicze właściwości mają już bardzo niewielkie ilości tej rośliny. Maksymalna dzienna dawka świeżego imbiru to 4 g. Jeżeli jest to kłącze suszone – wówczas maksymalnie 1 g.
Ciekawostki na temat imbiru:
- Imbir uznawany jest za jedną z najstarszych roślin leczniczych.
- Marynowany imbir bardzo dobrze oczyszcza kubki smakowe, dlatego w kuchni japońskiej często jest podawany w charakterze przekąski.
- Imbir wchodzi w skład popularnej mieszanki przypraw – curry.
- Aromatyczne kłącze wykorzystywane jest do produkcji piwa ginger ale.
- Roślina posiada właściwości dezynfekujące jamę ustną.
- Imbir jest cenny dla sportowców, gdyż podnosi poziom testosteronu.
- Od tysięcy lat imbir wykorzystywany jest jako afrodyzjak.
